Κομβικό για τη διαμόρφωση όρων ανταγωνιστικότητας της βιομηχανίας είναι η ολοκλήρωση της διαδικασίας για τη θέσπιση πλατφόρμας πράσινων PPAs με ολοκλήρωση των διαδικασιών τόσο για την επιλογή “μοντέλου” εφαρμογής, η παράλληλη σχετική νομοθετική κατοχύρωση του πλαισίου ενισχύσεων με την ολοκλήρωση των διαπραγματεύσεων με την ΕΕ, αλλά και η διαμόρφωση ενός συνολικού συνεκτικού πλαισίου στήριξης.
Ήδη, και χθες, καμπανάκι για την ανταγωνιστικότητα της βιομηχανίας έκρουσε χθες ο γενικός διευθυντής του Ιδρύματος Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών, Νίκος Βέττας, κατά την παρουσίαση της τριμηνιαίας έκθεσης του οργανισμού. “Στο θέμα της ανταγωνιστικότητας υπάρχει ένα θέμα στο πως θα είναι ανταγωνιστική η Ευρώπη απέναντι στις ΗΠΑ αλλά και εντός της Ευρώπης να μην υπάρχουν ανισορροπίες όταν οι χώρες με βαρύ πορτοφόλι” τόνισε χαρακτηριστικά και σημείωσε ότι αν και η βιομηχανία έχει πάει καλά το τελευταίο διάστημα και τα τελευταία έτη, ωστόσο, δεν είναι σαφές το πως θα αναπτυχθεί και θα μείνει ανταγωνιστική.
Λίγες μέρες πριν σε κοινή τους επιστολή στον Πρωθυπουργό κ. Κυριάκο Μητσοτάκη, οι επικεφαλής των βιομηχανικών οργανώσεων της χώρας, ΣΕΒ, ΣΒΕ,ΕΒΙΚΕΝ, Ελληνική Παραγωγή, ΣΒΑΠ, ΣΒΘΣΕ, ΣΘΕΒ, ΣΕΒΠΔΕ, ΣΒΣΕ, έστειλαν SOS και πρότειναν συγκεκριμένα και άμεσα μέτρα, όπως:
• Αντιστάθμιση του ενεργειακού κόστους, για την ανταγωνιστική χρέωση της ηλεκτρικής ενέργειας που καταναλώνουν οι επιχειρήσεις, προκειμένου να διασφαλιστεί η απαιτούμενη προβλεψιμότητα. Αυτό μπορεί να γίνει με την υιοθέτηση μιας τιμής στόχου(ανάλογης άλλων χωρών της ΕΕ) και της επικαιροποίησης της επιδότησης ανά τακτά χρονικά διαστήματα.
• Εξαίρεση διμερών συμβολαίων PPAs (PurchasePower Agreements) από το μηχανισμό αποζημίωσης (ΕΕΑΕΗ) καθώς αποτελούν βασικό εργαλείο μείωσης του κόστους ενέργειας στις επιχειρήσεις.
• Επιτάχυνση της έγκρισης του μηχανισμού κρατικής ενίσχυσης των βιομηχανικών PPAs(Green Pool) από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
• Διευκόλυνση επιχειρήσεων στην εγκατάσταση συστημάτων ΑΠΕ, μέσα από δημιουργία ηλεκτρικού χώρου, έγκριση κατά προτεραιότητα των αιτήσεων σύνδεσης, net metering και στην υψηλή τάση.
• Άμεση αναβάθμιση των υποδομών του δικτύου ενέργειας, για καλύτερη ποιότητα στην ηλεκτροδότηση και διασφάλιση ηλεκτρικού χώρου για νέες συνδέσεις ΑΠΕ.
• Σημαντικά κίνητρα για την υποστήριξη μεγαλύτερου εύρους επιχειρήσεων στην πράσινη μετάβαση, ως απάντηση σε επενδυτικές πολιτικές άλλων χωρών, όπως το US InflationReduction Act
Η Eurometaux
Να ακολουθήσει το παράδειγμα του Λευκού Οίκου καλεί την ΕΕ, παράλληλα, η Eurometaux, που εκπροσωπεί κορυφαίους παραγωγούς μετάλλων, ώστε να υπάρξει η οικονομική στήριξη που χρειάζονται τα κράτη – μέλη για να διατηρήσουν τον έλεγχο των πρώτων υλών που είναι απαραίτητες για τη μετάβαση στην πράσινη ενέργεια.
Όπως αναφέρει το Bloomberg, η ένωση Eurometaux, που εκπροσωπεί εταιρείες όπως οι Glencore, Boliden και Aurubis, παρότρυνε την ΕΕ να ακολουθήσει τα βήματα του Τζο Μπάιντεν σε ό,τι αφορά την Πράξη Μείωσης Πληθωρισμού, η οποία περιλαμβάνει επιδοτήσεις ύψους δισεκατομμυρίων δολαρίων για την ενίσχυση των εγχώριων επενδύσεων σε ηλεκτρικά αυτοκίνητα και ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.
Οι ηγέτες των κρατών – μελών της ΕΕ αναμένεται να συναντηθούν στις Βρυξέλλες τον επόμενο μήνα, προκειμένου να συζητήσουν για την απάντησή τους στον αμφιλεγόμενο νόμο των ΗΠΑ.
Κάποιοι από αυτούς προωθούν την αντίστοιχη προσέγγιση «ευρωπαϊκής προέλευσης», η οποία θα συμβάλλει στην ενίσχυση των εγχώριων εταιρειών, ενώ ο Εμανουέλ Μακρόν ζήτησε τη δημιουργία ενός ευρωπαϊκού πακέτου που θα ανέρχεται στο 2% της οικονομικής παραγωγής της ΕΕ, προκειμένου να ανταγωνιστεί το αμερικανικό σχέδιο των 370 δισ. δολαρίων.Mute
«Η αμερικανική Πράξη Μείωσης του Πληθωρισμού, αν και περιέχει διακρίσεις, έδειξε πώς θα μπορούσε να υπάρξει μια ενεργητική πολιτική για τη βιομηχανία καθαρής τεχνολογίας», ανέφερε σε επιστολή του προς την Κομισιόν ο Ευάγγελος Μυτιληναίος, πρόεδρος της Eurometaux και CEO της Mytilineos.
«Εμείς στην Ευρώπη θα πρέπει να εμπνευστούμε από αυτό το παράδειγμα και να προσφέρουμε στις βιομηχανίες μας περισσότερο καρότο και λιγότερο μαστίγιο, ειδικά στη σημερινή ενεργειακή κρίση».
Σύμφωνα με το Bloomberg, η Eurometaux έχει προτείνει πέντε βασικά μέτρα για την ανάπτυξη της βιομηχανίας, όπως η ταχεία παρακολούθηση έργων καθαρής ενέργειας και φοροελαφρύνσεων, με σκοπό τη στήριξη της στρατηγικής παραγωγής μετάλλων.
Επίσης, επαναδιατύπωσε αιτήματα για τη λήψη μέτρων αντιμετώπισης των υψηλών τιμών ενέργειας, που έχουν προκαλέσει την απότομη μείωση της παραγωγής μετάλλων στην περιοχή.
Τις τελευταίες εβδομάδες οι τιμές ηλεκτρικής ενέργειας έχουν υποχωρήσει αρκετά και ορισμένα μεταλλουργεία έχουν αρχίσει να αυξάνουν την παραγωγή τους, ωστόσο η Eurometaux ανέφερε ότι η βιομηχανία θα συνεχίσει να αντιμετωπίζει δυσκολίες, όσο θα συνεχίζονται οι ελλείψεις στην αγορά ενέργειας τα επόμενα χρόνια.
Τέλος, ζήτησε από την ΕΕ να παρατείνει τα προσωρινά μέτρα κρατικής στήριξης που εισήγαγε για την αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης, τα οποία πρόκειται να λήξουν στο τέλος του έτους.
Ο Πρωθυπουργός
Πάντως, στην παραδοχή ότι υπάρχει σοβαρό ζήτημα με τις ενεργοβόρες βιομηχανίες αλλά και αυτές της χαμηλής τάσης με μεγάλη κατανάλωση ενέργειας προχώρησε ο Πρωθυπουργός κατά τη συνέντευξη τύπου που παραχώρησε ερωτώμενος για την πρόσφατη επιστολή του ΣΕΒ. “Είναι ενθαρρυντικό ότι αποκλιμακώνονται οι τιμές, δήλωσε. Το πρόβλημα της ανταγωνιστικότητας είναι ευρύτερο, δεν είναι ελληνικό, αλλά ευρωπαϊκό. Υπάρχει ανησυχία για τα κίνητρα που δίνουν οι ΗΠΑ και φόβος ότι θα υπάρξει μετακίνηση βιομηχανιών στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού.
Θα αγωνιστώ για ευρωπαϊκή απάντηση στο πρόβλημα. Εχω ζητήσει να συζητηθεί στη Σύνοδο Κορυφής. Χρειάζεται ευρωπαϊκή απάντηση. Αυτή δεν μπορεί να είναι μόνο κρατικές ενισχύσεις, αυτές μπορούν να τις δώσουν οι ισχυρές χώρες.
Ακούμε με προσοχή όσα μας λέει η βιομηχανία. Οσο αλλάζει το ενεργειακό μείγμα τόσο θα μπορεί να βρίσκει καλύτερες τιμές η βιομηχανία”, συμπλήρωσε.
Η διαβούλευση
Πάντως, για την πλατφόρμα που θα λειτουργήσει στο πλαίσιο του Χρηματιστηρίου Ενέργειας, έχουν κατατεθεί οι σχετικές απόψεις στο δημόσια διαβούλευση της ΡΑΕ και αναμένεται τα σχόλια να προωθηθούν στο Χρηματιστήριο Ενέργειας. Παράλληλα αναμένεται εντός των ημερών κι από την πλευρά του ΥΠΕΝ η ολοκλήρωση των συζητήσεων με τις αρχές της ΕΕ για τις ενισχύσεις για τα πράσινα PPAs
Στο φόντο αυτό επιτακτική είναι η ανάγκη ολοκλήρωσης γρήγορα των διαδικασιών, όπως αναφέρουν παράγοντες του κλάδου, για την πλατφόρμα και επιλογής ενός από τα τρία σενάρια (option 1,2,3) ή μάλλον τα δυο, (μια και για το τρίτο δεν φαίνεται να υπάρχιε αποδοχή από την αγορά) που περιλαμβάνει η μελέτη, η οποία συνοδεύει την πρόταση της ΡΑΕ. Συγκεκριμένα, η πρώτη επιλογή αφορά στην δημιουργία μιας απλής ηλεκτρονικής πλατφόρμας που θα αποτελεί το «έδαφος» για την εκδήλωση ενδιαφέροντος από τα πιθανώς συμβαλλόμενα μέρη, τα οποία, ωστόσο, εν συνεχεία απευθείας με ελεύθερες διαπραγματεύσεις μεταξύ τους και χωρίς κάποια προηγούμενη τυποποίηση των επιμέρους παραμέτρων που υπεισέρχονται, θα διαπραγματευτούν την σύναψη ενός PPA. Το δεύτερο μοντέλο αναγνωρίζει τον ιδιαίτερο ρόλο που μπορεί να παίξει το Χρηματιστήριο Ενέργειας και μπορεί να προσφέρει μια σειρά από εργαλεία για διαχείριση του ρίσκου ή για τυποποίηση ορισμένων συμβολαίων.
Με βάση πάντως τα όσα έχουν αναφερθεί μέχρι τώρα κι επίσημα μέσα από επιστολές και δημόσιες παρεμβάσεις, κομβική είναι η νομοθέτηση της εξαίρεσης των διμερών συμβολαίων με φυσική παράδοση, από τα πλαφόν που ισχύουν στις χονδρεμπορικές αγορές ρεύματος. Παράλληλα αναδεικνύουν την ανάγκη για χορήγηση κινήτρων για την ανάπτυξη των «πράσινων» PPA στην Ελλάδα
Η ΕΒΙΚΕΝ στη διαβούλευση της ΡΑΕ υπενθυμίζει την ανάγκη για νομοθετική ρύθμιση που να εφαρμόζει ορθά πλέον την επιβολή του πλαφόν στα νέα διμερή συμβόλαια είτε είναι χρηματοοικονομικά είτε με φυσική παράδοση, με την προϋπόθεση να είναι σε αυτά πλήρως καθορισμένα τόσο η μονάδα παραγωγής όσο και ο αγοραστής. Επισημαίνει δε ότι η απαραίτητη μεσολάβηση ενός προμηθευτή, στα πράσινα PPA με φυσική παράδοση, δρα περιοριστικά και σε πολλές περιπτώσεις αυτή δεν είναι εφικτή χωρίς κόστος για τον τελικό καταναλωτή.
Με βάση την επιστολή που κατέθεσε στο πλαίσιο της σχετικής διαβούλευσης η Mytilineos, αξιολογείται ως χρήσιμη η δημιουργία κεντρικά οργανωμένης πλατφόρμας τύπου «matchmaking».
Ωστόσο η εταιρεία εμφανίζεται αντίθετη για μια «κεντρικά σχεδιασμένη πλατφόρμα που αποσυνδέει τα δύο μέρη μεταθέτοντας το ρίσκο του αντισυμβαλλομένου στον Διαχειριστή της πλατφόρμας (ΕΧΕ)».
Όπως αναφέρει , αυτό συνεπάγεται την επιβολή premium πάνω στη δίκαιη τιμή της συναλλαγής, κάτι που θα καθιστούσε λιγότερο ανταγωνιστικά τα πράσινα PPE. Η εταιρεία τονίζει παράλληλα την «ανάγκη αντιμετώπισης σημαντικών κινδύνων και προκλήσεων, μεταξύ αυτών του κόστους διαμόρφωσης της στοχαστικής παραγωγής ΑΠΕ προκειμένου να ανταποκρίνεται στο προφίλ κατανάλωσης των αγοραστών».
Η Enel Green Power τάσσεται υπέρ μιας «διευκολυντικής πλατφόρμας με ενισχυμένα χαρακτηριστικά» και συμμετοχή του Χρηματιστηρίου Ενέργειας στη διεκπεραίωση των συμβάσεων, σημείο στο οποίο οι παραγωγοί ΑΠΕ διαφοροποιούνται από την ενεργοβόρο βιομηχανία και τους καθετοποιημένους ηλεκτροπαραγωγούς. Όπως τονίζει, το μοντέλο αυτό ενέχει το απαραίτητο επίπεδο δέσμευσης από πλευράς παραγωγού και καταναλωτή, ενώ το ρίσκο του αντισυμβαλλομένου μπορεί να μειωθεί σημαντικά έως και να εξαλειφθεί με την εκκαθάριση των συναλλαγών από το ΕΧΕ, με τη θέσπιση του Χρηματιστηρίου ως αντισυμβαλλόμενου παραγωγών και καταναλωτών κατ’ αντιστοιχία των forward αγορών