Έτοιμη να αναλάβει δράση για την αντιμετώπιση του «ενεργειακού τουρισμού» εμφανίζεται η πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας (με τροποποίηση του σχετικού άρθρου 42 του Κώδικα Προμήθειας).
Κατά την χθεσινή (μαραθώνια, αφού διήρκεσε πάνω από 4 ώρες…) σύσκεψη που πραγματοποιήθηκε στα γραφεία της ΡΑΕΕΥ με συμμετοχή στελεχών του ΥΠΕΝ και των εκπροσώπων των εταιρειών προμήθειας, δόθηκε σήμα προς τη Ρυθμιστική Αρχή να επικαιροποιήσει την προηγούμενη γνωμοδότησή της για το θέμα (που χρονολογείται από το καλοκαίρι του 2021) έως τις αρχές Οκτωβρίου, να τη θέσει σε δημόσια διαβούλευση -ώστε να ενσωματώσει τις απόψεις των προμηθευτών- και να καταθέσει την τελική γνωμοδότησή της προς το Υπουργείο εντός του επόμενου μήνα.
Οι διαβουλεύσεις μεταξύ των εμπλεκόμενων μερών γίνονται στη βάση της υφιστάμενης γνωμοδότησης της ΡΑΑΕΥ που προβλέπει αφενός δημιουργία συστήματος σήμανσης οφειλετών (debt flagging), αφετέρου συγκεκριμένες προϋποθέσεις ώστε ένας προμηθευτής να μπλοκάρει τη μετακίνηση καταναλωτή με χρέη ή να διακόψει το ρεύμα σε πρώην πελάτη του.
Όπως επισημαίνουν πηγές με καλή γνώση του θέματος, το ζητούμενο είναι η νέα «φόρμουλα» να μην καταπέσει στα δικαστήρια. Υπενθυμίζεται ότι η προηγούμενη ρύθμιση κατέπεσε το 2020 με απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας που κατέπεσε το 2020 χωρίς να θεσπιστεί έκτοτε άλλη ασφαλιστική δικλείδα. Ως αποτέλεσμα, μοναδική διέξοδος για τους προμηθευτές είναι να διεκδικήσουν δικαστικά τις οφειλές, με τους στρατηγικούς κακοπληρωτές να μένουν για χρόνια στο «απυρόβλητο». Απόρροια αυτού του «κενού» σύμφωνα με τους εκπροσώπους των εταιρειών προμήθειας ηλεκτρικού ρεύματος είναι η δημιουργία «φεσιών» της τάξης των 300-400 εκατ. ευρώ, που αποτελούν το πιο επείγον πρόβλημα του κλάδου.
Πως θα λειτουργήσει το debt flagging
Στο επίκεντρο της πρότασης (οι λεπτομέρειες της οποίας πάντως αποτελούν αντικείμενο ζωηρής συζήτησης μεταξύ των παρόχων…) βρίσκεται η δημιουργία συστήματος σήμανσης οφειλετών (debt flagging) στον ΔΕΔΔΗΕ που είναι ο «φορέας υλοποίησης» των αποκοπών ρεύματος στη χαμηλή τάση. Το σύστημα θα υποδεικνύει με κατάλληλη χρωματική ένδειξη αν ένας καταναλωτής δεν έχει χρέη ή έχει προβεί σε διακανονισμό οφειλών που τηρεί (πράσινη ένδειξη) ή είναι υπερήμερος οφειλέτης (κόκκινη ένδειξη).
Υπενθυμίζεται ότι η εισήγηση της ΡΑΑΕΥ από το 2021 (για την οποία έχουν ήδη γίνει τρεις δημόσιες διαβουλεύσεις…) προβλέπει ότι ο καταναλωτής δεν μπορεί να αλλάξει πάροχο αν έχει δύο συνεχόμενους ληξιπρόθεσμους λογαριασμούς. Στην περίπτωση αυτή, ο προμηθευτής μπορεί να υποβάλει στον ΔΕΔΔΗΕ εντολή διακοπής της ηλεκτροδότησης του πελάτη που παράλληλα θα επισημανθεί ως υπερήμερος στο πληροφοριακό σύστημα του Διαχειριστή (πλατφόρμα «Θαλής»). Η εντολή αυτή σημαίνει πως ο υπερήμερος οφειλέτης δεν μπορεί να μετακινηθεί σε άλλο πάροχο, δικαίωμα που αποκτά εκ νέου αν εξοφλήσει την οφειλή του ή διακανονίσει το χρέος του.
Η εντολή διακοπής σημαίνει παράλληλα πως ο καταναλωτής χάνει το δικαίωμα «μετακίνησης» σε άλλο πάροχο. Δικαίωμα που επανακτά, στην περίπτωση που είτε εξοφλήσει πλήρως την οφειλή του, είτε προβεί σε διακονονισμό του χρέους. Σε περίπτωση σύναψης διακανονισμού, η επισήμανση του πελάτη στο πληροφοριακό σύστημα μεταβάλλεται, προκειμένου να αποτυπώνει αυτή την αλλαγή.
Το ζητούμενο σε κάθε περίπτωση είναι η νέα φόρμουλα να τηρεί την αρχή της αναλογικότητας, που σημαίνει ότι αφενός θα πρέπει να καθοριστεί ένα συγκεκριμένο ύψος οφειλής (πάνω από το οποίο να ενεργοποιείται το δικαίωμα αποκοπής σε περίπτωση αλλαγής παρόχου) και αφετέρου θα πρέπει να υπάρχει κατηγοριοποίηση των πελατών.
Οι ιδιωτικές εταιρείες θα υποβάλουν σχετικό υπόμνημα μέχρι τη Δευτέρα μέσω του Ελληνικού Συνδέσμου Προμηθευτών Ενέργειας (ΕΣΠΕΝ). Επίσης, υπόμνημα θα υποβάλει και η ΔΕΗ.