Πρωταγωνιστικό ρόλο θα διαδραματίσει η Ελλάδα στην διείσδυση των «έξυπνων» μετρητών ηλεκτρικού ρεύματος στην Ευρώπη τα επόμενα χρόνια εκτιμάται σε έκθεση της Berg Insigbt. Η Ελλάδα, μαζί με τη Γερμανία και την Πολωνία είναι μια από τις λίγες χώρες της Ευρώπης που βρίσκεται ακόμα στη φάση της εγκατάστασης της «πρώτης γενιάς» των έξυπνων μετρητών, ενώ άλλες χώρες όπως η Ιταλία, η Βρετανία, η Ισπανία και η Σουηδία που βρίσκονται πιο μπροστά σε αυτόν τον τομέα εγκαθιστούν….ακόμα πιο «έξυπνους» μετρητές δεύτερης γενιάς.
Σύμφωνα με την έκθεση, η διείσδυση των έξυπνων μετρητών που είναι αυτή τη στιγμή στο 60% θα φτάσει το 78% στο 2028. Στο τέλος του 2023, σε όλες τις χώρες της ΕΕ ήταν εγκατεστημένοι πάνω από 186 εκατ. έξυπνοι μετρητές, με ετήσια αύξηση 4% σε σχέση με το 2022, ρυθμός που αναμένεται να αυξηθεί τα επόμενα χρόνια.
Καθώς η διαδικασία αντικατάστασης των παλαιών μετρητών με έξυπνους είτε έχει ολοκληρωθεί, είτε βρίσκεται σε προχωρημένο στάδιο στις περισσότερες χώρες της Δυτικής Ευρώπης και στις Σκανδιναβικές χώρες, το βάρος μετατοπίζεται στις χώρες της Κεντρικής και της Νοτιοανατολικής Ευρώπης όπου εντοπίζονται μεγαλύτερα περιθώρια ανάπτυξης. Από την περιοχή αυτή αναμένεται να προέλθει το 50% των νέων έξυπνων μετρητών που θα εγκατασταθούν έως το 2028, ενώ το 2022 το αντίστοιχο ποσοστό ήταν κάτω του 39%.
Ο διαγωνισμός του ΔΕΔΔΗΕ
Σε αυτό ακριβώς το «κάδρο» εντάσσεται η Ελλάδα που είναι μια από τις χώρες με την μικρότερη διείσδυση έξυπνων μετρητών πανευρωπαϊκά. Αυτό όμως αναμένεται να αλλάξει τα επόμενα χρόνια καθώς βρίσκεται σε εξέλιξη ο mega-διαγωνισμός του ΔΕΔΔΗΕ για την βαθμιαία αντικατάσταση 7,3 εκατ. παλαιών αναλογικών μετρητών με «έξυπνους» έως το τέλος της δεκαετίας, ένα project με προϋπολογισμό της τάξης του 1,2 δις. ευρώ.
Ο εν λόγω διαγωνισμός που ξεκίνησε το 2021 βρίσκεται στο στάδιο της αξιολόγησης των τεχνικών και οικονομικών προσφορών των τεσσάρων σχημάτων που προκρίθηκαν, μετά τον ταραχώδη αποκλεισμό του πέμπτου υποψηφίου, της ελβετικής Landis+Gyr, στη φάση της προεπιλογής. Οι τέσσερις ενδιαφερόμενοι είναι:
1. Η ισπανική θυγατρική της αμερικανικής εταιρείας κατασκευής μετρητών Itron Spain SLU, από κοινού με την επίσης ισπανική ZIV Aplicaciones y Tecnologia SL (modems και συνοδευτικός εξοπλισμός).
2. Η ρουμανική θυγατρική της επίσης αμερικανικής εταιρείας παραγωγής μετρητών Elster Rometrics SRL (μέλος του ομίλου Honeywell), μαζί με τις Intracom SA Telecom Solutions και Elster Gmbh.
3. Η σλοβενική εταιρεία κατασκευής μετρητών Iskraemeco d.d. που συμπράττει με την γαλλική Oracle France SAS.
4. Και η ελληνική Protasis AE, σε κοινοπραξία με την γαλλική Sagemcom Energy & Telecom SAS, τον μεγαλύτερο προμηθευτή της Enedis που είναι ο ΔΕΔΔΗΕ της Γαλλίας.
Οι προσφορές κατατέθηκαν στα τέλη 2023 και η αξιολόγηση αναμένεται να διαρκέσει αρκετούς μήνες. Καθώς όμως επείγει να προχωρήσει όσο γίνεται πιο γρήγορα η εγκατάσταση μιας πρώτης παρτίδας μετρητών, σύμφωνα με πληροφορίες καταβάλλεται προσπάθεια να «τρέξει» ένας δεύτερος συμπληρωματικός διαγωνισμός για 360.000 μετρητές χαμηλής τάσης.
Για το project των έξυπνων μετρητών στην Ελλάδα -που θα ανοίξει και το δρόμο για την επέκταση των δυναμικών τιμολογίων ρεύματος- συνάφθηκε το Νοέμβριο δανειακή σύμβαση ύψους 150 εκατ. ευρώ μεταξύ του ΔΕΔΔΗΕ και της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων, σε συνέχεια του δανείου ύψους 273 εκατ. ευρώ που έχει ήδη εγκριθεί από το δανειακό σκέλος του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας. Έτσι, η ευρωπαϊκή χρηματοδοτική στήριξη ανέρχεται συνολικά στα 423 εκατ. ευρώ, καλύπτοντας σχεδόν το ένα τρίτο του συνολικού προϋπολογισμού του έργου.
Η εγκατάσταση των «έξυπνων» μετρητών αναμένεται να αποφέρει πολλαπλά και οφέλη στους καταναλωτές που θα μπορούν -μεταξύ άλλων- να παρακολουθούν τη χρήση ενέργειας σε πραγματικό χρόνο, να εξοικονομούν πόρους, να προγραμματίζουν καλύτερα τις δραστηριότητές τους, να συμμετέχουν σε οικονομικά επωφελή προγράμματα της αγοράς και να έχουν ακριβή τιμολόγηση της κατανάλωσής τους. Την ίδια στιγμή, οι νέες υποδομές θα διευκολύνουν τον εντοπισμό τεχνικών απωλειών και ρευματοκλοπών. Οι τελευταίες ανέρχονται περίπου στο 4,8% της συνολικής αγοράς ενέργειας, με τον ΔΕΔΔΗΕ να διαπιστώνει περίπου 13.000 ετησίως (η πλειονότητα από επιχειρήσεις), από τις οποίες ζημιώνονται οι συνεπείς καταναλωτές, συνολικά κατά 400 εκατ. ευρώ περίπου ετησίως.