Οι παγκόσμιες θερμοκρασίες κυμάνθηκαν σε ιστορικά υψηλά επίπεδα τον Μάρτιο, ανέφερε την Τρίτη το Ευρωπαϊκό Παρατηρητήριο του κλίματος, παρατείνοντας ένα εξαιρετικό σερί θερμών περιόδων που θέτουν υπό δοκιμασία τις επιστημονικές προσδοκίες. Στην Ευρώπη, ήταν ο θερμότερος Μάρτιος που έχει καταγραφεί ποτέ με σημαντική διαφορά, δήλωσε η Υπηρεσία Κλιματικής Αλλαγής Copernicus, οδηγώντας σε ακραίες βροχοπτώσεις σε μια ήπειρο που θερμαίνεται ταχύτερα από οποιαδήποτε άλλη. Εν τω μεταξύ, στον κόσμο σημειώθηκε ο δεύτερος θερμότερος Μάρτιος στο σύνολο δεδομένων του Copernicus, διατηρώντας ένα σχεδόν αδιάκοπο κύμα θερμοκρασιών ρεκόρ ή σχεδόν ρεκόρ που συνεχίζεται από τον Ιούλιο του 2023. Έκτοτε, σχεδόν κάθε μήνας είναι τουλάχιστον 1,5 βαθμό Κελσίου θερμότερος από ό,τι ήταν πριν από τη βιομηχανική επανάσταση, όταν η ανθρωπότητα άρχισε να καίει τεράστιες ποσότητες άνθρακα, πετρελαίου και φυσικού αερίου.
Ο Μάρτιος ήταν κατά 1,6 βαθμό Κελσίου πάνω από την προβιομηχανική εποχή, παρατείνοντας μια ανωμαλία τόσο ακραία που οι επιστήμονες προσπαθούν ακόμη να την εξηγήσουν. "Το γεγονός ότι βρισκόμαστε ακόμη 1,6 C πάνω από την προβιομηχανική εποχή είναι πράγματι αξιοσημείωτο", δήλωσε η Φριντερίκε Όττο του Ινστιτούτου Grantham για την Κλιματική Αλλαγή και το Περιβάλλον στο Imperial College του Λονδίνου. "Είμαστε πολύ σταθερά στη μέγγενη της κλιματικής αλλαγής που προκαλείται από τον άνθρωπο", δήλωσε στο AFP.
Αντίθετα άκρα
Οι επιστήμονες προειδοποιούν ότι κάθε κλάσμα ενός βαθμού υπερθέρμανσης του πλανήτη αυξάνει την ένταση και τη συχνότητα ακραίων καιρικών φαινομένων, όπως οι καύσωνες, οι έντονες βροχοπτώσεις και οι ξηρασίες. Η κλιματική αλλαγή δεν αφορά μόνο την άνοδο της θερμοκρασίας, αλλά και τις παρενέργειες από την επιπλέον θερμότητα που παγιδεύεται στην ατμόσφαιρα και τις θάλασσες από τα αέρια του θερμοκηπίου, όπως το διοξείδιο του άνθρακα και το μεθάνιο. Οι θερμότερες θάλασσες σημαίνουν μεγαλύτερη εξάτμιση και μεγαλύτερη υγρασία στην ατμόσφαιρα, προκαλώντας βαρύτερους κατακλυσμούς και τροφοδοτώντας με ενέργεια τους κυκλώνες, αλλά και επηρεάζοντας τα παγκόσμια πρότυπα βροχοπτώσεων. Ο Μάρτιος στην Ευρώπη ήταν 0,26 C πάνω από το προηγούμενο θερμότερο ρεκόρ για τον μήνα που είχε καταγραφεί το 2014, δήλωσε ο Copernicus.
Ήταν επίσης "ένας μήνας με αντίθετες ακραίες βροχοπτώσεις" σε ολόκληρη την ήπειρο, δήλωσε η Σαμάνθα Μπέρτζες από το Ευρωπαϊκό Κέντρο Μεσοπρόθεσμων Καιρικών Προβλέψεων, το οποίο διαχειρίζεται το σύστημα παρακολούθησης του κλίματος Copernicus. Ορισμένα μέρη της Ευρώπης βίωσαν τον "ξηρότερο Μάρτιο που έχει καταγραφεί ποτέ και άλλα τον υγρότερο" εδώ και περίπου μισό αιώνα, δήλωσε η Μπέρτζες. Αλλού τον Μάρτιο, οι επιστήμονες δήλωσαν ότι η κλιματική αλλαγή ενέτεινε έναν ακραίο καύσωνα στην Κεντρική Ασία και τροφοδότησε τις συνθήκες για ακραίες βροχοπτώσεις που προκάλεσαν τον θάνατο 16 ανθρώπων στην Αργεντινή.
Επίμονη θερμότητα
Η θεαματική αύξηση της παγκόσμιας θερμότητας ώθησε το 2023 και στη συνέχεια το 2024 να γίνουν τα θερμότερα έτη που έχουν καταγραφεί ποτέ. Το περασμένο έτος ήταν επίσης το πρώτο πλήρες ημερολογιακό έτος που ξεπέρασε τον 1,5C: το ασφαλέστερο όριο αύξησης της θερμοκρασίας που συμφωνήθηκε από τα περισσότερα έθνη στο πλαίσιο της συμφωνίας του Παρισιού για το κλίμα. Αυτό αποτέλεσε μια προσωρινή και όχι μόνιμη παραβίαση αυτού του μακροπρόθεσμου στόχου, αλλά οι επιστήμονες έχουν προειδοποιήσει ότι ο στόχος της διατήρησης των θερμοκρασιών κάτω από αυτό το όριο απομακρύνεται όλο και περισσότερο. Οι επιστήμονες ανέμεναν ότι η έκτακτη περίοδος καύσωνα θα υποχωρούσε μετά την κορύφωση ενός θερμαντικού φαινομένου Ελ Νίνιο στις αρχές του 2024, και οι συνθήκες μετατοπίστηκαν σταδιακά σε μια ψυχρή φάση Λα Νίνια.
Ωστόσο, οι παγκόσμιες θερμοκρασίες παραμένουν πεισματικά υψηλές, προκαλώντας συζητήσεις μεταξύ των επιστημόνων σχετικά με το ποιοι άλλοι παράγοντες θα μπορούσαν να οδηγήσουν την αύξηση της θερμοκρασίας στο ανώτατο όριο των προσδοκιών. Το παρατηρητήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης χρησιμοποιεί εκατομμύρια μετρήσεις από δορυφόρους, πλοία, αεροσκάφη και μετεωρολογικούς σταθμούς για να καταλήξει στους κλιματικούς υπολογισμούς του. Τα αρχεία του πηγαίνουν πίσω στο 1940, αλλά άλλες πηγές κλιματικών δεδομένων -- όπως πυρήνες πάγου, δακτύλιοι δέντρων και σκελετοί κοραλλιών -- επιτρέπουν στους επιστήμονες να επεκτείνουν τα συμπεράσματά τους χρησιμοποιώντας στοιχεία από πολύ πιο μακρινό παρελθόν. Οι επιστήμονες λένε ότι η τρέχουσα περίοδος είναι πιθανότατα η θερμότερη που έχει υπάρξει στη Γη τα τελευταία 125.000 χρόνια.
Πηγή: ΕΡΤ
