Η Ευρώπη αγωνίζεται να βρει εναλλακτικές λύσεις για το ρωσικό φυσικό αέριο - την ώρα που τα φώτα σβήνουν στις αναδυόμενες χώρες, σχολιάζει η Handelsblatt.
Στο Μπαγκλαντές, οι καθημερινές διακοπές ρεύματος, που συχνά διαρκούν ώρες, κυριαρχούν σήμερα στην καθημερινή ζωή εν μέσω καλοκαιρινής ζέστης. Τα εμπορικά κέντρα και οι αγορές πρέπει να κλείνουν με εντολή των αρχών λίγες ώρες μετά το σκοτάδι για εξοικονόμηση ενέργειας. Εδώ και εβδομάδες, τα εργοστάσια ηλεκτροπαραγωγής δεν έχουν επαρκή καύσιμα για να παράγουν αρκετή ηλεκτρική ενέργεια για τα σχεδόν 170 εκατομμύρια κατοίκους της χώρας.
Η κρίση είναι άμεσο αποτέλεσμα της αναταραχής στις ευρωπαϊκές αγορές ενέργειας: Οι μειωμένες προμήθειες φυσικού αερίου της Ρωσίας έχουν προκαλέσει την εκτόξευση της ευρωπαϊκής ζήτησης για υγροποιημένο αέριο που παραδίδεται με πλοία. Στις αναδυόμενες χώρες του παγκόσμιου Νότου, από την άλλη πλευρά, οι οποίες ήδη βασίζονται στο υγροποιημένο φυσικό αέριο (LNG), τα βυτιοφόρα φυσικού αερίου έχουν γίνει σπάνια. Οι τοπικοί προμηθευτές ενέργειας δεν έχουν πλέον την πολυτέλεια να υποβάλλουν προσφορές στην παγκόσμια αγορά λόγω της αύξησης των τιμών.
Ο Steve Hill, υπεύθυνος για τις δραστηριότητες υγροποιημένου φυσικού αερίου στην ενεργειακή εταιρεία Shell, έκρουσε τον κώδωνα του κινδύνου ήδη τον περασμένο μήνα: "Η Ευρώπη απορροφά το υγροποιημένο φυσικό αέριο από τον κόσμο". Ως αποτέλεσμα, στις αναπτυσσόμενες χώρες φτάνουν λιγότερα.
Η οργή αυξάνεται στις πληγείσες χώρες. Αυτό ισχύει και για τον Khondaker Golam Moazzem, οικονομολόγο στο Κέντρο Πολιτικού Διαλόγου στην πρωτεύουσα του Μπαγκλαντές, Ντάκα. "Οι προμηθευτές προτιμούν να προμηθεύουν τις αγορές με υψηλές τιμές στην Ευρώπη", παραπονιέται. "Μας διώχνουν από την αγορά, βυθίζοντας εκατομμύρια ανθρώπους στο σκοτάδι".
Το Μπαγκλαντές καλύπτει το 1/5 των αναγκών του σε φυσικό αέριο από εισαγωγές Υγροποιημένου Φυσικού Αερίου. Σύμφωνα με το βρετανικό Ινστιτούτο Ενεργειακής Οικονομίας και Χρηματοοικονομικής Ανάλυσης (IEEFA), οι τιμές που αναγκάστηκε να πληρώσει η χώρα τους τελευταίους μήνες έχουν πενταπλασιαστεί σε σχέση με τον Μάιο του 2021. Σε σύγκριση με τον Μάιο του 2020, το κόστος είναι ακόμη και δεκαπλάσιο. Οι ειδικοί φοβούνται ότι το κόστος θα μπορούσε να αυξηθεί ακόμη περισσότερο όταν η Γερμανία θέσει σε λειτουργία και τους προγραμματισμένους τερματικούς σταθμούς υγροποιημένου φυσικού αερίου.
Το Μπανγκλαντές δεν είναι η μόνη ασιατική χώρα που αισθάνεται έντονα τις ελλείψεις: ο Kaushal Ramesh, αναλυτής στην εταιρεία συμβούλων ενέργειας Rystad Energy, θεωρεί ότι η τιμή του LNG που υπερβαίνει τα 30 δολάρια ανά MMBtU (εκατομμύρια βρετανικές θερμικές μονάδες) στην αγορά spot δεν είναι πλέον προσιτή ούτε για την Ινδία και το Πακιστάν. Όπου δεν υπάρχουν εναλλακτικές λύσεις για το Υγροποιημένο Φυσικό Αέριο, το αποτέλεσμα είναι οι διακοπές ρεύματος.
Τα κλιματιστικά σβήνουν στο Πακιστάν
Για το Πακιστάν, το οποίο βρίσκεται σήμερα σε σοβαρή οικονομική κρίση και στα πρόθυρα της χρεοκοπίας, αυτό είναι ήδη πραγματικότητα: τμήματα της χώρας έμειναν πρόσφατα χωρίς ηλεκτρικό ρεύμα για περισσότερες από δώδεκα ώρες την ημέρα - και συνεπώς χωρίς κλιματιστικά και ανεμιστήρες σε θερμοκρασίες άνω των 40 βαθμών. Για την εξοικονόμηση ενέργειας, η κυβέρνηση μείωσε τις ώρες εργασίας των κυβερνητικών υπαλλήλων.
Το Πακιστάν είχε ήδη συνάψει μακροχρόνιες συμβάσεις για τις εισαγωγές υγροποιημένου φυσικού αερίου με οικονομικώς ευνοϊκούς όρους πριν από χρόνια. Ωστόσο, οι παραδόσεις σταμάτησαν τους τελευταίους μήνες - δήθεν επειδή οι ίδιοι οι συμβαλλόμενοι εταίροι επηρεάστηκαν από τις συμφορήσεις.
Το Πακιστάν και το Μπαγκλαντές διαπραγματεύονται επί του παρόντος οικονομική βοήθεια με το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο για να αντιμετωπίσουν το αυξανόμενο κόστος εισαγωγών. Ο οικονομολόγος Moazzem, ωστόσο, θεωρεί ότι η Ευρώπη έχει επίσης ευθύνη. "Οι πολιτικοί της ΕΕ πρέπει να αντιμετωπίσουν την πραγματικότητα όσον αφορά τον ρόλο τους στην αύξηση του κόστους σε άλλες χώρες", απαιτεί.
Αντί για το υγροποιημένο φυσικό αέριο, η ΕΕ θα πρέπει να επικεντρωθεί καλύτερα στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, επιθυμεί ο Moazzem.
Ωστόσο, τα μηνύματα που λαμβάνουν οι αναδυόμενες και αναπτυσσόμενες χώρες από την Ευρώπη είναι προς την αντίθετη κατεύθυνση. Πριν από λίγο καιρό, η Επιτροπή της ΕΕ προέτρεπε τις αφρικανικές χώρες, όπως η Νιγηρία, να απομακρυνθούν από την παραγωγή ορυκτών καυσίμων και να στραφούν εξ ολοκλήρου στην πράσινη ενέργεια.
Αλλά μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, η στάση αυτή έχει αλλάξει ριζικά. Στις Βρυξέλλες, η Νιγηρία θεωρείται ξαφνικά ως φάρος ελπίδας για την προμήθεια ενέργειας στην Ευρώπη.
Το υπόβαθρο είναι ο αγωγός Trans-Sahara, ο οποίος σχεδιάζεται εδώ και χρόνια. Εάν ο αγωγός, μήκους άνω των 4.000 χιλιομέτρων, γίνει πραγματικότητα, το φυσικό αέριο θα μπορούσε να ρέει από το Δέλτα του Νίγηρα στην Αλγερία και από εκεί μέσω της Μεσογείου στην Ευρώπη.
Τον Φεβρουάριο, η Αλγερία, ο Νίγηρας και η Νιγηρία υπέγραψαν δήλωση για την από κοινού προώθηση του έργου ύψους 21 δισεκατομμυρίων δολαρίων. Μόλις ολοκληρωθεί, ο αγωγός θα μεταφέρει 36 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα φυσικού αερίου ετησίως.