Μήνυμα με πολλούς αποδέκτες αντιμετώπισης των δομικών ζητημάτων της ενεργειακής μετάβασης, για τη μακροπρόθεσμη ανταγωνιστικότητα των ελληνικών επιχειρήσεων, απέστειλε χτες ο Σύνδεσμος Ελληνικών Βιομηχανιών (ΣΕΒ).
Επί της ουσίας ο ΣΕΒ μετέφερε τον προβληματισμό πολλών μελών του για την επιβάρυνση του κόστους παραγωγής των επιχειρήσεων, αλλά και στοιχείων που έχουν προκύψει από τις διαδοχικές μελέτες που έχει πραγματοποιήσει.
Στην χτεσινή του αναφορά αφού χαιρετίζει τις τελευταίες ανακοινώσεις της κυβέρνησης, επισημαίνει την ανάγκη να αντιμετωπιστούν οι άμεσες επιπτώσεις της ενεργειακής κρίσης.
Όπως αναφέρει, «οφείλουμε -σχεδιάζοντας και ενεργώντας μακρόπνοα- να επιταχύνουμε την προσπάθεια για τη μεγαλύτερη δυνατή ενίσχυση της ανθεκτικότητας και της ανταγωνιστικότητας της οικονομίας μας. Καταλύτης σ’ αυτή την προσπάθεια είναι η προώθηση των δομικών μεταρρυθμίσεων και επενδύσεων στο πλαίσιο της ενεργειακής μετάβασης, ώστε το κόστος της ενέργειας για τις ελληνικές επιχειρήσεις να καταστεί μακροπρόθεσμα ανταγωνιστικό».
Επιπτώσεις στις επιχειρήσεις
Υπενθυμίζεται ότι όπως έχει αναφέρει ο ο ΣΕΒ σε ειδική μελέτη που διεξήγε με τίτλο “Ανταγωνιστικότητα και κλιματική μετάβαση: Δυο αλληλένδετοι στόχοι για την Ευρώπη” οι αναπροσαρμογές στο πλαίσιο πολιτικής της Ε.Ε. για το κλίμα εντείνουν την πίεση στην ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων.
Όπως έχει τονίσει “οι επιπτώσεις στην εγχώρια βιομηχανία προέρχονται άμεσα από τη διαταραχή στο κόστος παραγωγής λόγω της σημαντικής αύξησης του κόστους για την αγορά δικαιωμάτων εκπομπών CO2 καθώς και του κόστους έμμεσων εκπομπών, ενώ οι παραγωγοί ανταγωνιστικών προϊόντων εκτός ΕΕ θα επιβαρυνθούν μέσω εφαρμογής του Μηχανισμού Συνοριακής Προσαρμογής Άνθρακα (ΜΣΠΑ) μόνο για το μερίδιο της συνολικής παραγωγής τους που εξάγουν στην ΕΕ” τονίζει ο ΣΕΒ που σημειώνει ότι ο Μηχανισμός Συνοριακής Προσαρμογής Άνθρακα (ΜΣΠΑ) που προτείνεται, μέσω των αλλαγών που συνεπάγεται στο Σύστημα Εμπορίας δικαιωμάτων Εκπομπών (ΣΕΔΕ), ως έχει σήμερα θα προκαλέσει σειρά παρενεργειών.
Ζητούμενο, όμως, όπως τονίζεται, είναι “η υποστήριξη της κλιματικής φιλοδοξίας με ένα ρυθμιστικό πλαίσιο που θα διασφαλίζει ίσους όρους ανταγωνισμού στις παγκόσμιες αγορές, ώστε η κλιματική μετάβαση να λειτουργήσει προς όφελος της οικονομίας και της κοινωνίας, ιδιαίτερα υπό το πρίσμα ότι ο κίνδυνος «διαρροής άνθρακα» (Carbon Leakage), δηλαδή μεταφοράς επενδύσεων σε τρίτες χώρες χωρίς αντίστοιχο κόστος άνθρακα, αποτελεί ήδη πραγματικότητα.”
Σύμφωνα με τη μελέτη, “η δέσμη μέτρων «Fit for 55» (Δ1), προτείνει αλλαγές στο Σύστημα Εμπορίας Δικαιωμάτων Εκπομπών (ΣΕΔΕ) και εφαρμογή ενός Μηχανισμού Συνοριακής Προσαρμογής Άνθρακα (ΜΣΠΑ), οι οποίες, αν υιοθετηθούν, θα προκαλέσουν σημαντική υποβάθμιση της διεθνούς ανταγωνιστικότητας των επιχειρήσεων.
Ο κίνδυνος διαρροής άνθρακα
Όπως επισημαίνεται και στη νέα μελέτη του ΙΟΒΕ με τίτλο «Επιπτώσεις της αναθεωρημένης ευρωπαϊκής πολιτικής για το Κλίμα στην ελληνική βιομηχανία και οικονομία», ο κίνδυνος «διαρροής άνθρακα» για την χώρα μας είναι ιδιαίτερα σημαντικός μια και:
-Αφορά κλάδους που παράγουν το 27% της Ακαθάριστης Προστιθέμενης Αξίας (ΑΠΑ) της μεταποίησης και απασχολούν περίπου 57 χιλ. εργαζόμενους (16% της συνολικής απασχόλησης στη μεταποίηση).
- Πρόκειται για κλάδους με έντονη εξωστρέφεια, υψηλή ένταση κεφαλαίου και υψηλή παραγωγικότητα εργασίας – χαρακτηριστικά που αποτελούν ζητούμενο για το νέο αναπτυξιακό υπόδειγμα της Ελλάδας και την επίτευξη του στόχου για αύξηση του μεριδίου της μεταποίησης στο 15% του ΑΕΠ το 2030.
- Επηρεάζονται ιδιαίτερα οι εξαγωγές των κλάδων αυτών αφού θα καταβάλουν το αυξημένο κόστος άνθρακα για το σύνολο της παραγωγής τους, ενώ οι εισαγωγείς μόνο για το ποσοστό που θα εισάγεται στην Ε.Ε.”
Αξίζει να σημειωθεί η εξωστρέφεια των εγχώριων κλάδων είναι πολλαπλάσια του ευρωπαϊκού μέσου όρου του κάθε κλάδου και συμβάλλουν σταθερά από το 2010 πάνω από το 40% στις ελληνικές εξαγωγές αγαθών (με το μεγαλύτερο μέρος τους να κατευθύνεται σε χώρες εκτός Ε.Ε.).