Το πλαφόν είναι μια αγαπημένη λέξη στη χώρα μας. Το ζητούν οι πολίτες όταν ακριβαίνει πολύ ένα προϊόν και οι πολιτικοί ως «καλοί πατερούληδες» συνήθως ενδίδουν, δείχνοντας έτσι ότι αφουγκράζονται τις ανάγκες τους.
Το καθιέρωσε στο πολιτικό λόγο, η εκτίναξη πέρυσι του φυσικού αερίου, με τον ίδιο τον Πρωθυπουργό να το κάνει «σημαία» του, προκειμένου να πείσει τους ομολόγους του να το υιοθετήσουν, όπως και έγινε τελικά τον περασμένο Δεκέμβρη.
Το πλαφόν
Κλείδωσε στα 180 ευρώ η μεγαβατώρα, με τη γενική πάντως εκτίμηση να είναι πως με τιμές στα 54-55 ευρώ, δύσκολα θα χρειαστεί να ενεργοποιηθεί.
Αλλά ακόμη και αν ζήσουμε ξανά τις τρομακτικές αποκλίσεις του περασμένου καλοκαιριού και οι τιμές εκτιναχθούν, το ερώτημα παραμένει: Ποιος διασφαλίζει ότι με το πλαφόν σε ισχύ, τα φορτία LNG που θα κατευθύνονται στην Ευρώπη δεν θα αλλάξουν κατεύθυνση για την Ασία που πληρώνει όσο - όσο; Ποιος διαβεβαιώνει για τη στάση που θα τηρήσουν οι βασικοί σήμερα προμηθευτές της ΕΕ, δηλαδή οι Νορβηγοί οι οποίοι είχαν εξαρχής δηλώσει αντίθετοι στην ιδέα;
Ερωτήματα εύλογα και οι πρώτοι που τα είχαν διατυπώσει ήταν οι άνθρωποι του επιχειρείν, αυτοί που επειδή διαπραγματεύονται deals εκατομμυρίων γνωρίζουν καλύτερα από κάθε πολιτικό πως ακριβώς λειτουργεί η αγορά.
Εις εξ αυτών και ο Αλέξανδρος Παπαγεωργίου, μέχρι πρότινος Ανώτερος Διευθυντής Πωλήσεων για τη Νότια Ευρώπη (Senior Sales Manager) στο Ευρωπαϊκό Χρηματιστήριο Ενέργειας (European Energy Exchange-EEX) και από τον προσεχή Μάρτιο, νέος CEO στο EnEx Group. Δηλαδή στο ελληνικό Χρηματιστήριο Ενέργειας, καταλαμβάνοντας τη θέση του παραιτηθέντος από τον περασμένο Ιούλιο, Γιώργου Ιωάννου.
Η συνέντευξη
Και ποιό είναι το πρόβλημα, θα αναρωτηθεί κανείς. Σε συνέντευξή του στο Energypress, λίγες ημέρες πριν την επίτευξη της περυσινής συμφωνίας στην ΕΕ, ο κ. Παπαγεωργίου είχε διατυπώσει τις έντονες επιφυλάξεις του για την αποτελεσματικότητα ενός πλαφόν στις τιμές του αερίου, υπογραμμίζοντας πως πρόκειται για ένα τεχνητό μέτρο που θα επιφέρει με βεβαιότητα σοβαρό πλήγμα στον ανταγωνισμό της αγοράς
«Διατηρώ σοβαρές αμφιβολίες ως προς αυτό», είχε υποστηρίξει ο κ. Παπαγεωργίου, εξηγώντας τους λόγους για τους οποίους η αγορά θα μπορούσε να μη σεβαστεί το πλαφόν που θέτει η Ευρώπη.
«Για να το πούμε με ένα παράδειγμα, είναι σαν να παίζει η ομάδα σου ποδόσφαιρο και να χάνει και εσύ να κλείνεις την τηλεόραση, γεγονός όμως, που σε τίποτα δεν πρόκειται να επηρεάσει το τελικό αποτέλεσμα, δηλαδή να νικήσει ή να χάσει η ομάδα σου. Στην προκειμένη περίπτωση ας πούμε ότι θα χάσει και απλώς εσύ δεν το είδες», είχε επισημάνει το τότε στέλεχος του Ευρωπαϊκού Χρηματιστηρίου Ενέργειας.
«Επομένως για να επιστρέψουμε στα «ενεργειακά», η θέσπιση ενός πλαφόν είναι κάτι το τεχνητό με άμεσες συνέπειες στην αγορά και την προμήθεια LNG και εννοείται δεν ξέρουμε τι αντίκτυπο θα έχει κάτι τέτοιο στην «επόμενη μέρα» όταν πια αρθεί αυτό το πλαφόν. Επομένως, η λύση βρίσκεται στην αντιμετώπιση του προβλήματος ως τέτοιο που είναι», ήταν τα λόγια του κ. Παπαγεωργίου.
Ρεαλιστική η θέση του
Η θέση του ότι η απόφαση επιβολής πλαφόν στο φυσικό αέριο -όπως και σε κάθε προϊόν - εγκυμονεί τον κίνδυνο να μην συμφωνήσει με αυτό ο πωλητής και να αναζητήσει αλλού αγοραστή, είναι πέρα για πέρα ρεαλιστική. Προμηθευτές από τη Νορβηγία, τις ΗΠΑ και αλλού, έχουν προειδοποιήσει σχετικά τις Βρυξέλλες.
Το ζήτημα είναι άλλο. Ο κ. Παπαγεωργίου δεν είναι ένας οποιοσδήποτε μάνατζερ της αγοράς. Αναλαμβάνει επικεφαλής στο Χρηματιστήριο Ενέργειας της Ελλάδος, της οποίας ο Πρωθυπουργός ήταν και παραμένει υπέρμαχος της επιβολής πλαφόν στο φυσικό αέριο, έχοντας αναγάγει την υιοθέτηση του από τις Βρυξέλλες σε μείζονα προτεραιότητα.
Επομένως θα έχει ενδιαφέρον η στάση που θα ακολουθήσει ο νέος διευθύνων σύμβουλος του Χρηματιστηρίου στο απευκταίο εκείνο σενάριο που θα εκτιναχθούν μελλοντικά οι τιμές και η ΕΕ θα αναγκαστεί να ενεργοποιήσει τον μηχανισμό.
Το σχόλιο
Προς αποφυγή παρεξηγήσεων, το σχόλιο δεν συνδέεται στο παραμικρό με την επιστημονική επάρκεια του κ. Παπαγεωργίου. Ούτε με την ουσία της θέσης του για την ανώτατη τιμή στο αέριο, η οποία είναι απολύτως ορθή.
Εστιάζει στο γεγονός ότι ο συγκεκριμένος μάνατζερ θα κληθεί να κρατήσει το πηδάλιο του Χρηματιστηρίου σε μια δύσκολη εποχή, γεμάτη αβεβαιότητες και χωρίς να αποκλείεται μελλοντικά να αντιμετωπίσουμε και νέες κρίσεις. Τους κινδύνους μας θύμισε προ ημερών η ίδια η Επίτροπος Ενέργειας Κάντρι Σιμσον, μιλώντας στην «Καθημερινή», λέγοντας ότι ο επόμενος χειμώνας μπορεί να είναι ακόμη πιο δύσκολος και παραπέμποντας στην προειδοποίηση του Διεθνούς Οργανισμού Ενέργειας, ότι η Ε.Ε. ενδέχεται να αντιμετωπίσει ένα κενό έως και 30 δισ. κυβικών μέτρων φυσικού αερίου.
Δεν έχουν περάσει εξάλλου παρά μερικοί μήνες από τότε που ο Ευάγγελος Μυτιληναίος, είχε εκτιμήσει πως δεν αποκλείεται από την Άνοιξη του 2023 να δούμε μια νέα άνοδο τιμών στον TTF.