Στροφή στα φωτοβολταικά στην στέγη του σπιτιού ή του εξοχικού τους, επιχειρούν χιλιάδες Έλληνες που βλέπουν πως μπορούν με μία λογική επένδυση να μειώσουν σημαντικά τους λογαριασμούς του ηλεκτρικού τους ρεύματος.
Κάθε ενδιαφερόμενος μπορεί να επωφεληθεί από την κρατική επιδότηση μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 2023 και να βάλει φωτοβολταϊκα συστήματα μέγιστης ισχύος έως 6 kW (κιλοβάτ), ή για τα μη διασυνδεδεμένα νησιά 3 kW.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που είχε παρουσιάσει το Υπουργείο Ενέργειας η απόσβεση της επένδυσης μπορεί να γίνει σε 10 χρόνια και μετά ξεκινάει η καταγραφή καθαρού κέρδους. Οι ωφελούμενοι από το πρόγραμμα θα δουν έσοδα που μπορούν να φθάσουν έως 16.000 ευρώ, με την απόδοση της επένδυσης να υπολογίζεται στο 7%.
Με δεδομένο ότι η ετήσια παραγωγή ενός έργου 6 kWh υπολογίζεται σε 8.500 - 9.200 kWh και με την «κλειδωμένη» τιμή των 0,087 ευρώ/kWh , όπως έχει αναφέρει η γενική βγραμματέας Ενέργειας και Οκρυκτών Πρώτων υλών Αλεξάνδρα Σδούκου, «Τα ετήσια έσοδα υπολογίζονται σε 740-800€».
Το ενδιαφέρον είναι μεγάλο καθώς επενδυτές – παραγωγοί ηλεκτρικής ενέργειας με φωτοβολταίκά μπορούν να γίνουν και καταναλωτές που δεν έχουν δικό τους σπίτι για την επιδότηση, καθώς δυνατότητα υπαγωγής έχουν όχι μόνο ιδιοκτήτες αλλά και όσοι έχουν απλά διασφαλίσει την έγγραφη συναίνεση του ιδιοκτήτη του χώρου για τα φωτοβολταικά.
Την ίδια ώρα τα προβλήματα δεν λείπουν καθώς λόγω γραφειοκρατίας, με τους επαγγελματίες του χώρου να καταγγέλουν ότι χρειάζεται πάνω ένα χρόνο μόνο για τις άδειες.
Το κόστος εγκατάστασης
Η εγκατάσταση ενός μικρού φωτοβολταϊκού συστήματος από ένα νοικοκυριό απαιτεί δαπάνη περίπου 8.000 ευρώ και η τιμή αποζημίωσης είναι 87 ευρώ/MWh για 20 χρόνια.
Πηγές της αγοράς, ωστόσο, σημειώνουν ότι με αυτό το κόστος κατασκευής ένα τέτοιο πρόγραμμα μπορεί να έχει μικρό αντίκτυπο στους μικρούς ή/και ευάλωτους καταναλωτές που δυσκολεύονται σημαντικά, όχι να πραγματοποιήσουν μία τέτοια επένδυση, αλλά και να καλύψουν τους λογαριασμούς ρεύματος με τις τιμές να έχουν πάρει την ανηφόρα.
Με άλλα λόγια, ένα τέτοιο πρόγραμμα θα είχε μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα αν είχε στόχευση στους ευάλωτους καταναλωτές.
Με τη σημερινή του μορφή, το πρόγραμμα προσφέρει στην ουσία προστασία από τις διακυμάνσεις των τιμών της ηλεκτρικής ενέργειας με την κλειδωμένη τιμή που δίνει.
Με δεδομένη τη δυσκολία που θα βρουν οι οικιακοί καταναλωτές σε πόλεις να προχωρήσουν σε ένα τέτοιο πρόγραμμα, καθώς για την εγκατάσταση των φωτοβολταϊκών συστημάτων στη στέγη πολυκατοικίας θα χρειάζεται η σύμφωνη γνώμη όλων των συνιδιοκτητών, η αγορά προκρίνει ως καλύτερη λύση εκείνη του εικονικού ενεργειακού συμψηφισμού τόσο για ιδιώτες όσο και για επαγγελματίες.
Έτσι, μπορεί κανείς να χρησιμοποιήσει διαφορετικό χώρο για την εγκατάσταση από εκείνη του σπιτιού ή π.χ. του καταστήματός του και η παραγόμενη ενέργεια να συμψηφίζεται εικονικά.
Σήμερα, δικαίωμα ένταξης στον εικονικό ενεργειακό συμψηφισμό έχουν νομικά πρόσωπα δημοσίου ή ιδιωτικού δικαίου, που επιδιώκουν κοινωφελείς ή άλλους δημοσίου ενδιαφέροντος σκοπούς γενικής ή τοπικής εμβέλειας, εγγεγραμμένοι στο Μητρώο Αγροτών και Αγροτικών Εκμεταλλεύσεων καθώς και ενεργειακές κοινότητες και για παραχωρησιούχους αυτοκινητοδρόμων με Σύμβαση Παραχώρησης που έχει κυρωθεί με νόμο, οι οποίοι είτε έχουν στην κυριότητά τους τον χώρο στον οποίο εγκαθίσταται ο φωτοβολταϊκός σταθμός είτε έχουν τη νόμιμη χρήση αυτού.
Παραδείγματα
Λαμβάνοντας υπόψη ότι η μέση χρέωση προμήθειας σήμερα, με την εφαρμογή της κρατικής επιδότησης, ανέρχεται σε 0,18 ευρώ/kWh, τότε ένα μέσο νοικοκυριό που καταναλώνει 4500 kWh κιλοβατώρες ανά έτος και κατά συνέπεια δαπανά ετησίως 810 ευρώ για το ανταγωνιστικό σκέλος του λογαριασμού, θα μπορεί μέσω των εσόδων που προκύπτουν από την παραγωγή του να καλύψει σχεδόν το συνολικό ποσό των χρεώσεων προμήθειας.
Αν πρόκειται για ένα εξοχικό με ετήσια κατανάλωση έως 1.500 kWh τότε τα εγγυημένα έσοδα από το φωτοβολταϊκό θα καλύψουν τις συνολικές χρεώσεις αλλά επιπλέον θα προκύψει όφελος 350 ευρώ σε επίπεδο έτους, που θα πιστωθεί στο λογαριασμό του παραγωγού.
Πρέπει να σημειωθεί ωστόσο ότι, οι τιμές αυτές υπολογίζονται εν μέσω των δεδομένων της ενεργειακής κρίσης που βιώνουμε τους τελευταίους μήνες. Έτσι, είναι προφανές ότι, εάν υπάρξει αποκλιμάκωση τότε το δυνητικό όφελος των ενταγμένων στο πρόγραμμα θα είναι και μεγαλύτερο.
Δικαίωμα και προϋποθέσεις ένταξης στο Πρόγραμμα
Δικαίωμα ένταξης στο Πρόγραμμα έχουν φυσικά πρόσωπα μη επιτηδευματίες τα οποία είτε έχουν στην κυριότητά τους τον χώρο στον οποίο εγκαθίσταται ο σταθμός παραγωγής είτε έχουν τη νόμιμη χρήση αυτού (π.χ. μέσω μίσθωσης, δωρεάν παραχώρησης κ.λπ.) και έχουν ήδη κατά το χρόνο υποβολής του σχετικού αιτήματος ένταξης στο Πρόγραμμα διασφαλίσει την έγγραφη συναίνεση του ιδιοκτήτη του χώρου.
Στην περίπτωση φωτοβολταϊκού συστήματος σε κοινόχρηστο ή κοινόκτητο χώρο κτιρίου, επιτρέπεται η εγκατάσταση ενός ή και περισσοτέρων συστημάτων, υπό την προϋπόθεση της προηγούμενης έγγραφης συναίνεσης του συνόλου των συνιδιοκτητών βάσει των διατάξεων του Αστικού Κώδικα, η οποία αποδεικνύεται με πρακτικό ομόφωνης απόφασης της γενικής συνέλευσης των συνιδιοκτητών ή με έγγραφη συμφωνία όλων των συνιδιοκτητών του κτιρίου, με ευθύνη των ενδιαφερομένων. Δικαίωμα ένταξης στο Πρόγραμμα έχουν οι κύριοι οριζόντιων ιδιοκτησιών εκπροσωπούμενοι από τον διαχειριστή ή ένας εκ των κυρίων των οριζόντιων ιδιοκτησιών μετά από παραχώρηση της χρήσης του κοινόχρηστου ή κοινόκτητου χώρου από τους λοιπούς συνιδιοκτήτες. Προϋπόθεση αποτελεί η συμφωνία του συνόλου των συνιδιοκτητών που αποδεικνύεται με πρακτικό ομόφωνης απόφασης της γενικής συνέλευσης ή με έγγραφη συμφωνία όλων των συνιδιοκτητών του κτιρίου, με ευθύνη των ενδιαφερομένων.
Επιτρέπεται η παραχώρηση χρήσης χώρου για την εγκατάσταση φωτοβολταϊκού συστήματος, μετά από έγγραφη συμφωνία του κυρίου του χώρου αυτού, σε κύριο οριζόντιας ιδιοκτησίας του κτιρίου όπου βρίσκεται ο χώρος.
Προϋπόθεση για την ένταξη φωτοβολταϊκού συστήματος στο Πρόγραμμα είναι η ύπαρξη ενεργής σύνδεσης οικιακής κατανάλωσης (παροχή οικιακής χρήσης) ηλεκτρικού ρεύματος στο όνομα του κυρίου του φωτοβολταϊκού στο κτίριο όπου το σύστημα εγκαθίσταται.
Μέρος των θερμικών αναγκών σε ζεστό νερό χρήσης της ιδιοκτησίας του κυρίου του φωτοβολταϊκού πρέπει να καλύπτεται με χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, όπως ενδεικτικά ηλιοθερμικά, ηλιακοί θερμοσίφωνες.
Προϋπόθεση και όρος για την ένταξη φωτοβολταϊκού συστήματος στο Πρόγραμμα είναι η μη ύπαρξη δημόσιας ενίσχυσης στο πλαίσιο του Αναπτυξιακού- Επενδυτικού νόμου, όπως κάθε φορά ισχύει, των συγχρηματοδοτούμενων από την Ευρωπαϊκή Ένωση δράσεων χρηματοδότησης (πχ. στο πλαίσιο ΕΠ του ΕΣΠΑ) και γενικότερα οποιουδήποτε άλλου προγράμματος χρηματοδότησης.
