Σκηνικό σύγκρουσης επικρατεί στην αγορά με την απόφαση που έχει λάβει το ΥΠΕΝ να αλλάξει την σειρά προτεραιότητας για όρους σύνδεσης στα φωτοβολταϊκά σε βάρος των ώριμων και αδειοδοτημένων έργων ΑΠΕ με ενσωματωμένη τεχνολογία αποθήκευσης που είναι σε αναμονή λήψης όρων σύνδεσης από τον ΑΔΜΗΕ.
Έτσι, στις αντιδράσεις των επενδυτών της «Ομάδας Β», όσων δηλαδή έχουν συνάψει μακροχρόνια συμβόλαια (PPAs) με βιομηχανικούς καταναλωτές, που φωνάζουν ότι αλλάζει η ιεράρχηση για την εξέταση των αιτημάτων τους από τον ΑΔΜΗΕ, έρχονται τώρα να προστεθούν και εκείνοι της «Ομάδας Δ». Δηλαδή όλες εκείνες οι εταιρείες με ώριμα και αδειοδοτημένα έργα τα οποία συνδέονται με συστήματα αποθήκευσης και περιμένουν στην ουρά, προκειμένου να υποβάλουν αιτήσεις για όρους σύνδεσης στον Διαχειριστή.
Το πρόβλημα έγκειται στο γεγονός ότι το υπουργείο, το οποίο ψάχνει να βρει λύση στον γρίφο αύξησης του διαθέσιμου ηλεκτρικού χώρου, φαίνεται να προκρίνει το προβάδισμα στην παροχή όρων σύνδεσης για έργα τα οποία θα αναδειχθούν από τους νέους διαγωνισμούς της ΡΑΑΕΥ για μπαταρίες.
Την ίδια όμως στιγμή υπάρχει μια πληθώρα αδειοδοτημένων projects αποθήκευσης με ΑΠΕ και επενδυτών που έχουν αποδείξει ότι μπορούν να τα υλοποιήσουν άμεσα, για τους οποίους φαίνεται ότι η ιεράρχηση θα αλλάξει.
Είναι τα έργα της «Ομάδας Δ», με ενσωματωμένη αποθήκευση, τα οποία βρίσκονται ήδη σε προχωρημένη διαδικασία άδειας (από το 2020-2021) και είναι έτοιμα για υλοποίηση, ακολουθώντας όλες τις απαιτούμενες διαδικασίες που έχει θεσπίσει το υπάρχον ρυθμιστικό πλαίσιο. Κι όμως, οι δρομολογούμενες αλλαγές στις προτεραιότητες καταστρατηγούν ολόκληρη την αδειοδοτική διαδικασία σε βάρος των εταιρειών που είχαν ήδη σεβαστεί το θεσμικό πλαίσιο και είχαν δράσει έγκαιρα για να αναπτύξουν έργα ΑΠΕ με ενσωματωμένη αποθήκευση.
Στις αιτιάσεις τους αυτοί οι επενδυτές θυμίζουν ότι για να πετύχουμε τους στόχους μας έως το 2030, η μόνη ενδεδειγμένη τεχνοοικονομικά λύση είναι η συνδυαστική χρήση ανανεώσιμων πηγών με μπαταρίες. Και γι’ αυτό πρέπει να δοθεί προτεραιότητα σε ώριμα έργα ΑΠΕ με ενσωματωμένη αποθήκευση που είναι σε αναμονή λήψης όρων σύνδεσης και δε βρίσκονται στις πρώτες κατηγορίες «Α και Β». Καθώς επίσης ότι η όποια αλλαγή στην ιεράρχηση πρέπει να εξυπηρετεί πραγματικές ανάγκες και να αντιμετωπίζει τις ολοένα και αυξανόμενες προκλήσεις του ενεργειακού συστήματος της χώρας.
Στην πραγματικότητα η υπόθεση με την αλλαγή στους όρους σύνδεσης έχει προκαλέσει μια απίστευτη σύγχυση σε σημείο κανείς να μην έχει ακριβώς καταλάβει τι προκρίνεται. Τι θέλει να κάνει το ΥΠΕΝ, πώς θα διαμορφωθούν οι προτεραιότητες και τι αλλάζει στην ιεράρχηση, με αποτέλεσμα να γκρινιάζουν οι πάντες, τόσο οι επενδυτές της «Ομάδας Δ» (έργα με μπαταρίες), όσο και εκείνοι της «Ομάδας Β» (όπου είναι ενταγμένα έργα που προορίζονται για συμφωνίες PPAs με βιομηχανίες).
Οι επενδυτές αυτής της κατηγορίας θυμίζουν ότι οι ενεργειακοί όμιλοι, οι οποίοι έχουν συμβληθεί με βιομηχανίες μέσω συμβολαίων PPAs έχουν κάνει τα επιχειρηματικά τους πλάνα υπολογίζοντας ότι μόλις τελειώσει η αδειοδότηση των έργων της Ομάδας Α (μεγάλα στρατηγικά projects), θα έρθει η σειρά της Ομάδας Β. Και μπορεί το υπουργείο να διαρρέει ότι δεν τίθεται θέμα αλλαγών στην σειρά προτεραιοποίησης εξέτασης από τον ΑΔΜΗΕ των αιτήσεων, ωστόσο οι πάντες στην αγορά εκτιμούν ότι θα συμβεί το αντίθετο.
Σύμφωνα με τις πληροφορίες, προωθείται το σενάριο οι νικητές του διαγωνισμού της ΡΑΑΕΥ για μπαταρίες, ο οποίος θα προκηρυχθεί το 2024, να μπουν πρώτοι στην σειρά παροχής από το ΑΔΜΗΕ, όρων σύνδεσης, μπροστά από κάθε άλλη κατηγορία. Και τα φωτοβολταϊκά με μπαταρίες και όσα συνδυάζονται με μονάδα αποθήκευσης «πίσω από τον μετρητή» θα πάρουν προβάδισμα στη δέσμευση δυναμικότητας στο σύστημα.
Αν δεν βρεθεί λύση, τότε θεωρείται βέβαιο ότι η γκρίνια θα προσλάβει επίσημες διαστάσεις με ανακοινώσεις και αντιπαραθέσεις όπου όλοι θα συγκρούονται με όλους. Από την πλευρά τους, οι επενδυτές με συμφωνίες PPAs οι οποίοι αθροίζουν έργα συνολικής ισχύος 4.000 MW θυμίζουν ότι έχουν δώσει εγγυητικές και ότι κινδυνεύουν να χάσουν την προτεραιότητά τους, χωρίς ουδείς να μπορεί να υπολογίσει πότε θα εξεταστούν τα αιτήματά τους.
Τον περασμένο Ιανουάριο, με την τροποποίηση της υπουργικής απόφασης για τις σειρές προτεραιότητας, είχε αυξηθεί το χαρτοφυλάκιο καινούριων «πράσινων» μονάδων για PPAs, που θα δεσμεύσουν ηλεκτρικό «χώρο». Εάν τελικά διατηρηθεί η σημερινή σειρά ιεράρχησης, τότε μόλις τελειώσει η παροχή όρων σύνδεσης στην Ομάδα Α (στρατηγικά έργα), σειρά θα πάρουν η Ομάδα Β (PPAs) εναλλάξ με την Ομάδα Δ (σκέτες μπαταρίες). Η τελευταία, είναι επιμερισμένη δύο υποομάδες (Δ1 και Δ2), ανάλογα με το αν οι μπαταρίες μπορούν ή όχι να απορροφούν ενέργεια από το σύστημα.
