Το ποιος θα επωμιστεί το κόστος εξισορρόπησης και αποκλίσεων από πλευράς προμηθευτών στο ηπειρωτικό σύστημα και στην Κρήτη, αναφέρεται από τους συμμετέχοντες στην δημόσια διαβούλευση για το υβριδικό μοντέλο λειτουργίας της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας της Κρήτης την περίοδο 2021-23, ως τα σημαντικότερα προβλήματα των λύσεων που προτείνει η ΡΑΕ. Οι περισσότεροι συμμετέχοντες, αναγνωρίζουν ότι η υπάρχουσα γραμμή διασύνδεσης της Κρήτης, επαρκεί να καλύψει μόνο το 35% της συνολικής κατανάλωσης. Ως εκ τούτου θα καταναλώνεται ενέργεια τόσο από τις θερμικές μονάδες όσο και από τις μονάδες ΑΠΕ.
Η ΔΕΗ αφού χαρακτηρίζει και τις δύο εναλλακτικές που προτείνονται ως ισοδύναμες, τονίζει ότι σε όλες τις φάσεις του έργου θα πρέπει όλοι οι συμμετέχοντες να έχουν ίδιες ευκαιρίες και ισότιμη μεταχείριση.
Η Volterra, επισημαίνει μεταξύ άλλων ότι θεωρεί μη ορθολογικό το γεγονός ότι οι προμηθευτές θα επωμίζονται το κόστος των αποκλίσεων, όπως προκύπτουν σε πολύ υψηλά επίπεδα για ανοδική ενέργεια εξισορρόπησης και σε πολύ χαμηλά επίπεδα για καθοδική ενέργεια εξισορρόπησης που προκαλούνται με ευθύνη τρίτων φορεών. Καταλήγει στην επιστολή της ότι το πρώτο μοντέλο παρέχει μεγαλύτερη ευελιξία στους προμηθευτές αναφορικά με την εξασφάλιση πρόσθετων κεφαλαίων κίνησης.
Η Ένωση Βιομηχανικών Καταναλωτών Ενέργειας τόνισε ότι «η μέχρι σήμερα εμπειρία μας από τη λειτουργία της αγοράς επόμενης ημέρας σε συνδυασμό με την αγορά εξισορρόπησης, η οποία κατά την επίλυση της δεν λαμβάνει υπόψη της τους τεχνικούς περιορισμούς των μονάδων ή/και δικτύων, μας πείθει για την ανάγκη η Κρήτη να αποτελέσει ξέχωρη ζώνη στο διασυνδεδεμένο σύστημα στην τελική φάση. Προφανώς συμφωνούμε για την άμεση εφαρμογή της πλέον πρόσφορης λύσης, που επιτρέπει τη λειτουργία της διασύνδεσης με την Κρήτη. Θεωρούμε ότι η εφαρμογή της option1 λύσης είναι πλέον απλή και θα έχει τη μικρότερη επίπτωση στη ήδη προβληματική αγορά μας».
Ο ΔΑΠΕΕΠ, θεωρεί ότι κατά τη μεταβατική περίοδο θα πρέπει να συνεχίσει η διατήρηση της χρέωσης των εκπροσώπων φορτίου , να εκκαθαρίζεται, να τιμολογείται και να εισπράττεται από τον ΔΕΔΔΗΕ και να αποδίδεται στον ΔΑΠΕΕΠ.
Ο Ελληνικός Σύνδεσμός Προμηθευτών Ενέργειας θεωρεί ότι η εν λόγω ρύθμιση αυξάνει δυσανάλογα το κόστος των Εκπροσώπων Φορτίου του νησιού και δημιουργεί ασυμμετρία στο κόστος των προμηθευτών του Διασυνδεδεμένου Συστήματος και των υπόλοιπων Μη Διασυνδεδεμένων Νησιών σε σχέση με αυτό των προμηθευτών που δραστηριοποιούνται στην Κρήτη. Συνεπώς, θεωρούμε ότι μεταβατικά, μέχρι την πλήρη διασύνδεση του νησιού, και λαμβάνοντάς υπόψη τις προβλέψεις των υπό διαβούλευση Κατευθυντήριων γραμμών για τις κρατικές ενισχύσεις στους τομείς του περιβάλλοντος και της ενέργειας 2014-2020 (Climate, Energy and Environmental Aid Guidelines - CEEAG) αναφορικά με τη διασφάλιση του εφοδιασμού, θα πρέπει το κόστος της Αγοράς Εξισορρόπησης να καλύπτεται από τον Λογαριασμό των ΥΚΩ
Ο Ελληνικός Σύνδεσμος Ανεξάρτητων Εταιρειών Ηλεκτρικής Ενέργειας τόνισε ότι:
-Είναι εξαιρετικά σημαντικό να υπάρχει πλήρης και στοιχειοθετημένη αιτιολόγηση της λειτουργίας των αντιοικονομικών και ρυπογόνων πετρελαϊκών μονάδων της Κρήτης, οι οποίες μάλιστα θα συνεχίσουν να αποζημιώνονται στο πλήρες κόστος τους και θα εισάγονται με προσφορές προτεραιότητας στο Διασυνδεδεμένο Σύστημα Ταυτόχρονα, η αδυναμία επίλυσης της αγοράς της Κρήτης σε πραγματικό χρόνο δημιουργεί ένα πλήρως προστατευόμενο καθεστώς λειτουργίας αυτών,. Δηλαδή οι πετρελαϊκές μονάδες δε θα έχουν καμία επίπτωση σε σχέση με τις αποκλίσεις που δημιουργούν. Αυτή φυσικά η ιδιομορφία θα πρέπει να τελεί υπό αυστηρή παρακολούθηση από τη ΡΑΕ. Όπως αναφέρεται στα κείμενα της δημόσιας διαβούλευσης, η λειτουργία των πετρελαϊκών μονάδων του νησιού σε όλες τις χρονικές περιόδους απαιτείται για λόγους εφεδρείας και πρέπει να περιορίζεται σε ισχύ φόρτισης ίση με το τεχνικό ελάχιστο αυτών. Συνεπώς είναι πολύ σημαντικό, προκειμένου να επιτευχθεί τόσο η σκοπούμενη μείωση του λογαριασμού των ΥΚΩ όσο και ο περιορισμός των εκπομπών CO2, να τηρείται -με την πρόβλεψη εισαγωγής ποινών- η ελάχιστη λειτουργία που απαιτείται για λόγους ασφάλειας εφοδιασμού του νησιού.
-Επίσης, είναι πολύ σημαντικό να αναφερθεί ότι το ηλεκτρικό σύστημα της Πελοποννήσου, όπου συνδέεται η συγκεκριμένη διασύνδεση, είναι ήδη εξαιρετικά κορεσμένο εξαναγκάζοντας τον Διαχειριστή του ΕΣΜΗΕ να εφαρμόζει συστηματικά γενικούς περιορισμούς λειτουργίας στις θερμικές μονάδες της περιοχής κατά την επίλυση της Διαδικασίας Ενοποιημένου Προγραμματισμού (ΔΕΠ). Αυτό σημαίνει ότι σε περιόδους υψηλής παραγωγής ΑΠΕ και χαμηλού φορτίου στη Κρήτη, οπότε και η ροή του καλωδίου θα είναι εξαγωγική από το νησί, η κατάσταση συμπίεσης του ηλεκτρικού χώρου στο σύστημα της Πελοποννήσου θα δυσχεραίνει ακόμα περισσότερο.
-Το χρονοδιάγραμμα που περιγράφεται στα κείμενα της δημόσιας διαβούλευσης αναφέρει ότι η απλοποιημένη επίλυση του Προγραμματισμού Κατανομής (Dispatch Schedule – DS) θα πραγματοποιείται άπαξ το πρωί για κάθε μέρα κατανομής και θα επικαιροποιείται κατά βούληση από τον διαχειριστή του ΕΣΜΗΕ. Θεωρούμε ότι για λόγους αποτελεσματικότερης λειτουργίας της νέας διασύνδεσης είναι απαραίτητο να επικαιροποιούνται και να δημοσιεύονται συστηματικά οι προβλέψεις φορτίου, ΑΠΕ, διαθεσιμότητας θερμικών μονάδων και οι απαιτήσεις εφεδρείων του συστήματος. Συγκεκριμένα, οι χρόνοι επικαιροποίησης και δημοσίευσης των προβλέψεων, και ως εκ τούτου της απλοποιημένης επίλυσης DS, πρέπει να ταυτίζονται με την ανανέωση των προβλέψεων για τις υπόλοιπες δημοσιεύσεις πριν την επίλυση της εκάστοτε ΔΕΠ (σύμφωνα με την τεχνική απόφαση της ΔΕΠ). Εφόσον η διασύνδεση της Κρήτης συμμετέχει σε όλες τις διαδικασίες της νέας οργάνωσης της χονδρεμπορικής αγοράς ηλεκτρισμού, όπου υπάρχει συνεχής ανανέωση της πληροφορίας όσο το δυνατόν πλησιέστερα στον πραγματικό χρόνο, κρίνεται σημαντικό όλες οι διαδικασίες συναλλαγών να ακολουθούν την ίδια αρχή.
Η επιστολή της ENEL
Ενόψει της θέσης σε λειτουργία της Φάσης Ι της διασύνδεσης της Κρήτης με το Ηπειρωτικό Σύστημα, η ΡΑΕ έθεσε σε δημόσια διαβούλευση το προτεινόμενο ρυθμιστικό πλαίσιο (high level design) για το υβριδικό μοντέλο λειτουργίας της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας της Κρήτης κατά τη μεταβατική περίοδο 2021-2023. Με την παρούσα επιστολή, αποστέλλουμε τα σχόλια μας όπως ακολουθούν παρακάτω προκειμένου να συμβάλλουμε και εμείς στην δημόσια διαβούλευση. Συγκεκριμένα:
1) Το ηλεκτρικό σύστημα της Κρήτης παρά την ολοκλήρωση της Φάσης Ι, δεν δύναται για το μεταβατικό διάστημα έως την ολοκλήρωση της Φάσης ΙΙ να θεωρεί τμήμα του Διασυνδεδεμένου Συστήματος. Ως εκ τούτου, θα πρέπει να διευκρινιστεί ότι μέχρι την ολοκλήρωση της πλήρους διασύνδεσης (Φάσης ΙΙ), δεν θα μεταβληθούν οι τιμές απορρόφησης FiT της ενέργειας από τα έργα Α.Π.Ε. της Κρήτης ως συνέπεια ενδεχόμενης αντικατάστασης της ΔΕΔΔΗΕ Α.Ε. από τη ΔΑΠΕΕΠ Α.Ε. ως συμβαλλόμενη στις Συμβάσεις Πώλησης Ηλεκτρικής Ενέργειας ή στις Συμβάσεις Λειτουργικής Ενίσχυσης των σταθμών ΑΠΕ και ΣΗΘΥΑ που βρίσκονται στην Κρήτη. Στην περίπτωση που δεν θα παρέχεται κάποια εγγύηση για πλήρη απορρόφηση της παραγωγής ΑΠΕ - η οποία πάντως δεν είμαστε βέβαιοι ότι μπορεί όντως να παρασχεθεί δεδομένης της μη πλήρους διασύνδεσης- θα πρέπει να επιβεβαιωθεί ότι η αναπροσαρμογή των τιμών απορρόφησης FiT θα γίνει μόνο μετά την πλήρη διασύνδεση του νησιού (Φάση ΙΙ) και όχι κατά την μεταβατική περίοδο.
2) Κατά την μεταβατική περίοδο 2021-2023 θα πρέπει να εξασφαλιστεί ότι οι ρυθμίσεις που θα εφαρμοστούν δεν θα δημιουργήσουν αρνητικές εξελίξεις στον μηχανισμό εσόδων του Ειδικού Λογαριασμού Α.Π.Ε. και ότι αυτό συνεπάγεται για την ομαλή λειτουργία της αγοράς. Θεωρούμε ουσιαστική την διατήρηση του μηχανισμού εσόδων του Ειδικού Λογαριασμού Α.Π.Ε. βάσει του Μεσοσταθμικού Μεταβλητού Κόστους των Θερμικών Συμβατικών Σταθμών που θα συνεχίσουν να λειτουργούν στο νησί. Επίσης δεν θα πρέπει να επιβαρύνεται ο ΔΑΠΕΕΠ και ως συνέπεια ο ΕΛΑΠΕ με το κόστος αποκλίσεων για την παραγωγή των Α.Π.Ε. στην Κρήτη.
3) Η λειτουργία της Φάσης Ι θα επιτρέψει την περαιτέρω αξιοποίηση του αιολικού δυναμικού της Κρήτης από τα εν λειτουργία ΑΣΠΗΕ. Οι ΑΠΕ θα πρέπει να έχουν προτεραιότητα στο καλώδιο (όπως αντιλαμβανόμαστε και από τα κείμενα της διαβούλευσης) αυτό ώστε να αξιοποιηθεί στο έπακρο η ενεργειακή παραγωγή τους στην Κρήτη και για το λόγο αυτό θα πρέπει να προβλεφθεί κάποιος μηχανισμός που θα εγγυάται την απορρόφηση ανεξαρτήτως συνθηκών (δηλ. εάν θα αντικατασταθεί ο μηχανισμός περικοπών που περιγράφεται στις Συμβάσεις Πώλησης). Συνεπώς θα πρέπει να τροποποιηθούν κατάλληλα οι υφιστάμενες Συμβάσεις Πώλησης σχετικά με τη δυνατότητα απορρόφησης της παραγόμενης ενέργειας των αιολικών σταθμών, όπως αυτή υπολογίζεται απολογιστικά στο τέλος κάθε έτους με βάση τη μεθοδολογία των Συμβατικών Ανηγμένων Ωρών Λειτουργίας (ΣΑΩΛ).
4) Η εταιρεία μας κατέχει Άδεια Παραγωγής Υβριδικού Σταθμού και βρίσκεται σε στάδιο ανάπτυξης έργων εγκαταστάσεων αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργεια ενεργειακά επικουρούμενων από ΑΠΕ. Τα έργα αυτά είναι σε θέση να συμβάλουν σημαντικά στην μεγιστοποίηση της διείσδυσης ΑΠΕ, στην ασφάλεια εφοδιασμού στηρίζοντας το ηλεκτρικό σύστημα της Κρήτης (διαχείριση καμπύλης φορτίου, διαχείριση προβλημάτων τοπικής συμφόρησης κ.τ.λ.) και για το λόγο αυτό θα πρέπει να περιληφθούν οι απαραίτητες προβλέψεις αναφορικά με την επιτάχυνση αυτών των τεχνολογιών, αλλά και τον τρόπο λειτουργίας των προαναφερθέντων τεχνολογιών στο υβριδικό μοντέλο λειτουργίας της αγοράς ενέργειας της Κρήτης. Είμαστε στην διάθεσή σας για οποιαδή
