Από τη συνάντηση που θα έχουν σήμερα στις Βρυξέλλες οι υπουργοί Εξωτερικών της Ελλάδας, κ. Γιώργος Γεραπετρίτης και της Τουρκίας, κ. Χακάν Φιντάν και την επικοινωνία σε υψηλό πολιτικό και διπλωματικό επίπεδο μεταξύ Ελλάδας και Κύπρου αλλά και με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή περνά η πορεία του γιγαντιαίου πρότζεκτ των 1,95 δις ευρώ για την ηλεκτρική διασύνδεση των δύο χωρών.
«Είναι η ώρα της διπλωματίας», δηλώνει στο energymag άνθρωπος ο οποίος παρακολουθεί εκ των έσω τις διεργασίες που είναι σε εξέλιξη με στόχο να μην ναυαγήσει το έργο στα νερά της Μεσογείου, παρά το «πολεμικό κλίμα» που κάποιοι έχουν σπεύσει εντέχνως να καλλιεργήσουν. Πολύ περισσότερο καθώς φαίνεται πλέον το έργο να προσεγγίζεται ολοένα και περισσότερο από τη σκοπιά της εξωτερικής πολιτικής και να εγγράφεται στο πλαίσιο των ελληνοτουρκικών σχέσεων αλλά και του Κυπριακού.
Στο πλαίσιο αυτό, από την πυκνή ειδησεογραφία της χθεσινής ημέρας, ανάμεσα στα «τελεσίγραφα», τα «όχι» και τις «κόκκινες γραμμές», εντοπίζονται κάτω από τις γραμμές δύο ειδήσεις που αποτυπώνουν την κινητικότητα που αναπτύσσεται:
-Η Γαλλική εταιρεία Nexans, σύμφωνα με το περιεχόμενο της επιστολής της προς τον ΑΔΜΗΕ όπως αυτό διέρρευσε σε μέσα ενημέρωσης (σημειώνεται ότι μέχρι τώρα δεν έχει γίνει γνωστό το πλήρες κείμενο), αφήνει ανοικτό το ενδεχόμενο να συνεχίσει την κατασκευή του καλωδίου ακόμη κι αν δεν λάβει την τελική δέσμευση για την ανάληψη του συνολικού κόστους του 1,4 δισ. ευρώ για το καλώδιο (full notice to proceed). Αρκεί, σύμφωνα πάντα με το περιεχόμενο της διαρροής, «να υπάρξει επίσημη ενημέρωση ότι τα ρυθμιστικά εμπόδια που υπάρχουν έχουν επιλυθεί».
Πρακτικά αυτό ερμηνεύεται ότι η Γαλλική εταιρεία είναι διατεθειμένη να βάλει νερό στο κρασί της καθώς είναι προφανές ότι δεν θέλει να χάσει την εν λόγω σύμβαση για τον Great Sea Interconnector που αποτελεί πάνω από το 20% του συνολικού ανεκτέλεστου που έχει.
Είναι ενδεικτικό ότι κατά την διάρκεια της χθεσινής ημέρας, κι ενώ δημοσιοποιούνταν η διαρροή για την επιστολή της προς τον ΑΔΜΗΕ, η μετοχή της Nexans στο χρηματιστήριο του Παρισιού κινούνταν σε θετικό έδαφος και μόνο προς το τέλος της συνεδρίασης, το απόγευμα, υποχώρησε οριακά κατά 0,10%. Εάν η αγορά αξιολογούσε ως πιθανό το ενδεχόμενο η Nexans να εγκαταλείψει οριστικά την παραγγελία που υπερβαίνει το 20% του συνολικού ανεκτέλεστου, θα πρέπει να θεωρείται βέβαιο ότι αυτό θα αποτυπωνόταν στο ταμπλώ με μεγάλη πτώση. Ανάλογη της μεγάλης πτώσης που είχε στις 19 Αυγούστου όταν η Goldman Sachs υποβάθμισε τη σύσταση της μετοχής της Nexans σε ουδέτερη (neutral) από αγορά (buy) λόγω της διασύνδεσης Ελλάδας-Κύπρου.
- Ο πρόεδρος της ΡΑΕ Κύπρου κ. Ανδρέας Πουλικκάς αποκάλυψε χθες στην επιτροπή Ενέργειας της Κυπριακής Βουλής ότι η ρυθμιστική αρχή έχει υποβάλλει στον ΑΔΜΗΕ έξι σημεία βελτίωσης του οικονομικού μοντέλου του για το έργο. Ο ΑΔΜΗΕ αποδέχτηκε τα τέσσερα και δεν αποδέχτηκε τα δύο, που όμως είναι και τα σημαντικότερα. Η ΡΑΕΚ μελετά τις απαντήσεις ΑΔΜΗΕ και δεν έχει εκδώσει ακόμα οποιαδήποτε απόφαση σχετικά με την ένσταση του ΑΔΜΗΕ.
Από τις φράσεις αυτές συνάγεται ότι υπάρχουν στο τραπέζι προτάσεις για την επίτευξη συμβιβαστικής λύσης, αρκεί να υπάρξει η βούληση. Αυτό, άλλωστε, επιδιώκουν οι κυβερνήσεις των δύο χωρών που σε καμία περίπτωση, ακόμη και του ακραίου σεναρίου να ναυαγήσει οριστικά το έργο, δεν θα ήθελαν να προκαλέσει ρήγμα στη συμπαγή εθνική ενότητα, να ανοίξει πληγές στις άριστες διμερείς σχέσεις και να δώσει την αίσθηση στην Τουρκία ότι μπορεί να λειτουργεί ως «δερβέναγας» στην Ανατολική Μεσόγειο.
Προς την κατεύθυνση της συμβιβαστικής λύσης γίνονται, σύμφωνα με πληροφορίες, διεργασίες μεταξύ στελεχών των δύο κυβερνήσεων, που έχουν συμφωνήσει να κρατούν εξαιρετικά χαμηλούς τόνους επιδιώκοντας την ουσία και όχι τις εντυπώσεις.
Το είπε, άλλωστε, ξεκάθαρα χθες στην επιτροπή Ενέργειας της Κυπριακής Βουλής ο υπουργός Ενέργειας, Εμπορίου και Βιομηχανίας της Κυπριακής Δημοκρατίας, κ. Γιώργος Παπαναστασίου: «οι κυβερνήσεις των δύο χωρών βρίσκονται σε συνεχή επαφή με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για αξιολόγηση και διαχείριση όλων των παραμέτρων του έργου, δεδομένου ότι η ηλεκτρική διασύνδεση της Κύπρου, Ελλάδα και Ισραήλ είναι έργο κοινού ενδιαφέροντος που την ενδιαφέρει να υλοποιηθεί. Στο παρόν στάδιο δεν είναι σωστό και ωφέλιμο να γίνει οποιαδήποτε αναφορά στην προσπάθεια που καταβάλλει η Επιτροπή, έστω και την δωδεκάτη για να εξεύρει κάποιες λύσεις και να υλοποιηθεί το έργο».
Το ενδιαφέρον τώρα στρέφεται στο τετ α τετ που θα έχουν σήμερα οι υπουργοί Εξωτερικών της Ελλάδας, κ. Γιώργος Γεραπετρίτης και της Τουρκίας, κ. Χακάν Φιντάν, στο περιθώριο της συνόδου των υπουργών Εξωτερικών των «27», άρα και του ΥΠΕΞ της Κύπρου, κ. Κωνσταντίνου Κόμπου, με τη συμμετοχή του κ. Χακάν.
Οι τοποθετήσεις των κομμάτων της Κύπρου
Σύμφωνα με κυπριακά μέσα ενημέρωσης, μετά τη συνεδρίαση της Επιτροπής της Βουλής, ο πρόεδρος της Επιτροπής κ. Χατζηγιάνης μίλησε για «πειραματισμούς» από το Υπουργείο Ενέργειας το οποίο προωθεί το έργο και συμφώνησε με τους προβληματισμούς του ΥΠΟΙΚ.
«Η μισή Κυβέρνηση έχει τις δικές μας απόψεις η άλλη μισή Κυβέρνηση προωθεί το έργο χωρίς αυτά που χρειάζονται να προσεχθούν», είπε και χαιρέτισε την απόφαση της ΡΑΕΚ να μην αποδεχθεί τη μετακύλιση του ρίσκου στους καταναλωτές.
Ο βουλευτής του ΔΗΣΥ, κ. Αβέρωφ Νεοφύτου ανέφερε ότι ήταν μάρτυρας αποφάσεων που λήφθηκαν από τον προηγούμενο φορέα υλοποίησης του έργου, στον οποίο ο ΑΔΜΗΕ ήταν σύμβουλος και πρότεινε μετά από μελέτες που διεξήγαγε την εξαίρεση του κομματιού διασύνδεση Κρήτης -Αττικής.
Ο κ. Νεοφύτου, ο οποίος διετέλεσε πρόεδρος του ΔΗΣΥ, έκανε την εξής ανάρτηση στα κοινωνικά δίκτυα:
«Η εκμετάλλευση των κοιτασμάτων αερίου, οι αγωγοί διασύνδεσης, οι ηλεκτρικές διασυνδέσεις, οι τερματικοί σταθμοί και όλα όσα συζητούμε στη συνεδρία, θα μείνουν για άλλη μια φορά στον κύκλο των αισιόδοξων σεναρίων, τα οποία διαρκώς θα αναβάλλονται για το μέλλον όσο δεν επιλύεται το Κυπριακό. To ενεργειακό και η ασφάλεια είναι ένα κρίσιμο δίπτυχο για την αναβάθμιση της διαπραγματευτικής θέσης της χώρας – και βρίσκονται στην πρώτη γραμμή ενδιαφέροντος του διεθνούς παράγοντα. Αυτή την ευκαιρία πρέπει να αδράξει η χώρα μας, αποδεικνύοντας με τη στάση της ότι επιδιώκει έμπρακτα την επίλυση του Κυπριακού, συμβάλλοντας ταυτόχρονα στη δημιουργία ενός νέου χάρτη ενεργειακών ροών για την περιοχή και στο άνοιγμα ενός νέου κεφαλαίου μακροπρόθεσμης ασφάλειας και σταθερότητας».
Η βουλευτής του ΑΚΕΛ κ. Ειρήνη Χαραλαμπίδου είπε ότι θα έπρεπε στη συνεδρία να είχε κληθεί ο υπουργός Εξωτερικών, καθώς πρόκειται για ένα έργο το οποίο εξέφρασε την εκτίμηση πως μπορεί να αποτελέσει χαρτί εκβιασμού από την Τουρκία, σε ενδεχόμενο έναρξης συνομιλιών για το Κυπριακό. Ανέφερε επίσης ότι εάν το έργο δεν υλοποιηθεί λόγω Τουρκίας είναι ένα γεγονός που όπως είπε χαρακτηριστικά, «ρίχνει κυβερνήσεις».
Ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του ΔΗΚΟ, κ. Πανίκος Λεωνίδου είπε ότι εδώ και 13 με 14 χρόνια συζητούνται τα ζητήματα της ενέργειας με το κράτος και τον καταναλωτή να πληρώνουν χωρίς κανένας όφελος. Λέγοντας ότι οι ευθύνες της προηγούμενης Κυβέρνησης είναι «τεράστιες», σημείωσε πως «η παρούσα Κυβέρνηση για να μην είναι συνυπεύθυνη το συντομότερο δυνατό πρέπει να πάρει αποφάσεις για να ικανοποιήσει και τους πολίτες και ιδιαίτερα τις ανάγκες των πολιτών».
Εκ μέρους της ΔΗΠΑ, ο κ. Μιχάλης Γιακουμή, σημείωσε ότι η απόφαση για συμμετοχή της Δημοκρατίας στο κεφάλαιο του έργου παραμένει ακόμη ανοικτή και επεσήμανε πως τέτοια απόφαση δεν πρέπει να αφορά μόνο την ενεργειακή ασφάλεια αλλά και το συνολικό κόστος ενέργειας.
Ο βουλευτής των Οικολόγων, κ. Σταύρος Παπαδούρης εξέφρασε ανησυχίες για το κατά πόσον η Δημοκρατία θα κληθεί να επιστρέψει χρήματα σε περίπτωση που λόγω επεμβάσεων της Τουρκίας ο ΑΔΜΗΕ δεν ολοκληρώσει το έργο, ενώ χαιρέτισε ως θετική τη στάση της ΡΑΕΚ, παρά τις «αφόρητες πιέσεις» να μην εγκρίνει το αίτημα του φορέα υλοποίησης όπως ξεκινήσει η χρέωση των καταναλωτών προτού ολοκληρωθεί και τεθεί σε λειτουργία το έργο.
Ο βουλευτής της ΕΔΕΚ, κ. Ηλίας Μυριάνθους εξέφρασε προβληματισμό για το ενδεχόμενο να ζητηθεί επιστροφή κονδυλίων σε περίπτωση μη ολοκλήρωσης του έργου.
