Ο Donald Trump πάτησε τελικά το κουμπί αποδεικνύοντας ότι τις επόμενες εβδομάδες οι αγορές θα κινούνται στο ρυθμό του -τον ρυθμό του YMCA…Στην Ελλάδα, κυβέρνηση και επιχειρηματική κοινότητα δείχνουν να κρατούν την ψυχραιμία τους, την ώρα που ο τομέας της ενέργειας δείχνει ασταμάτητος στην παραγωγή θετικών ειδήσεων.
- Το Feta-Fund κατά των δασμών
- Το LNG, όπλο της Ευρώπης
- «Βούλιαξαν» οι τιμές πετρελαίου και αερίου
- Η έξοδος του Πάσχα και το ραντεβού στα βενζινάδικα
- Το μίνι υπουργικό του Χατζηδάκη
- ΔΕΗ: Το giga-project και οι λύσεις
- Αναζητούν… Στάσσηδες
- Η ασπίδα στον Τσάφο
- Με ποιητική διάθεση
- Επιδοτήσεις σε διασυνδέσεις
- Η κρίσιμη συνάντηση για τον GSI…
- …Και η επιχείρηση «Κάσος»
Το Feta-Fund κατά των δασμών
Ξεκινώ με μία είδηση επί του πιεστηρίου: μαθαίνω ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση εξετάζει σοβαρά το ενδεχόμενο να συστήσει Ταμείο (Fund) για να στηρίξει τις επιχειρήσεις της που θα πληγούν από τους δασμούς.
Πρόκειται για Ταμείο με εξασφαλισμένους πόρους καθώς αυτοί θα προέλθουν από τους δασμούς που θα επιβάλλει ως αντίποινα η ΕΕ στα αμερικανικά προϊόντα.
Το θέμα αφορά ιδιαίτερα και ελληνικές επιχειρήσεις και παραγωγούς, κυρίως τροφίμων όπως φέτα, ελαιόλαδο, επιτραπέζιες ελιές και κρασιά, καθώς και άλλων προϊόντων, ως εκ τούτου στην αγορά αποκαλείται ήδη «Feta-Fund».
Το LNG, όπλο της Ευρώπης
Η ΕΕ έχει αντιδράσει με ψυχραιμία και στην αγορά το βασικό σενάριο είναι ότι οι δασμοί που ανακοίνωσε ο Trump αποτελούν αντικείμενο διαπραγμάτευσης με τους εμπορικούς εταίρους των ΗΠΑ, συνεπώς δεν είναι οι τελικοί.
Αυτό δεν σημαίνει βεβαίως ότι οι επιπτώσεις στην παγκόσμια οικονομία δεν (θα) είναι πολύ μεγάλες. Ήδη στις χρηματιστηριακές αγορές έγιναν καπνός αρκετά τρισεκατομμύρια σε λίγα μόλις 24ωρα, ενώ εκδηλώνονται φόβοι ότι τα χειρότερα είναι μπροστά.
Σε κάθε περίπτωση, στη διαπραγμάτευση με τις ΗΠΑ η ΕΕ έχει ένα μεγάλο όπλο: τις αγορές LNG. Αυτή ήταν, άλλωστε, η βασική πρόταση των Ευρωπαίων, μόλις εξελέγη ο νέος Αμερικανός πρόεδρος και προϊδέασε για την επιβολή δασμών, προκειμένου να κλείσει η υπέρ της ΕΕ ψαλίδα στο διμερές εμπορικό ισοζύγιο.
Ωστόσο, πλέον φαίνεται ότι επικρατούν δεύτερες σκέψεις. Το γερμανικό περιοδικό Spiegel αποκάλυψε μάλιστα ότι στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή αποφάσισαν να αναβάλουν την παρουσίαση του οδικού χάρτη για την πλήρη απεξάρτηση της ΕΕ από τη ρωσική ενέργεια, ακριβώς λόγω των ανησυχιών που αναπτύσσονται για υπερβολική εξάρτηση της ΕΕ από το αμερικανικό LNG.
Κι ως διαπραγματευτικό χαρτί, προσθέτω εγώ.
«Βούλιαξαν» οι τιμές πετρελαίου και αερίου
Η τιμή του αερίου, όπως και του πετρελαίου, βεβαίως, έχουν «βουλιάξει» τα τελευταία 24ωρα, μετά την ανακοίνωση των δασμών, με την αγορά να τιμολογεί την ύφεση, άρα και τη μείωση της κατανάλωσης των ενεργειακών αγαθών.
Η τιμή του φυσικού αερίου στην Ευρώπη (TTF) έφθασε το βράδυ της Παρασκευής στα 36,5 ευρώ/MWh (-7,65% σε μία ημέρα) ενώ στις 10 Φεβρουαρίου ήταν πάνω από τα 58 ευρώ/MWh -καλά νέα για τα τιμολόγια ρεύματος.
Ενώ και η τιμή του πετρελαίου, μετά και την ανακοίνωση χωρών του ΟΠΕΚ ότι θα αυξήσουν την παραγωγή, υποχώρησε κοντά στα 60 δολάρια/βαρέλι, το χαμηλότερο σημείο από το 2021, κοντά στα επίπεδα που επιθυμεί ο Donald Trump για να μειώσει τον ενεργειακό πληθωρισμό στις ΗΠΑ.
Η έξοδος του Πάσχα και το ραντεβού στα βενζινάδικα
Η αβεβαιότητα είναι μεγάλη και οι τιμές μπορούν να αλλάξουν σε λίγες ώρες, ωστόσο η μεγάλη μείωση της τιμής του αργού πετρελαίου (περίπου 10 δολάρια σε δύο ημέρες) έρχεται λίγες ημέρες πριν τη μεγάλη έξοδο -τη μεγαλύτερη του χρόνου- των Ελλήνων για το Πάσχα.
Όπερ σημαίνει ότι δημιουργούνται προσδοκίες για τη φθηνότερη, όσον αφορά στα καύσιμα, έξοδο των τελευταίων ετών, εφ’ όσον οι τιμές «περάσουν» στη λιανική.
Βεβαίως, αυτό χρειάζεται χρόνο, ενώ η αγορά δεν έχει δείξει ότι ανταποκρίνεται το ίδιο γρήγορα στην κάθοδο των τιμών όπως στην άνοδο…
Για την κυβέρνηση, πάντως, που επιχειρεί να ενισχύσει το κοινωνικό προφίλ της, προκύπτει πεδίο δόξης λαμπρόν.
Άλλωστε, τα κανάλια δίνουν ήδη… ραντεβού στα βενζινάδικα για τη Μεγάλη Εβδομάδα.
Το μίνι υπουργικό του Χατζηδάκη
Τις κινήσεις της Ελλάδας στο θέμα των δασμών θα καθορίσει το Κυβερνητικό Συμβούλιο Οικονομικής Πολιτικής -το λεγόμενο ΚΥΣΟΙΠ για τους έχοντες καλή μνήμη- το οποίο ενεργοποιείται για πρώτη φορά επί κυβερνήσεων Κυριάκου Μητσοτάκη και θα συνεδριάσει αύριο.
Πρόκειται για ιδέα του νέου αντιπροέδρου της κυβέρνησης και αρμόδιου για τον συντονισμό των οικονομικών-παραγωγικών υπουργείων Κωστή Χατζηδάκη, ο οποίος προοπτικά θα προεδρεύει του οργάνου όταν ο πρωθυπουργός θα βρίσκεται εκτός χώρας ή θα έχει άλλες υποχρεώσεις.
Στο αποκαλούμενο «ΚΥΣΕΑ της οικονομίας» μετέχει, πάντως, εκτός του πρωθυπουργού και του αντιπροέδρου της κυβέρνησης, το μισό και πλέον υπουργικό συμβούλιο: οι υπουργοί Εθνικής Οικονομίας, Υποδομών, Ενέργειας, Ανάπτυξης, Εργασίας, Αγροτικής Ανάπτυξης, Ναυτιλίας, Τουρισμού, Ψηφιακής Διακυβέρνησης, οι υπουργοί Επικρατείας και οι υφυπουργοί παρά τω πρωθυπουργώ, ο αναπληρωτής υπουργός Ν. Παπαθανάσης και οι υφυπουργοί Θάνος Πετραλιάς (Γενικό Λογιστήριο του Κράτους) και Εξωτερικών-αρμόδιος για την εξωστρέφεια Τάσος Χατζηβασιλείου.
ΔΕΗ: Το giga-project και οι λύσεις
Στα ενεργειακά, κεντρικό θέμα της εβδομάδας, η ανακοίνωση της γιγαντιαίας επένδυσης της ΔΕΗ στην Κοζάνη, μία επένδυση που εκτός από τα προφανή οικονομικά οφέλη, έχει και πολιτικά.
Μέχρι τώρα στο σχέδιο δίκαιης αναπτυξιακής μετάβασης (απολιγνιτοποίησης) έχουν δρομολογηθεί διάφορες επενδύσεις και υλοποιείται σειρά προγραμμάτων. Έλειπε, όμως, η μεγάλη, η εμβληματική, η game-changer επένδυση κι αυτή ήλθε τελικά από την ΔΕΗ και μάλιστα με ορίζοντα πολλών ετών.
Διόλου τυχαίο το γεγονός ότι ο πρωθυπουργός έσταζε μέλι για τον πρόεδρο και CEO της επιχείρησης Γιώργο Στάσση.
Αναζητούν… Στάσσηδες
Και δεν είναι μόνο η απολιγνιτοποίση. Η ΔΕΗ, που λειτουργεί μεν με ιδιωτικο-οικονομικά κριτήρια αλλά και με συναίσθηση του ρόλου και της αποστολής της στην ελληνική κοινωνία, έχει δώσει λύσεις και σε άλλα μείζονα ζητήματα, όπως τα αγροτικά τιμολόγια, τα χρέη των οργανισμών άρδευσης (ΤΟΕΒ) και ύδρευσης (ΔΕΥΑ), η τηλεθέρμανση.
Λύσεις οι οποίες ήρθαν ως αποτέλεσμα σκληρής δουλειάς και αποβαίνουν προς όφελος όλων.
Γι’ αυτό η ΔΕΗ και ο Γιώργος Στάσσης έχουν εξελιχθεί στην κυβερνητική αργκό συνώνυμα της αποτελεσματικότητας.
Εξ ου και το παράπονο που εξέφρασε πρόσφατα κυβερνητικός αξιωματούχος: «Φανταστείτε τι θα γινόταν, εάν είχαμε κι άλλους… Στάσσηδες».
Η ασπίδα στον Τσάφο
Στην υπουργική αποστολή που συνόδευσε τον πρωθυπουργό στην Κοζάνη μετείχε και ο υφυπουργός Ενέργειας, Νίκος Τσάφος εκ μέρους της πολιτικής ηγεσίας του υπουργείου. Με τους παρισταμένους στην εκδήλωση της ΔΕΗ να διαπιστώνουν ιδίοις όμμασι τη χημεία που έχουν οι δύο άνδρες.
Μάλιστα, την προηγούμενη ημέρα, στη συζήτηση των πολιτικών αρχηγών για την άμυνα, ο Κυριάκος Μητσοτάκης ύψωσε ασπίδα προστασίας στον στενό συνεργάτη του λέγοντας με αφορμή την εκδήλωση ενδιαφέροντος από Chevron και Exxon Mobil για τα κοιτάσματα αερίου:
«Προφανώς, επειδή άκουσα πάλι κατηγορίες για την ηγεσία του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, κάτι καλό έκαναν αυτοί οι άνθρωποι (σ.σ. Στ. Παπασταύρου και Ν. Τσάφος) μαζί με τον προκάτοχό τους -θέλω να κάνω μια ξεχωριστή αναφορά στον κ. Σκυλακάκη- για να μπορέσουν οι εταιρείες αυτές να έρθουν στην Ελλάδα».
Με ποιητική διάθεση
Στην εκδήλωση της ΔΕΗ και η Αλεξάνδρα Σδούκου. Δείχνοντας μια άλλη, λιγότερο γνωστή, πλευρά του εαυτού της χωρίς το… υπουργικό κοστούμι και με εμφανώς ποιητική διάθεση έγραψε στα κοινωνικά δίκτυα:
«Από την πυκνή σκόνη που έκρυβε τον ήλιο πάνω από τις περιοχές της εξόρυξης λιγνίτη, η Δυτική Μακεδονία επανεφευρίσκει τον εαυτό της. Γίνεται τεχνολογικός κόμβος εξωστρέφειας».
Και σε άλλο σημείο: «Δεν είναι τα νούμερα που «ζαλίζουν», είναι η αίσθηση ότι συμμετέχουμε όλοι σε αυτό το οραματικό πρόγραμμα».
Επιδοτήσεις σε διασυνδέσεις
Στην ομιλία του για την άμυνα στη Βουλή ο πρωθυπουργός, πλην των κοιτασμάτων στα οποία αναφέρθηκε, άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο χρηματοδότησης των ηλεκτρικών διασυνδέσεων από πόρους του Ταμείου Συνοχής, του γνωστού ΕΣΠΑ.
Όπως εξήγησε, «με τη νομοθετική πρόταση που υιοθέτησε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την ευελιξία στο Ταμείο Συνοχής, κάθε κράτος-μέλος έχει τη δυνατότητα να επανατοποθετήσει κονδύλια από το Ταμείο Συνοχής όχι μόνο για την άμυνα, αλλά και για τη στέγαση και για έργα ανθεκτικότητας υδάτων, για έργα interconnectors, διασυνδέσεις ηλεκτρικής ενέργειας, δίκτυα και υποδομές φόρτισης».
Ο Κ. Μητσοτάκης επισήμανε ότι οι υφιστάμενοι πόροι του Ταμείου Συνοχής (ΕΣΠΑ) δεν μειώνονται, παραμένουν ως έχουν, ωστόσο κάθε κράτος-μέλος μπορεί να τους ανακατευθύνει στην άμυνα -τομέας στον οποίο δεν έχει την πρόθεση να το κάνει η Ελλάδα-, και σε άλλα έργα τα οποία αφορούν κυρίως ύδατα και ηλεκτρικές διασυνδέσεις, «τα οποία είναι απολύτως κρίσιμα για εμάς», όπως σημείωσε ανοίγοντας παράθυρο για το μέλλον.
Η κρίσιμη συνάντηση για τον GSI…
Μιας και ο λόγος για τις ηλεκτρικές διασυνδέσεις, την περασμένη Πέμπτη στην Ουάσινγκτον έγινε μια συνάντηση, η οποία πέρασε μάλλον απαρατήρητη επικοινωνιακά στην Ελλάδα λόγω των δασμών, ωστόσο φαίνεται να έχει μεγάλη -ενδεχομένως και πολύ μεγάλη- σημασία.
Συναντήθηκαν οι υπουργοί Ενέργειας των ΗΠΑ Chris Wright και του Ισραήλ Eli Cohen και συζήτησαν την προώθηση κοινών ενεργειακών έργων και τις δυνατότητες του ενεργειακού τομέα να επεκτείνει τις ειρηνευτικές συμφωνίες στη Μέση Ανατολή.
Όπως δήλωσε χαρακτηριστικά ο Ισραηλινός υπουργός, «παρουσίασα ένα σχέδιο για την ανάπτυξη περιφερειακής υποδομής που θα τοποθετήσει το Ισραήλ ως ενεργειακή γέφυρα μεταξύ Ανατολής και Δύσης, συμβάλλοντας στην παγκόσμια οικονομία και ενισχύοντας την περιφερειακή μας θέση.
Επιπλέον, συζητήσαμε τη δημιουργία ενός ενεργειακού φόρουμ για τις χώρες των Abraham Accords και τη δημιουργία ενός περιφερειακού φόρουμ για τους υπουργούς ενέργειας του Ισραήλ, της Κύπρου και της Ελλάδας, με επικεφαλής τις ΗΠΑ, για την προώθηση έργων που θα ενισχύσουν τη σταθερότητα και την ευημερία στη Μέση Ανατολή.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες είναι ο μεγαλύτερος σύμμαχός μας και η σχέση μας είναι στρατηγικής σημασίας. Μαζί με την κυβέρνηση Trump, θα εργαστούμε για την επέκταση της συνεργασίας μεταξύ των χωρών μας!»
Σε ελεύθερη απόδοση, το Ισραήλ με την ισχυρή επιρροή του στις ΗΠΑ έθεσε το θέμα της ηλεκτρικής διασύνδεσης με Ελλάδα και Κύπρο (GSI).
…Και η επιχείρηση «Κάσος»
Ένα ένα τα κομμάτια του παζλ μπαίνουν στη θέση τους και φαίνεται ότι πλησιάζει η ώρα για το νέο γύρο ερευνών βυθού για το καλώδιο στα ανοιχτά της Κάσου.
Στην κυβέρνηση έχουν κάνει τον σχεδιασμό τους με γνώμονα ότι δεν υπάρχει περιθώριο για νέο «μπρος-πίσω», συνεπώς, εάν (όταν) επανεκκινήσουν οι έρευνες, θα (πρέπει να) συνεχιστούν για όσο χρειαστεί.
Πληροφορούμαι ότι εκτός από τις κινήσεις στο διπλωματικό πεδίο, σε στρατιωτικό επίπεδο τα αρμόδια επιτελεία έχουν εκπονήσει (εναλλακτικά) σχέδια για το πως θα δράσουν, εφ’ όσον απαιτηθεί.
