Στο μικροσκόπιο βάζει τις κινήσεις τιμών των τελευταίων ημερών στις χονδρεμπορικές αγορές της ΝΑ Ευρώπης, ο Balkan Energy σε ανάλυσή του, σημειώνοντας ότι η εκτόξευση των τιμών των τελευταίων ημερών δεν οφείλεται στη σπατάλη ενέργειας, αλλά στις προσφορές τιμών που κάνουν στην Ελλάδα οι προμηθευτές.
Κι αυτό την ώρα, που για σήμερα καταγράφεται μια σχετική ηρεμία στην ευρύτερη περιοχή. Από την τιμή των 219 ευρώ/MWh και την μέγιστη ωριαία τιμή στα 850 ευρώ, που είχαμε τη Δευτέρα, για σήμερα οι τιμές έπεσαν στην Αγορά Επόμενης Μέρας στα 140,51 ευρώ/ΜWh με την μέγιστη ωριαία στα 471 ευρώ/MWh. Το φυσικό αέριο κυριάρχησε στο μίγμα με ποσοστό στο 42.07% και ακολούθησαν οι ΑΠΕ με 30.80%, οι εισαγωγές με 10.17%, ο λιγνίτης με 7.65% και τα μεγάλα υδροηλεκτρικά με 4.78%.
Εστιάζοντας, πάντως, στο τι έγινε τις προηγούμενες μέρες, το Balkan Energy, αναφέρεται και στην Ελλάδα. “Ένας λόγος για τις υψηλές τιμές είναι η αύξηση των τιμών προσφορών πώλησης σε όλες τις αγορές και κυρίως στην ελληνική αγορά” αναφέρει η ανάλυση το Balkan Energy που προσθέτει ότι “ πίεση στην αγορά απλώς τροφοδοτεί ακόμα μεγαλύτερη πίεση στη συνέχεια.”
Η ανάλυση εστιάζει στην εκκίνηση, ημερολογιακά, της διαδικασίας “εκτόξευσης” των τιμών. Όπως αναφέρει, “η πρώτη εξαιρετικά πιεστική μέρα (08/07/2024) προκάλεσε την αύξηση των τιμών προσφοράς, πράγμα που οδήγησε σε ακόμη υψηλότερες τιμές αγοράς, οι οποίες με την σειρά τους ενισχύθηκαν περαιτέρω από την αύξηση των τιμών πώλησης για την επόμενη μέρα και την μεθεπόμενη μέρα” αναφέρει και προσθέτει:
“Δεν είναι μόνο η έλλειψη ενέργειας που προκαλεί υψηλές τιμές HUPX, αλλά και η τιμή της ενέργειας από την ίδια πηγή προσφέρεται σε πολύ υψηλότερη τιμή από πριν. Αυτό μπορεί να παρατηρηθεί μέσω συγκεντρωτικών καμπυλών στις συναλλαγές ενέργειας. Οι καμπύλες πώλησης έχουν το ίδιο σχήμα όπως την εβδομάδα, που προηγήθηκε των ημερών της κρίσης, αλλά καταγράφουν πολύ υψηλότερες τιμές.
Αν και δεν υπάρχουν πολλές προσφορές πώλησης με έντονα μεταβαλλόμενες τιμές - price sensitive - στο HUPX, είναι ορατό ότι οι κυρίαρχες τιμές στις προσφορές πώλησης αυξήθηκαν πολύ” σημειώνεται σχετικά.
Με βάση την ανάλυση, “στην ελληνική αγορά, τα τελευταία 2.000 MW προσφερόμενης ενέργειας προσφέρονται πλέον σε πολύ υψηλότερη τιμή από ό,τι κατά την την τελευταία εβδομάδα σε ώρες Η19-Η24. Κάθε μέρα περίπου 2.000 MW προσφέρονται στην ελληνική αγορά, με σταδιακά
βήματα” αναφέρεται από την ανάλυση, που καταγράφει την κλιμάκωση ανόδου των τιμών κατά τις προσφορά. Όπως σημειώνεται στην ανάλυση, “το πρώτο βήμα προσφέρθηκε στα 190 EUR/MWh στις 04.07.2024, στα 300 EUR/MWh στις 08.07.2024 και 530 EUR/MWh στις 10.07.2024.”
“Αυτή η αυξανόμενη τιμή των προσφορών πώλησης κάνει τους εμπλεκόμενους στην αγορά να είναι διστακτικοί στο να προτείνουν εξαγωγές από την Ελλάδα προς το βορρά και δη τη Βόρεια Μακεδονία και την Αλβανία, προκειμένου να παραδοθεί ενέργεια στην Ουγγαρία, την Κροατία ή τη Ρουμανία.”
Όπως σημειώνεται η όλη κατάσταση αυτή είναι ένας αυτοτροφοδοτούμενος κύκλος πανικού, “Η αύξηση των τιμών πυροδοτεί τον πανικό” αναφέρει η μελέτη που υπογραμμίζει ότι “δε λείπει ενέργεια στην Ελληνική, Βουλγαρική, Βορειομακεδονική, Αλβανική, Μαυροβούνια, Σερβική και Κροατική αγορα, αλλά είναι ακριβώς η περίπτωση που η διαθέσιμη ενέργεια προσφέρεται σε πολύ υψηλότερη τιμή από πέρυσι. Η πραγματική έλλειψη ενέργειας είναι παρούσα μόνο στις αγορές της Ουγγαρίας και της Ρουμανίας” τονίζει το Balkan Energy.
Παράλληλα, η ανάλυση εστιάζει και στις υπόλοιπες αιτίες για την εκτόξευση των τιμών αναφέροντας τα εξής:
Η ροή ενέργειας βάσει του Maximal Flow Based Market Coupling (FBMC) μειώθηκε κατά πολύ μετά τις 08.07.2024. Μάλιστα σημειώνεται ως ο βασικός λόγος για τις υψηλές τιμές στα Χρηματιστήρια της Ουγγαρίας και της Ρουμανίας. Επίσης αναφέρεται ότι κατά την εξεταζόμενη περίοδο δεν υπήρξαν συντηρήσεις των καλωδίων σε Κεντρική – Ανατολική Ευρώπη που θα μπορούσαν να δικαιολογήσουν την απότομη μείωση στη δυναμικότητα των καλωδίων. Μάλιστα αναφέρεται ότι είναι δύσκολο να εκτιμηθεί μέχρι πότε θα διαρκέσει αυτή η μείωση καθώς είναι δύσκολο να προβλεφθεί ποιες ακριβώς εργασίες συντήρησης προκάλεσαν την εν λόγω μείωση.
Η δυναμικότητα της διασύνδεσης Βουλγαρίας – Ρουμανίας μειώθηκε από 1.700 MW στα 1.200 MW λόγω συντηρήσεων στο δίκτυο μεταφοράς μέχρι τις 22.07.2024, γεγονός που κατέστησε την Ρουμανία εξαρτημένη από τις εισαγωγές από Ουγγαρία στη διασύνδεση Ουγγαρίας-Ρουμανίας λόγω της εξαιρετικά χαμηλής παραγωγής των αιολικών στη Ρουμανία και της αυξημένης κατανάλωσης στη Ρουμανία εν μέσω υψηλών θερμοκρασιών.
Η δυναμικότητα της διασύνδεσης Σερβίας-Ουγγαρίας μειώθηκε από 800 MW στα 200 MW από τις 25.06.2024
Η πυρηνική μονάδα του Κοζλοντούι καθυστέρησε να ενταχθεί στο σύστημα, χωρίς, παράλληλα, να καταφέρνει να σταθεροποιήσει την παραγωγή της στα 2,100 MW.
Τέλος, η είσοδος της μονάδας Κοζλοντούι με 1000 MW θα έχει μειωμένο αντίκτυπο στη διαμόρφωση των τιμών στο Χρηματιστήριο της Ουγγαρίας τις ώρες 19:00 με 24:00.