Με “βασικό μενού” τα νέα δεδομένα που φέρνει στην αγορά το νέο πράσινο, αλλά και “παράπλευρα πιάτα” τις ρυθμίσεις για τους στρατηγικούς καταναλωτές πραγματοποιείται σήμερα συνάντηση του Ελληνικού Συνδέσμου Προμηθευτών Ενέργειας (ΕΣΠΕΝ) με τον υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας, κ. Θ. Σκυλακάκη. Η συνάντηση γίνεται βέβαια στο φόντο των νέων δεδομένων που σταδιακά διαμορφώνονται στη λιανική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας μετά την κατάργηση των επιδοτήσεων, αλλά και με δεδομένη την γενικότερη αστάθεια, διεθνώς, λόγω των γεωπολιτικών εξελίξεων.
Ήδη, κατατέθηκε στη Βουλή με τροπολογία σε νομοσχέδιο του υπουργείου Ανάπτυξης η ρύθμιση για το λεγόμενο Ειδικό Τιμολόγιο που είχε προαναγγείλει ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας κ. Θ. Σκυλακάκης προκαλώντας την αντίδραση των ιδιωτών προμηθευτών που έκαναν λόγο για στρεβλώσεις στην αγορά.
Το Ειδικό Τιμολόγιο, που θα ισχύσει από την 1η Ιανουαρίου 2024 έως το τέλος του έτους και θα αναπροσαρμόζεται κάθε μήνα με βάση μηχανισμό διακύμανσης που θα θεσπίσει το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, ουσιαστικά, είναι μια κίνηση από το ΥΠΕΝ, για να θωρακίσει, περίπου 1 εκατομμύρια καταναλωτές, οι περισσότεροι εκ των οποίων ανήκουν στο πελατολόγιο της ΔΕΗ, και δεν ασχολούνται με τη δυνατότητες για εναλλαγές προμηθευτών που δίνει η αγορά. Όπως χαρακτηριστικά είπε κατά την παρουσίαση των νέων μέτρων για την λιανική αγορά ρεύματος ο υπουργός Περιβάλλοντος Θεόδωρος Σκυλακάκης, πολλοί από τους πολίτες δεν κοιτάζουν ποτέ εναλλακτικές για το λογαριασμό τους και δεν αλλάζουν για δεκαετίες προμηθευτή. Έτσι, ουσιαστικά, με τη ρύθμιση αυτή δίνεται σε αυτούς η δυνατότητα να μεταπέσουν απευθείας στο νέο αυτό το τιμολόγιο, που έχει ουσιαστικά ένα μεγαλύτερο έλεγχο σε σχέση με ρήτρες και μεταβλητές κόστους, μια και θα καθορίζονται, ουσιαστικά, από το ΥΠΕΝ. Εφόσον, δε, το επιλέξουν θα μπορούν να παραμείνουν σε αυτό και μετά την 1η Ιανουαρίου 2025.
Το νέο αυτό τιμολόγιο μπορεί να έχει πάγιο έως 5 ευρώ τον μήνα ενώ θα μπορούν να γίνονται και εκπτώσεις εφόσον αυτές δεν θα συνδέονται με τη διακύμανση μεγεθών της χονδρεμπορικής αγοράς. Οι προμηθευτές θα ενημερώνουν τη ΡΑΑΕΥ για την τελική τιμή προμήθειας και θα την αναρτούν σε ευδιάκριτο σημείο στην ιστοσελίδα του Προμηθευτή έως την πρώτη ημέρα έκαστου μήνα κατανάλωσης.
Πάντως, για το ΥΠΕΝ, το νέο αυτό τιμολόγιο λειτουργεί ως “μέσο” για την ανάσχεση ενός πιθανού κινδύνου ενεργειακής ακρίβειας, μετά και την παύση των οριζόντιων μέτρων στήριξης. Πέρα από το επίδομα θέρμανσης, το νέο αυτό τιμολόγιο, όπως, αναφέρεται, θα είναι ένα βασικό ”όπλο” διαφάνειας στην αγορά, όπου η “απειλή” της “ρήτρας αναπροσαρμογής” επικρέμεται και πάλι, καθώς θα είναι ενιαίο, υποχρεωτικό από όλους τους παρόχους, 12μηνης διάρκειας και θα διαφοροποιείται μόνο ως προς το περιθώριο κέρδους.
Με βάση το ΥΠΕΝ το ειδικό τιμολόγιο, πράσινου χρώματος θα έχει μια δομή, που θα είναι απλή και κοινή, επιτρέποντας τη συγκρισιμότητα, για όλους τους προμηθευτές. “Ο καταναλωτής θα γνωρίζει, στις αρχές του μήνα, τι πληρώνει στον προμηθευτή ηλεκτρικού ρεύματος, για τον επόμενο μήνα και το κυριότερο, τί τιμές προσφέρουν, όλοι οι υπόλοιποι προμηθευτές” αναφέρει το ΥΠΕΝ, που έτσι θέλει να θωρακίσει περίπου 1 εκατ. μετρητές που “είναι ακούνητοι’, κυρίως στη ΔΕΗ, χωρίς να ψάχνουν αλλαγές στις συνδέσεις τους.
Η αγορά
Βέβαια, η αγορά λέει ότι η κίνηση αποτελεί “μπόνους” για τη ΔΕΗ και για ευθεία παρέμβαση στον ανταγωνισμό, όπως τον ορίζει το ευρωπαϊκό δίκαιο, καθώς πρόκειται για μια οριζόντια ρύθμιση που εγκλωβίζει τις εταιρείες σε ένα τιμολόγιο, χωρίς να μπορούν να κάνουν τη δική τους εμπορική πολιτική. Επίσης αναφέρουν ότι η φόρμουλα υπολογισμού της τιμής δεν θα επιτρέπει στον προμηθευτή να διαχειριστεί τα ρίσκα του.
To βασικό ωστόσο θέμα που, κατά πηγές του ΥΠΕΝ, "ενοχλεί" την αγορά είναι ότι για πρώτη φορά οι καταναλωτές θα μπορούν με μια απλή σύγκριση να δουν ποιος είναι ο φθηνότερος και ποιος ο ακριβότερος. Ερώτημα, βέβαια, είναι, εάν οι εταιρείες θα λειτουργήσουν με τέτοιο τρόπο που θα συγκρατήσουν τιμές ή θα κάνουν ό,τι μπορούν ώστε να “μπερδέψουν” και πάλι τον πολίτη, που δύσκολα κατανοεί τα “ψιλά”γράμματα, μεταφέροντάς τον στα άλλα τους προϊόντα.
Πάντως, για την αγορά, εκτός από το θέμα του μαθηματικού τύπου και από το γεγονός ότι σε αυτό θα μεταπέσουν όσοι δεν επιλέξουν νέο προΪόν από τους παρόχους, υπάρχει ένα ζήτημα “υπερρύθμισης” που τελικά, όπως τονίζεται, οδηγεί σε στρεβλώσεις.
Από την άλλη πλευρά ο υπουργός, όπως είπε και κατά την παρουσίαση του νέου τιμολογίου στη Βουλή, αν δεν προχωρούσε σε αυτή τη ρύθμιση θα έπρεπε οι προμηθευτές να διαλέξουν τιμολόγιο για λογαριασμό των καταναλωτών που δεν θα διάλεγαν ποιο τιμολόγιο θα πάρουν.
“Εκεί, όσο καλής προθέσεως και να είναι οι προμηθευτές, υπάρχει μια εγγενής σύγκρουση συμφερόντων, την οποία θεωρήσαμε ότι πρέπει να αποφύγουμε” είπε ο κ. Σκυλακάκης.
Το άρθρο 42
Ένα άλλο σημείο που αναμένεται να αποτελέσει αντικείμενο συζήτησης είναι η αλλαγή του άρθρου 42 του Κώδικα Προμήθειας. Αφορά το καθεστώς μετακίνησης των καταναλωτών από πάροχο σε πάροχο, εφόσον έχουν ληξιπρόθεσμες οφειλές. Ο κ. Σκυλακάκης ανακοίνωσε ότι δεν θα επιτρέπεται η αλλαγή προμηθευτή για τέταρτη φορά εφόσον υπάρχουν οφειλές ώστε να μην περιορίζεται η ελεύθερη μετακίνηση των καταναλωτών αλλά και να μην συσσωρεύονται υπέρογκες οφειλές στους προμηθευτές.
Για την αγορά η συγκεκριμένη πρόβλεψη, δε δίνει λύση, αλλά και προτείνει τη λύση που είχε υιοθετηθεί από τη ΡΑΑΕΥ και είχε τεθεί σε δημόσια διαβούλευση, σύμφωνα με την οποία δικαίωμα υποβολής αιτήματος αποκοπής σε βάρος του κακοπληρωτή καταναλωτή, έχει τόσο ο προηγούμενος όσο και ο νυν πάροχος εφόσον δεν τηρείται η ρύθμιση αποπληρωμής των παλαιών οφειλών. Τέλος σε ότι αφορά την καθολική υπηρεσία οι προμηθευτές θεωρούν ότι δεν θα πρέπει οι καταναλωτές να μένουν επ΄άπειρο σε αυτό το καθεστώς αλλά να προβλέπεται διαδικασία εξόδου. Όπως λένε χαρακτηριστικά μπορεί η τιμή του ρεύματος να είναι ακριβότερη στην Καθολική Υπηρεσία αλλά αν δεν πληρώνεται ποτέ χωρίς καμία συνέπεια για τον καταναλωτή τότε δεν έχει κανέναν νόημα.
Τέλος επί τάπητος αναμένεται να τεθεί και το ζήτημα με τις εκκρεμείς πληρωμές για τις κρατικές επιδοτήσεις των επιχειρήσεων μέχρι τα 35 kVA (τις έχουν δώσει προμηθευτές χωρίς να τις έχουν λάβει πίσω) αλλά και το θέμα με την καθολική Υπηρεσία, όπου το ΥΠΕΝ αναμένεται να θέσει κι εκεί ζήτημα περιορισμού του χρόνου παραμονής των καταναλωτών.
