Το Υπουργείο Ενέργειας της Κύπρου επιβεβαίωσε προχθες ότι απέρριψε και τη δεύτερη αντιπρόταση της κοινοπραξίας που διαχειρίζεται το κοίτασμα Αφροδίτη, καθώς την έκρινε ανερπακή και αόριστη. Απουσιάζουν, μεταξύ άλλων, συγκεκριμένες δεσμεύσεις για τα χρονικά ορόσημα των επόμενων ενεργειών της.
Η νέα «βελτιστοποιημένη» πρόταση της Chevron είχε σταλεί στον υπουργό Ενέργειας Γιώργο Παπαναστασίου στις 28 Μαρτίου 2024, αφού προηγουμένως η Κυβέρνηση απέρριψε την πρόταση της εταιρείας που συνιστούσε σοβαρή αναθεώρηση της συμφωνίας του 2019. Η Κυβέρνηση έκρινε πως η αναθεωρημένη πρόταση έπληττε τα κυπριακά συμφέροντα κατά τρόπο εξόφθλαμο και ουσιώδες.
Η δεύτερη πρόταση της Chevron έτυχε αξιολόγησης από τους τεχνοκράτες της Υπηρεσίας Υδρογονανθράκων, στο Υπουργείο Ενέργειας, αλλά και από τους συμβούλους του κράτους, κατά κύριο λόγο από τον γαλλικό οίκο Beicip Franlab.
Στις 30 Απριλίου, ο κ. Παπαναστασίου απάντησε με επιστολή του στη Chevron, απορρίπτοντας και τη νέα πρόταση της κοινοπραξίας Chevron, BG Cyprus και New Med Energy.
Οι πληροφορίες του «Φιλελευθέρου» αναφέρουν ότι η κοινοπραξία διαχείρισης του κοιτάσματος αποδέχθηκε μεν να ικανοποιήσει την πρόνοια που υπήρχε στο αρχικό σχέδιο του 2019 για την άντληση του αποθέματος φυσικού αερίου μέσω της χρήσης πλωτής πλατφόρμας παραγωγής (FPU) (κάτι που είχε αρνηθεί αρχικά), αλλά έθεσε παράλληλα και κάποιες οικονομικές αξιώσεις προς την Κυπριακή Δημοκρατία. Επιπρόσθετα, στη νέα επικαιροποιημένη της πρόταση, που στάλθηκε στις 28 Μαρτίου, η Chevron φαίνεται ότι δεν ανέλαβε δεσμεύσεις για συγκεκριμένες ενέργειες, εντός καθορισμένων χρονοδιαγραμμάτων, προς την κατεύθυνση της ανάπτυξης του κοιτάσματος μέσα στα χρονικά πλαίσια που ορίζει η συμφωνία του 2019. Φέρεται επίσης να έθεσε και πρόσθετες οικονομικές αξιώσεις από το κράτος.
Η κυπριακή Κυβέρνηση έκρινε ότι και με τη νέα πρόταση της κοινοπραξίας δεν προσφέρονται επαρκείς εξασφαλίσεις για την εμπορική εκμετάλλευση του Αφροδίτη (περίπου 4,2 τρισεκατομμύρια κυβικά πόδια -tcf) μέσα σε επιθυμητά χρονικά πλαίσια, γι’ αυτό και με την επιστολή του στις 30 Απριλίου 2024 ο κ. Παπαναστασίου απέρριψε και αυτή την πρόταση. Σε χθεσινή του ανακοίνωση, το Υπουργείο Ενέργειας αναφέρει ότι η πρόταση της κοινοπραξίας «θεωρείται πως χρήζει βελτιώσεων».
Οι πληροφορίες του «Φιλελευθέρου» αναφέρουν ότι στις τάξεις των τεχνοκρατών και των συμβούλων του κράτους επικρατεί η άποψη ότι η κοινοπραξία του Αφροδίτη δεν επιθυμεί και δεν προτίθεται να κάνει συγκεκριμένες ενέργειες το επόμενο διάστημα για την εκμετάλλευση του Αφροδίτη. Το γεγονός ότι τα μέρη της κοινοπραξίας του Αφροδίτη είναι και εταίροι στο κοίτασμα Λεβιάθαν, του Ισραήλ, που τυγχάνει αξιοποίησης αλλά και νέων δαπανηρών επενδύσεων, προφανώς συνεργεί ώστε η Chevron και η New Med Energy να μην θεωρούν το Αφροδίτη έργο προτεραιότητας για τις ίδιες. Αλλά είναι άμεση προτεραιότητα για την Κυπριακή Δημοκρατία. Με ή χωρίς τη σημερινή κοινοπραξία.
Σύμφωνα με πληροφορίες, η επιστολή του υπουργού Ενέργειας δεν οριστικοποιεί για την ώρα το αδιέξοδο των διαπραγματεύσεων των δύο πλευρών. Παρέχεται ένα νέο περιθώριο έξι μηνών στην κοινοπραξία του Αφροδίτη, ώστε να δεσμευτεί σε συγκεκριμένες ενέργειες που θα βγάλουν το σχέδιο ανάπτυξης του Αφροδίτη από το πολυετές τέλμα στο οποίο βρίσκεται. Με την παρέλευση της προθεσμίας, θα αξιολογηθεί ξανά το πλαίσιο συνεργασίας της κυπριακής Κυβέρνησης με την κοινοπραξία.
Οι πιθανότητες η Κυβέρνηση να αξιοποιήσει τις ρήτρες που υπάρχουν στη συμφωνία του 2019, η οποία ήταν οικονομικά επαχθέστερη για την Κύπρο, σε σύγκριση με το αρχικό συμβόλαιο, για προστασία των συμφερόντων της σε περίπτωση που τα συμφωνημένα ορόσημα δεν ικανοποιηθούν από την κοινοπραξία είναι πλέον αυξημένες. Το μήνυμα που σύμφωνα με πληροφορίες του «Φ» στέλνεται πλέον στη Chevron και τους Ισραηλίτες συνεργάτες της είναι ότι η διάθεση υποχωρήσεων -με οικονομικό αντίκτυπο- από πλευράς Κυπριακής Δημοκρατίας έχουν εξαντληθεί με τη συμφωνία του 2019.
Πηγή: Φιλελεύθερος