Παρακολουθώντας την μέση ημερήσια μεταβολή της χονδρικής τιμής του ρεύματος τις πρώτες 17 ημέρες του Νοεμβρίου, παρατηρούμε ότι η μέση τιμή αυξήθηκε κατά 55% σε σχέση με την μέση τιμή του περασμένου μήνα. Συγκεκριμένα η μέση τιμή του Οκτωβρίου έκλεισε στα 91,5 ευρώ η μεγαβατώρα και τώρα η μέση τιμή για τις πρώτες 17 ημέρες του Νοεμβρίου έκλεισε στα 141,70 ευρώ. (διάγραμμα 1)
Εάν δεν αλλάξουν οι αιτίες που προκαλούν αυτές τις αυξήσεις, όπως,
- Η συνεχιζόμενη αύξηση στη τιμή του φυσικού αερίου στον κόμβο της Ολλανδίας, η οποία αυξήθηκε από τα 35,70 ευρώ η θερμική Μεγαβατώρα στα 44, 90 ευρώ, δηλαδή μια μέση αύξηση στα 25% περίπου μέσα σε ένα μήνα,
- Η αλλαγή των καιρικών συνθηκών, ώστε να ευνοούν την απόδοση των ΑΠΕ στο μείγμα ηλεκτροπαραγωγής,(π,χ μεγαλύτερη ηλιοφάνεια ή επικράτηση υψηλής έντασης άνεμοι) ώστε να μειωθεί η εξάρτηση από τις θερμικές μονάδες που καίνε το ακριβό αέριο και τον ακριβό σχετικά λιγνίτη.
- Η επικράτηση παρατεταμένων βροχοπτώσεων, ώστε να αρχίσουν να γεμίζουν με νερό οι ταμιευτήρες των υδροηλεκτρικών και τέλος
- Αν δεν σταματήσει η ενεργειακή ‘’αιμορραγία’’ της Ουκρανίας η οποία ‘’αιμοδοτείται’’ μόνο από τον ενεργειακό διάδρομο, Ελλάδος-Βουλγαρίας-Ρουμανίας, τότε η κατάσταση θα πάρει διαστάσεις κανονικής ενεργειακής κρίσης
Ο ενιαίος ευρωπαϊκός αλγόριθμος που διαμορφώνει τις μέσες ημερήσιες τιμές του ρεύματος στην χονδρική για όλα τα κράτη της Ε.Ε λαμβάνει υπόψιν το ημερήσιο χρηματιστηριακό κλείσιμο της τιμή του αερίου στον κόμβο της Ολλανδίας (δείκτης TTF), τα ενεργειακά ισοζύγια διασυνδέσεων, τα ποσοστά συμμετοχής όλων των πηγών καυσίμων που συμμετέχουν στα μείγματα (πυρηνικά, υδροηλεκτρικά, ΑΠΕ, αέριο, άνθρακας κλπ) και μία άλλη σειρά συστημικών μεταβλητών (κέρδος, ζήτηση, προσφορά κλπ).
Προς ώρας το επιτελείο του ΥΠΕΝ πρέπει να αντιμετωπίσει τα ουρανοκατέβατα κέρδη των παραγωγών με ενεργοποίηση του γνωστού μηχανισμού ανάκτησης υπερκερδών μέσω έκτακτης φορολόγησης ή μέσω επιβολής πλαφόν στα υπερκέρδη που δημιουργούνται από τις στρεβλώσεις του target model, ή μέσω επιβολής ειδικού τέλους αερίου, ή οποιοδήποτε άλλο μέτρο που θα στοχεύει στην ανακούφιση των καταναλωτών μέσω επιδότησης της κιλοβατώρας. Αν δεν συμβούν αυτά, το μόνο βέβαιο είναι ότι η μέση τιμή στα πράσινα τιμολόγια θα εκτοξευτεί από τα 14,27 λεπτά η κιλοβατώρα πάνω από τα 18 λεπτά στην καλύτερη περίπτωση.
Με βάση το διάγραμμα 2, βλέπουμε ότι τις πρώτες 17 ημέρες του Νοεμβρίου, το προβάδισμα στο μείγμα το έχουν οι θερμικές μονάδες (αέριο συν λιγνίτης) σε ποσοστό περίπου 70%, ενώ οι ΑΠΕ βρίσκονται στο 26%. Με τέτοια αναλογία ποσοστών η τιμή του ρεύματος θα είναι σημαντικά ανεβασμένη.
Εάν δεν συμμετείχε στο μείγμα ο λιγνίτης με 13% και με δεδομένο ότι οι ΑΠΕ δεν συμμετείχαν πάνω από 30%, θα συνέβαιναν δύο πράγματα, ή εκ περιτροπής Black Out ή περαιτέρω αύξηση της χονδρικής, αφού θα αγοράζαμε ρεύμα από τους ακριβούς γείτονες για να καλύψουμε την αυξημένη ζήτηση σε ρεύμα.
Τα πράγματα μπορούν να πάνε ακόμα χειρότερα, εάν ληφθεί υπόψιν ότι η παροχέτευση με ρώσικο αέριο της κεντρικής Ευρώπης από την Gazprom μέσω Αυστρίας και Ουκρανίας σταματάει σε λίγο καιρό, αφού δεν θα υπάρξει ανανέωση των σχετικών συμβάσεων προμήθειας για διάφορους λόγους, όπως πχ δικαστικές αντιδικίες μεταξύ των εταιριών προμήθειας ή γεωπολιτικών παραμέτρων. Αυτό θα προκαλέσει ένα ντόμινο αυξήσεων στις τιμές του αερίου στον κόμβο της Ολλανδίας κι αν τελικά ο ερχόμενος χειμώνας είναι βαρύτερος σε σχέση με τους προηγούμενους δύο, τα πράγματα θα γίνουν ακόμα χειρότερα αναφορικά με τις τιμές του ρεύματος.
Τα ελλείμματα αερίου θα μπορέσουν να καλυφθούν μεν από τις γεμάτες ευρωπαϊκές δεξαμενές (91%), αλλά αν δεν υπάρξει απρόσκοπτη και ικανοποιητική συμπληρωματική τροφοδοσία lng των ενεργειακών υποδομών από άλλες χώρες (Νορβηγία, Αλγερία, ΗΠΑ, χώρες του κόλπου κλπ) θα πρέπει η Ε.Ε να ενεργοποιήσει μηχανισμούς για ανάσχεση των επιπτώσεων στην αγορά.
