Υπόγεια κινητικότητα καταγράφεται το τελευταίο διάστημα για το project του αγωγού πετρελαίου Αλεξανδρούπολη-Μπουργκάς, καθώς σύμφωνα με πληροφορίες από βουλγαρικά ΜΜΕ υπάρχουν επαφές μεταξύ Αθήνας και Σόφιας για την υλοποίηση του Μνημονίου Συνεργασίας που υπεγράφη μεταξύ των Υπουργών Ενέργειας των δυο χωρών τον περασμένο Φεβρουάριο στην Αθήνα.
Σύσταση εταιρείας ειδικού σκοπού
Πρώτο βήμα προς την κατεύθυνση αυτή – καθώς το Μνημόνιο περιγράφει έναν οδικό χάρτη για το project είναι η σύσταση εταιρείας ειδικού σκοπού (Special Purpose Vehicle - SPV), με συμμετοχή 50%-50% ελληνικών και βουλγαρικών εταιρειών που θα «τρέξουν» την προκαταρκτική μελέτη βιωσιμότητας για το έργο. Σε συνέχεια της υπογραφής του Μνημονίου έχει ήδη συσταθεί Υψηλόβαθμη Ομάδα Εργασίας (με την συμμετοχή στελεχών από τα Υπουργεία Ενέργειας Ελλάδας και Βουλγαρίας), που έχει αναλάβει μεταξύ άλλων τις προκαταρκτικές αξιολογήσεις, την ανάλυση των χρηματοδοτικών επιλογών για το έργο και την εκπόνηση ενός Σχεδίου Δράσης για την υλοποίηση του project, με στόχο την λήψη της Τελικής Επενδυτικής Απόφασης εντός του επόμενου έτους. Το Σχέδιο αυτό θα πρέπει να λαμβάνει υπόψη την εμπειρία από προηγούμενα projects διασυνδέσεων μεταξύ των δυο χωρών (όπως π.χ. ο ελληνο-βουλγαρικός αγωγός φυσικού αερίου IGB ή οι ηλεκτρικές διασυνδέσεις) καθώς και τα στενά χρονικά περιθώρια για το project Αλεξανδρούπολη-Μπουργκάς, που σχεδιάζεται μεταξύ άλλων για να δώσει λύση στο θέμα της τροφοδοσίας της Βουλγαρίας με πετρέλαιο από άλλες πηγές πλην Ρωσίας μετά την λήξη της εξαίρεσης που έχει εξασφαλίσει η γειτονική χώρα από το εμπάργκο της ΕΕ στις εισαγωγές ρωσικού αργού στο τέλος του 2024.
Το χρονοδιάγραμμα
Η Ομάδα Εργασίας έχει επίσης επιφορτιστεί με το καθορισμό χρονοδιαγράμματος για την υλοποίηση των διαφορετικών σταδίων του έργου, από τις μελέτες βιωσιμότητας έως την έναρξη λειτουργίας του αγωγού. Στο πλαίσιο αυτό, το πρώτο βήμα είναι η εκπόνηση της προκαταρκτικής μελέτης βιωσιμότητας το ταχύτερο δυνατό, η οποία όμως προϋποθέτει να υπάρχει αναθέτων φορέας ώστε να προχωρήσουν οι σχετικές διαδικασίες.
Ένα περίπου μήνα μετά την υπογραφή του MoU και συγκεκριμένα στις 23 Μαρτίου, ο Υπουργός ΠΕΝ Κώστας Σκρέκας συναντήθηκε με τον Βούλγαρο ομόλογό του Ρόσεν Χριστόφ στην Αθήνα, δίνοντας επίσημο τόνο στην πρώτη συνάντηση της Ομάδας Εργασίας. Παρότι πάντως ιδίως η βουλγαρική πλευρά δείχνει να βιάζεται, εντούτοις είναι πιθανό περαιτέρω εξελίξεις να υπάρχουν μετά το καλοκαίρι, δεδομένου ότι μεσολαβεί το μεσοδιάστημα της υπηρεσιακής κυβέρνησης στην Αθήνα, ενώ και το πολιτικό σκηνικό είναι ρευστό και στη Βουλγαρία, όπου το τελευταίο διάστημα παρατηρούνται κινήσεις «μετατόπισης» της ενεργειακής πολιτικής προς την Τουρκία.
Υπενθυμίζεται ότι το ελληνοβουλγαρικό MoU αποτυπώνει την πολιτική βούληση για αναβίωση του project του αγωγού πετρελαίου Μπουργκάς-Αλεξανδρούπολη, με αντίστροφη ροή (από την Αλεξανδρούπολη προς το Μπουργκάς), μικρότερη μεταφορική ικανότητα (10 εκατ. τόνοι πετρελαίου ετησίως έναντι 35-50 που προέβλεπε ο αρχικός σχεδιασμός), αμερικανική στήριξη και διαφορετική στόχευση σε σχέση με το αρχικό project του 2007.
Tότε ο αγωγός θα μετέφερε ρωσικό πετρέλαιο προς τα Βαλκάνια, τώρα στο λιμάνι της Αλεξανδρούπολης –που εξελίσσεται σε ένα από τους σημαντικότερους ενεργειακούς κόμβους της Ανατολικής Μεσογείου, θα καταφτάνει πετρέλαιο κυρίως από τη Μέση Ανατολή, προκειμένου να κατευθυνθεί στο Μπουργκάς και από εκεί στις αγορές της Ανατολικής Ευρώπης, παρακάμπτοντας τα πανάκριβα πλέον για τη διέλευση των τάνκερ, Στενά του Βοσπόρου. Κεντρική επιδίωξη της βουλγαρικής πλευράς είναι η τροφοδοσία του διυλιστηρίου του Μπουργκάς (που τροφοδοτεί την εγχώρια αγορά καυσίμων της Βουλγαρίας) με πετρέλαιο από άλλες πηγές προέλευσης πλην Ρωσίας.
