H Ευρωπαϊκή Ένωση Βιομηχανίας Ημιαγωγών με πρόσφατο έγγραφο δείχνει τον δρόμο σε ευρωπαϊκούς φορείς χάραξης πολιτικής προκειμένου να υποστηρίξουν μια εγχώρια βιομηχανία παραγωγής φωτοβολταϊκών. Για να επιτευχθεί αυτό δύο είναι οι βασικές αρχές: υποστήριξη για το τοπικό περιεχόμενο φωτοβολταϊκών εξαρτημάτων και η δημιουργία ενός προστατευμένου τμήματος της αγοράς στο οποίο θα έχουν πρόσβαση μόνο οι Ευρωπαίοι κατασκευαστές.
Την ίδια ώρα, η Ευρωπαϊκή Ένωση Βιομηχανίας Ημιαγωγών δεν ζητά την επιβολή εισαγωγικών δασμών ή ελάχιστες τιμές εισαγωγής. Τονίζει ρητά ότι, εκτός των όγκων της προστατευόμενης αγοράς που θέλουν να έχουν εισαγάγει για τους ευρωπαίους κατασκευαστές, οι τιμές της ελεύθερης αγοράς θα πρέπει να κυριαρχούν ώστε «να αφήσουν τα άλλα τμήματα απαλλαγμένα από NPC (κριτήρια εκτός τιμής) προκειμένου να μην επηρεαστεί ο επιταχυνόμενος ρυθμός οικονομικής αποδοτικής ανάπτυξης ηλιακών φωτοβολταϊκών». Αυτή η διαβεβαίωση αναφέρεται σε ένα πρόσφατο ιστορικό άστοχων προσπαθειών προστασίας. Το 2013, όταν η Ευρωπαϊκή Ένωση προσπάθησε και απέτυχε να υποστηρίξει τους κατασκευαστές με την επιβολή εισαγωγικών δασμών και ελάχιστων τιμών, αυτά τα μέτρα εμπόδισαν τον κλάδο για τρία χρόνια.
Η βασική αρχή της πρότασης είναι ότι οι φωτοβολταϊκές μονάδες με περισσότερο τοπικό περιεχόμενο θα πρέπει να είναι επιλέξιμες για υψηλότερες πληρωμές μπόνους. Η Ευρωπαϊκή Ένωση Βιομηχανίας Ημιαγωγών περιγράφει πώς τα μέλη της θα ήθελαν να δουν τη δημιουργία ενός περιβάλλοντος στο οποίο υπάρχει ρεαλιστική ευκαιρία να αποκατασταθεί μια ευρωπαϊκή βιομηχανία φωτοβολταϊκών που θα μπορούσε να αναπτυχθεί σε ένα επίπεδο τροφοδοτώντας το 40% της εκτιμώμενης ευρωπαϊκής ζήτησης ηλιακής ενέργειας, περίπου 100 GW ετησίως έως το 2030. Προκειμένου να επιτευχθεί αυτός ο στόχος, η Ευρωπαϊκή Ένωση Βιομηχανίας Ημιαγωγών προτείνει να συμπεριληφθούν οι αυξανόμενοι ετήσιοι όγκοι δυναμικότητας ηλιακής παραγωγής σε «δημοπρασίες ανθεκτικότητας» και «προμήθειες ανθεκτικότητας» που θα είναι προσβάσιμες μόνο στους ευρωπαίους κατασκευαστές. Για τον ιδιωτικό τομέα, η Ευρωπαϊκή Ένωση Βιομηχανίας Ημιαγωγών προτείνει την άμεση αποζημίωση των πελατών για οποιαδήποτε διαφορά τιμής προκύψει, αγοράζοντας εξαρτήματα με υψηλότερο ευρωπαϊκό περιεχόμενο από το καθορισμένο σημείο αναφοράς.
Το κόστος
Η Ευρωπαϊκή Ένωση Βιομηχανίας Ημιαγωγών περιγράφει επίσης μηχανισμούς που θα μπορούσαν να καθοριστούν σε τέτοιες διαφορές κόστους και προτείνει να επανεξετάζονται σε τακτική βάση. Οι πιθανότητες, βέβαια, τέτοιες προτάσεις να επιτύχουν πραγματικά τον στόχο της ευρωπαϊκής παραγωγής ηλιακής ενέργειας, μπορούν να αξιολογηθούν μόνο με την εξέταση των επιπτώσεων για τους ευρωπαίους κατασκευαστές φωτοβολταϊκών. Τα πιθανά κόστη του μέτρου στήριξης θα μπορούσαν να είναι πολύ χαμηλότερα από ό,τι θα περίμεναν οι εμπειρογνώμονες του κλάδου – βεβαίως σε σύγκριση με τα ποσά που δαπανά η Ευρωπαϊκή Ένωση σε άλλους κλάδους σε τακτική βάση. Η αύξηση του ετήσιου όγκου της παραγωγικής ικανότητας «δημοπρασίας ανθεκτικότητας» προκειμένου να δημιουργηθεί προβλέψιμη, αυξανόμενη ζήτηση για ευρωπαϊκά εξαρτήματα θα παρείχε διασφάλιση επενδύσεων στους ιδιώτες επενδυτές. Σύμφωνα με το έγγραφο της Ευρωπαϊκής Ένωση Βιομηχανίας Ημιαγωγών προβλέπονται: 5 GW για το 2025, 10 GW για το 2027 και 30 GW για το 2030. Σύμφωνα με τον γενικό στόχο της αποκατάστασης μιας ηλιακής βιομηχανίας 40 GW στην Ευρωπαϊκή Ένωση έως το 2030.
Λαμβάνοντας υπόψη ότι οι τιμές της αγοράς ηλιακής ενέργειας τον Νοέμβριο του 2023 ήταν 0,14 € (0,15 $)/Wp έως 0,16 €/Wp παραγόμενης δυναμικότητας παραγωγής πάνελ, μια διαφορά τιμής 0,10 €/Wp θα αρκούσε για να γεφυρωθεί το χάσμα . Λαμβάνοντας υπόψιν ένα επιπλέον μπόνους 0,05 €/Wp για τη χρήση ενός μετατροπέα ευρωπαϊκής κατασκευής, υπάρχει ένα ανώτερο επίπεδο 0,15 €/Wp για την υποστήριξη ενός 100% ευρωπαϊκού προϊόντος. Δεδομένου του γεγονότος ότι η πλειονότητα των προϊόντων πιθανότατα θα έχει χαμηλότερο εγχώριο περιεχόμενο, το συνολικό κόστος θα μπορούσε να είναι χαμηλότερο.Ακόμα κι αν υποθέσουμε ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση επρόκειτο να διπλασιάσει τον στόχο της για το 2030 από 40 στα 80 GW έως το 2040, εξακολουθούμε να καταλήγουμε στο συμπέρασμα ότι οι ετήσιες επιδοτήσεις θα κυμαίνονται από 8 έως 12 δισεκατομμύρια ευρώ. Το ποσό αυτό θα πρέπει να συγκριθεί με τα 450 δισεκατομμύρια ευρώ που ξοδεύει ετησίως η Ευρωπαϊκή Ένωση για γεωργικές επιδοτήσεις ή τα δισεκατομμύρια ευρώ που η Γερμανία είναι διατεθειμένη να χορηγήσει σε άκρως κερδοφόρες εταιρείες ημιαγωγών προκειμένου να τις πείσει να ιδρύσουν εργοστάσια στη Γερμανία. Το σωρευτικό άθροισμα των επιδοτήσεων που δαπανήθηκαν για 15 χρόνια έως το 2040, για την αποκατάσταση μιας ηλιακής βιομηχανίας με ετήσια παραγωγική ικανότητα τουλάχιστον 80 GW, θα ανερχόταν σε λιγότερο από το ένα τέταρτο των ετήσιων γεωργικών επιδοτήσεων που χορηγούνται σήμερα στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Την ίδια στιγμή, εξακολουθεί να έχει σημαντική αξία η ύπαρξη μιας εγχώριας βιομηχανίας ικανής να παρέχει τουλάχιστον το 40% της προβλεπόμενης ζήτησης που απαιτείται για την ενεργειακή μετάβαση. Η Ευρωπαϊκή Ένωση Βιομηχανίας Ημιαγωγών λέει ότι η πρότασή της «προορίζεται ως υποστήριξη λειτουργικών δαπανών για την ευρωπαϊκή βιομηχανία κατασκευής φωτοβολταϊκών». Σχεδόν για όλα τα δημόσια χρηματοδοτούμενα καθεστώτα στήριξης, ο βασικός κανόνας ήταν ότι η χορήγηση επενδυτικών επιδοτήσεων είναι εντάξει, αλλά η χορήγηση υποστήριξης OPEX είναι κατά κάποιο τρόπο απεχθής. Ο λόγος για αυτή τη σαφή διάκριση είναι διπλός. Πρώτον, μια επιδότηση OPEX αυξάνεται καθώς οι εταιρείες που επωφελούνται από το καθεστώς στήριξης αυξάνουν και επεκτείνουν την παραγωγή. Η επενδυτική στήριξη είναι εφάπαξ σταθερό ποσό. Δεύτερον, δεν υπάρχει πραγματικό κίνητρο για τους κατασκευαστές να βελτιώσουν τη σχέση κόστους-αποτελεσματικότητας των παραγωγικών τους διαδικασιών, εφόσον επωφελούνται από την υποστήριξη opex. Αυτό οδηγεί αμέσως στο δεύτερο μειονέκτημα των επιδοτήσεων opex. Απομονώνουν τις εταιρείες που πωλούν σε αυτό το περιορισμένο τμήμα της αγοράς από τα μηνύματα των τιμών της αγοράς και την πίεση των τιμών της αγοράς. Η πίεση του κόστους είναι πάντα κινητήρια δύναμη της καινοτομίας. Χωρίς μείωση των πληρωμών μπόνους, οι προστατευμένοι ευρωπαίοι παίκτες θα μπορούσαν να μείνουν πίσω στην προσπάθειά τους για καινοτομία και το χάσμα κόστους θα μπορούσε να διευρυνθεί αντί να γίνει πιο περιορισμένο.
