Του Γιώργου Αλεξάκη
Μπορεί η αναφορά του προέδρου Πούτιν για αύξηση από τη Gazprom των ροών φυσικού αερίου προς την Ευρώπη να έδωσε μια ανάσα στις τιμές χτες, με μια πτώση 13% σε μια ημέρα, ωστόσο η ανακοίνωση από την Eurostat των προσωρινών στοιχείων για τον πληθωρισμό Οκτωβρίου στην ευρωζώνη δίνει το στίγμα για το πώς εξελίσσονται τα δεδομένα στην πραγματική οικονομία στο φόντο του ράλι τιμών στην ενέργεια.
Έτσι, στο 4,1% κινείται ο πληθωρισμός τον Οκτώβριο, έναντι 3,4% έναν μήνα πριν και πρόβλεψης για 3,7 στα 19 κράτη μέλη του ευρώ σύμφωνα με τα προκαταρκτικά στοιχεία της επίσημης στατιστικής υπηρεσίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης, Eurostat. Παράλληλα, στην Ελλάδα, με βάση τα εν λόγω στοιχεία, ο πληθωρισμός τον Οκτώβριο έφτασε στο 3% από 1,9% το Σεπτέμβριο. Ωστόσο καταγράφεται άνοδος κατά 1,7% σε μηνιαία βάση, ποσοστό που είναι το δεύτερο υψηλότερο για χώρα της Ευρωζώνης, πίσω μόνο από το 1,8% του Βελγίου.
Το ράλι στην ενέργεια
Κύρια αιτία, όπως αναφέρεται, για την κίνηση αυτή των τιμών είναι το ράλι στις τιμές ενέργειας, στις πρώτες ύλες και τα προβλήματα τις διαταραχές της εφοδιαστικής αλυσίδας που περιορίζουν την προσφορά της βιομηχανικής παραγωγής.
Είναι ενδεικτικό ότι με βάση τη Eurostat καταγράφεται άνοδος στις τιμές ενέργειας κατά 23,5% τον Οκτώβριο μετά από αύξηση 17,6% τον Σεπτέμβριο.
Πάντως ο πληθωρισμός Οκτωβρίου είναι στο πιο υψηλό σημείο από τον Ιούλιο του 2008, ενώ ο ρυθμός με τον οποίο κινούνται οι αυξητικές τάσεις στις τιμές είναι ο πιο γρήγορος από τότε που ξεκίνησαν να διατηρούνται στοιχεία για τον εναρμονισμένο δείκτη τιμών καταναλωτή το 1997.
Να σημειωθεί ότι το αναθεωρημένο όριο της ΕΚΤ για τον πληθωρισμό είναι στο 2%. Σύμφωνα πάντως, με όσα δήλωσε, χτες, μετά την τελευταία συνεδρίαση της ΕΚΤ, που άφησε αμετάβλητη τη νομισματική πολιτική της, η πρόεδρός της, Κριστίν Λαγκάρντ, ο πληθωρισμός στην Ευρωζώνη θα διαρκέσει περισσότερο από ό,τι αναμενόταν αρχικά, αλλά η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα εξακολουθεί να πιστεύει ότι θα μειωθεί στη διάρκεια του επόμενου έτους.
Όπως μετέφερε το Reuters η επικεφαλής της ΕΚΤ απέρριψε τα στοιχήματα της αγοράς ότι ο πληθωρισμός θα οδηγήσει την ΕΚΤ σε αύξηση των επιτοκίων το επόμενο έτος, λέγοντας ότι οι πιέσεις στις τιμές θα έχουν εκτονωθεί τότε.
Η ενέργεια
Στο μεταξύ η αγορά φυσικού αερίου, όπου βασίζεται κυρίως η ηλεκτροπαραγωγή στην ΕΕ και βέβαια στη χώρας μας αναζητεί ορίζοντα. Μετά τη Ρωσία και τις ανακοινώσεις των Νορβηγών ότι θα αυξήσουν τις εξαγωγές φυσικού αερίου προς την Ευρώπη, τα συμβόλαια του Νοεμβρίου υποχώρησαν μέσα σε λίγες ώρες στα επίπεδα των 75 ευρώ. Βέβαια και πάλι κινούνται σε υψηλά επίπεδα, όταν δει κανείς πού ήταν πέρυσι. Έτσι στις 30 Οκτωβρίου του 2019 με βάση τις τιμές αναφοράς στον ολλανδικό κόμβο TTF ήταν στα 18,22 ευρώ, ενώ στις 30 Οκτωβρίου του 2020 ήταν στα 14,79 ευρώ, λόγω βέβαια πανδημίας και πτώσης της ζήτησης.
Το πόκερ
Βέβαια η έντονη κινητικότητα, όπως αναφέρουν αναλυτές στο energymag.gr, θα κρατήσει καθώς το γεωστρατηγικό πόκερ είναι σε πλήρη εξέλιξη, με τη Ρωσία και «δορυφόρους» όπως η Τουρκία να παίζουν, όπως αναφέρεται, παιχνίδια με τις τιμές και τις διαθέσιμες ποσότητες. Είναι ενδεικτικό ότι όπως μεταφέρεται στο enrergymag.gr, ο Πρόεδρος Βλ. Πούτιν με τις αναφορές του περί αύξησης των προς εξαγωγή στην ΕΕ ποσοτήτων κάνει επίδειξη δύναμης, ενώ δε λείπουν και «περίεργες» κινήσεις αγοράς ποσοτήτων LNGσε υψηλές τιμές με στόχο την ενίσχυση ανατιμητικών τάσεων. Όπως μεταφέρεται στο energymag.grτις μέρες των μεγάλων ανατιμήσεων αγοράστηκαν από την Τουρκία τέσσερα φορτία LNG με τιμές αυξημένες στη spotαγορά, που υποβοήθησαν το ράλι τιμών.
Επίσης η αδυναμία της ΕΕ να αντιμετωπίσει τέτοιες κινήσεις και να συντονίσει κοινές δράσεις, λόγω της απροθυμίας των βορείων να συναινέσουν σε μια κοινή πολιτική προμηθειών, η ενεργειακή "πείνα" της Κίνας αλλά και η περιορισμένη ύπαρξη αποθεμάτων παγκοσμίως αναμένεται να δώσουν «καύσιμο» στην έντονη αβεβαιότητα.
Υπενθυμίζεται ότι η τιμή του φυσικού αερίου βρέθηκε στα επίπεδα- ρεκόρ των 162 ευρώ στις 5 Οκτωβρίου και μένει να φανεί για πόσο θα κρατηθεί στα επίπεδα των 72 ευρώ την ώρα δε που ξεκινά η διάσκεψη του ΟΗΕ για το κλίμα με κύριο αιτούμενο την αύξηση των πόρων για την πράσινη μετάβαση από τις πλούσιες χώρες.
