Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αποφάσισε σήμερα να χαρακτηρίσει, υπό αυστηρές προϋποθέσεις, τις επενδύσεις στο φυσικό αέριο και στην πυρηνική ενέργεια ως «πράσινες» επενδύσεις.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρουσίασε την τελική μορφή της συμπληρωματικής πράξης κατ' εξουσιοδότηση για την ταξινομία της ΕΕ (Taxonomy Complementary Climate Delegated Act) για τη χρηματοδότηση περιβαλλοντολογικά βιώσιμων επενδύσεων που έχουν στόχο την επίτευξη της κλιματικής ουδετερότητας.
Για να καταστεί η ΕΕ κλιματικά ουδέτερη έως το 2050 απαιτούνται σημαντικές ιδιωτικές επενδύσεις, τονίζει η Επιτροπή, η οποία, λαμβάνοντας υπόψη τις επιστημονικές συμβουλές και την τρέχουσα τεχνολογική πρόοδο, θεωρεί ότι οι ιδιωτικές επενδύσεις σε δραστηριότητες φυσικού αερίου και πυρηνικής ενέργειας μπορούν να διαδραματίσουν ρόλο στη μετάβαση.
«Οι επιλεγείσες δραστηριότητες φυσικού αερίου και πυρηνικής ενέργειας συνάδουν με τους κλιματικούς και περιβαλλοντικούς στόχους της ΕΕ και θα μας επιτρέψουν να επιταχύνουμε τη μετάβαση από πιο ρυπογόνες δραστηριότητες, όπως η παραγωγή άνθρακα, προς ένα κλιματικά ουδέτερο μέλλον, βασισμένο κυρίως σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας», τονίζει η Επιτροπή.
Ειδικότερα εισάγονται «σαφείς και αυστηρές προϋποθέσεις», υπό τους οποίες ορισμένες πυρηνικές δραστηριότητες και δραστηριότητες αερίου μπορούν να προστεθούν, ως μεταβατικές δραστηριότητες, σε εκείνες που ήδη καλύπτονται από την πρώτη πράξη για τον μετριασμό της κλιματικής αλλαγής, που ισχύει από την 1η Ιανουαρίου 2022. Η πυρηνική ενέργεια θα πρέπει να πληροί τις απαιτήσεις της πυρηνικής και περιβαλλοντικής ασφάλειας, το δε αέριο θα πρέπει να συμβάλλει στη μετάβαση από τον άνθρακα στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.
Η πρότασή της, βάση της οποίας οι παραπάνω επενδύσεις θα θεωρούνται «πράσινες», προβλέπει ότι τα πυρηνικά εργοστάσια θα θεωρούνται «βιώσιμα» αν η χώρα όπου λειτουργούν μπορεί να διασφαλίσει ότι δεν προκαλούν βλάβη στο περιβάλλον, ειδικότερα όσον αφορά τη διαχείριση των πυρηνικών αποβλήτων. Αυτό θα ισχύσει για όλα τα πυρηνικά εργοστάσια που θα λάβουν άδεια κατασκευής έως το 2045 – και περιλαμβάνει την υποχρέωση κατασκευής χώρων βαθιάς γεωλογικής απόθεσης των αποβλήτων υψηλού επιπέδου έως το 2050.
Όσον αφορά τις μονάδες με φυσικό αέριο, θα χαρακτηρίζονται πράσινες εφόσον πληρούν το όριο εκπομπών των 270g ισοδύναμου CO2 ανά kWh ή έχουν ετήσιες εκπομπές κάτω από 550kg CO2e ανά kW για 20 χρόνια.
Ο Αντιπρόεδρος της Επιτροπής Βάλντις Ντομπρόβσκις δήλωσε ότι η σημερινή πράξη θα επιταχύνει τις ιδιωτικές επενδύσεις που χρειάζεται η ΕΕ αυτή τη δεκαετία για την ενεργειακή μετάβαση προς ένα σύστημα πράσινης ενέργειας που θα βασίζεται σε ανανεώσιμες πηγές.
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο θα έχουν στη διάθεσή τους τέσσερις μήνες (μπορεί να παραταθεί κατά δύο μήνες) για να εξετάσουν το έγγραφο. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο μπορεί να απορρίψει το έγγραφο με απλή πλειοψηφία. Το Συμβούλιο έχει επίσης το δικαίωμα να αντιταχθεί στην πρόταση της Επιτροπής, με ενισχυμένη ειδική πλειοψηφία (δηλαδή τουλάχιστον 20 κράτη-μέλη).
Μόλις λήξει η περίοδος εξέτασης και κανένας από τους συννομοθέτες δεν αντιταχθεί, ο Συμπληρωματικός κατ' εξουσιοδότηση νόμος θα τεθεί σε ισχύ και θα ισχύει από την 1η Ιανουαρίου 2023.
Οι πρώτες αντιδράσεις
Όπως γνωστοποίησε ο Καγκελάριος Της Αυστρίας, Καρλ Νεχάμερ, η αυστριακή κυβέρνηση σχεδιάζει να κινηθεί νομικά κατά του σχεδίου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
«Η πυρηνική ενέργεια δεν είναι ούτε “πράσινη” ούτε βιώσιμη. Δεν μπορώ να κατανοήσω την απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής», ανέφερε ο κ. Νεχάμερ με ανάρτησή του στο Twitter και πρόσθεσε ότι η υπουργός Περιβάλλοντος Λεονόρε Γκεβέσλερ (από το κόμμα των Πρασίνων), η οποία είχε προαναγγείλει την προσφυγή, έχει για αυτό την πλήρη στήριξή του.