Παράπλευρη… ωφέλεια των δασμών Τραμπ που έχουν «παγώσει» για 90 μέρες, όσο κι αν φαίνεται περίεργο εκ πρώτης όψεως, αποτελούν οι τιμές χονδρεμπορικής στο ρεύμα οι οποίες κινούνται πτωτικά στο ελληνικό χρηματιστήριο ενέργειας.
Με δεδομένο πως το φυσικό αέριο είναι σε πολύ μεγάλο βαθμό ο ρυθμιστής των τιμών στην ελληνική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας, οι καταναλωτές για την ώρα μπορούν να αισθάνονται κερδισμένοι καθώς η τιμή του φυσικού αερίου στο ολλανδικό χρηματιστήριο ενέργειας (ΤΤF) βουτάει διαρκώς (πέριξ των 35 ευρώ ανά MW), μετά την ανακοίνωση των δασμών.
Βέβαια χθες η τιμή του αερίου, μετά και τη στροφή του Αμερικανού προέδρου που την Τετάρτη έβαλε στον πάγο τους δασμούς σε όλες τις χώρες πλην Κίνας, ανέκαμψε αγγίζοντας τα 36 ευρώ (άνοδος 8%). Ακόμα κι έτσι, οι τιμές διαπραγματεύονται 10% χαμηλότερα από την αρχική ανακοίνωση των δασμών την Τετάρτη 2 Απριλίου.
Ενόψει της φετινής θερινής περιόδου, οι προβλέψεις, μέχρι να «σοκάρει» τον πλανήτη ο Τραμπ με τους δασμούς, έκαναν λόγο όχι για μίνι ενεργειακή κρίση όπως το καλοκαίρι του 2024 αλλά για τιμές της τάξης των 150 ευρώ ανά μεγαβατώρα στη βαλκανική γειτονιά.
Με τα τωρινά δεδομένα, απέχουμε αρκετά από αυτά τα επίπεδα.
Οι θετικές ενδείξεις και ο… θερινός μπαμπούλας του 2024
Μετά τους δασμούς (έστω κι αν έχουν μπει στο pause), οι τιμές εμφανίζουν πτωτικές διαθέσεις στο ελληνικό χρηματιστήριο ενέργειας, χωρίς κανείς να εγγυάται πως την επόμενη εβδομάδα δε θα έχει αλλάξει το σκηνικό.
Είναι ενδεικτικό πως την περασμένη Τετάρτη έκαναν την εμφάνισή τους ακραίες διακυμάνσεις εντός της ημέρας στην ελληνική αγορά που ξύπνησαν μνήμες του καλοκαιριού του 2024 με τις δομικές αδυναμίες της ευρωπαϊκής αγοράς να φωνάζουν πως είναι ακόμα εδώ (αδύναμες διασυνοριακές διασυνδέσεις στη Νοτ. Ευρώπη, λειψές επενδύσεις, αγορά επιρρεπής σε αστάθειες).
Αν ο καιρός… καταλάβει πως ημερολογιακά έχει μπει η άνοιξη και το χειμωνιάτικο σκηνικό δώσει τη θέση του σε ηλιόλουστες μέρες (οπότε θα αυξηθεί η παραγωγή ενέργειας από ΑΠΕ), αναμένονται περαιτέρω πτωτικές πιέσεις στις τιμές του ηλεκτρικού ρεύματος ενώ καθοδική ώθηση θα δώσουν και οι τιμές του αερίου, εφόσον συνεχιστεί η πτωτική τάση.
Σε τροχιά Απριλίου τα τιμολόγια Μαΐου
Για σήμερα, Παρασκευή 11 Απριλίου, στην DAM (Aγορά Επόμενης Μέρας) η τιμή ρεύματος, όπως αυτή διαμορφώνεται στο ελληνικό χρηματιστήριο ενέργειας με βάση το μίγμα ηλεκτροπαραγωγής και τη ζήτηση, άνοιξε στα 82,02 ευρώ/MWh. Τον περασμένο μήνα, η μέση χονδρεμπορική τιμή ρεύματος έκλεισε στα 105,9 ευρώ/MWh. Σήμερα, οι ΑΠΕ έχουν την πρωτοκαθεδρία στην ηλεκτροπαραγωγή με ποσοστό 55,78% έναντι 20,83% του φυσικού αερίου.
Η τιμή του φυσικού αερίου, εκτός από το χθεσινό μίνι ράλι, υποχωρούσε συνεχώς τις τελευταίες μέρες κινούμενη μεταξύ 32 – 35 ευρώ ανά μεγαβατώρα, ελέω των φόβων και ανησυχιών για τις επιπτώσεις του παγκόσμιου εμπορικού πολέμου στην οικονομία, την ώρα που πληθαίνουν τα σημάδια που προμηνύουν ύφεση η οποία θα προσγειώσει τη ζήτηση για ενέργεια.
Εφόσον δεν προκύψουν νέες εκπλήξεις και αναταραχές (διόλου δεδομένο με τον Τραμπ), τα κυμαινόμενα (κίτρινα και πράσινα) τιμολόγια ρεύματος του Μαΐου θα κινηθούν σε επίπεδα Απριλίου (μείωση 23% σε σχέση με τον Μάρτιο) ή και ακόμα πιο κάτω (έως και 3% με βάση τις τιμές τις πρώτες 11 μέρες του Απριλίου στο χρηματιστήριο ενέργειας), δίνοντας πολύτιμο οξυγόνο σε μία απρόβλεπτη και δυσχερή οικονομική συγκυρία για καταναλωτές και επιχειρήσεις.
Βέβαια, πιο καθαρή εικόνα θα υπάρξει μετά το Πάσχα. Αν λοιπόν διατηρηθεί αυτό το μοτίβο, θεωρείται βέβαιο πως, όπως και τον Απρίλιο, δε θα χρειαστούν κρατικές επιδοτήσεις σε νοικοκυριά και επιχειρείν.
Είναι δεδομένο πως όσο προχωρά η άνοιξη και βελτιώνονται οι καιρικές συνθήκες το ενεργειακό κόστος θα πέφτει, καθώς λειτουργούν περισσότερες ώρες τις ημέρας οι φθηνές ΑΠΕ, παρέχοντας πολύτιμες ποσότητες πράσινης ενέργειας. Βέβαια αναπόφευκτα θα αυξάνονται και οι περικοπές ενέργειας για να μείνει όρθιο το δίκτυο.
Ο Μάρτιος που έδωσε ανάσες σε νοικοκυριά και επιχειρήσεις
Τον Μάρτιο η τελική τιμή ηλεκτρικής ενέργειας (συμπεριλαμβάνοντας ρυθμιζόμενες χρεώσεις, τέλη, φόρους αλλά και την επιδότηση) έκλεισε στα 23,89 λεπτά του ευρώ ανά κιλοβατώρα στην Αθήνα (καθώς η έρευνα διεξάγεται σε επίπεδο ευρωπαϊκών πρωτευουσών), σύμφωνα με το δελτίο του δείκτη τιμών ενέργειας για οικιακή χρήση (HEPI), που προσδιορίζεται σε μηνιαία βάση από τις Ρυθμιστικές Αρχές Ενέργειας της Αυστρίας και της Ουγγαρίας, σε συνεργασία με την εταιρεία VaasaETT.
Η τιμή δηλαδή δηλαδή σημείωσε σχεδόν ανεπαίσθητη αύξηση (κατά 0,45%) σε σχέση με τον Φεβρουάριο, όταν είχε κλειδώσει στα 23,79 λεπτά ανά κιλοβατώρα.
Με τα νούμερα του Μαρτίου, η τιμή για τα ελληνικά νοικοκυριά παρέμεινε κάτω από τον μέσο όρο των πρωτευουσών των 27 κρατών-μελών της Ε.Ε., ο οποίος ήταν στα 24,27 λεπτά ανά KWh. Επίσης, η Αθήνα ήταν η 17η ακριβότερη στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Στην κατηγορία μόνο των κυμαινόμενων οικιακών τιμολογίων, ο μέσος όρος τον Μάρτιο άγγιξε τα 24,09 λεπτά ανά kWh (συμπεριλαμβάνοντας και πάλι ρυθμιζόμενες χρεώσεις, τέλη και φόρους), από 23,94 λεπτά ανά kWh τον Φεβρουάριο.
Λαμβάνοντας υπόψη τις τιμές στα 15 κράτη-μέλη της Ε.Ε. έως το 2024, το μέσο κυμαινόμενο ελληνικό οικιακό τιμολόγιο ήταν τον προηγούμενο μήνα το 12ο φθηνότερο. Επίσης, κινήθηκε σε αισθητά χαμηλότερα επίπεδα από τον μέσο όρο των 15 αγορών, ο οποίος ήταν 30,07 λεπτά ανά κιλοβατώρα.
Μεγάλη αποσυμπίεση στην χονδρική
Με βάση τις τιμές που ανακοίνωσαν οι πάροχοι, η μέση χρέωση για τον Απρίλιο διαμορφώνεται σε 14,7 λεπτά του ευρώ ανά kWh, καταγράφοντας μείωση κατά 23% σε σχέση με τον Μάρτιο. Τον προηγούμενο μήνα είχε διαμορφωθεί στα 19 λεπτά ανά κιλοβατώρα αν και με την κρατική επιδότηση η καθαρή τιμή «έγραψε» περίπου 17,6 λεπτά ανά kWh, τιμή ακριβότερη πέριξ του 18% σε σχέση με τον τρέχοντα μήνα.
Οι μεγαλύτερες μειώσεις καταγράφονται στα πράσινα τιμολόγια με τις υψηλότερες χρεώσεις τον Μάρτιο, ξεπερνώντας και το 52%.
Γενεσιουργός αιτία των μειώσεων ήταν η μεγάλη αποκλιμάκωση της χονδρεμπορικής, η οποία έκλεισε στα 105,9 ευρώ ανά Μεγαβατώρα τον Μάρτιο (όπως προαναφέραμε), έναντι 154,09 ευρώ ανά Μεγαβατώρα τον Φεβρουάριο.
