Οι προοπτικές για το επόμενο έτος θεωρούνται ευρέως αρνητικές για το πετρέλαιο, με τους κύριους διεθνείς οργανισμούς ενέργειας να αναμένουν πλεόνασμα στην αγορά, όπως τονίζει η ABN Amro, τη στιγμή που ο ΟΠΕΚ+ έχει αναβάλει τα σχέδιά του για αναζωογόνηση της παραγωγής του. Υπό τη νέα προεδρία Τραμπ, ο οίκος αναμένει αύξηση της προσφοράς πετρελαίου και περαιτέρω επιβράδυνση της ζήτησης μετά την προτεινόμενη μείωση των φόρων και τα προστατευτικά εμπορικά μέτρα. Σε αυτό το πλαίσιο η ABN Amro προβλέπει σημαντική πτώση για τις τιμές του πετρελαίου το επόμενο έτος. Το πρώτο εξάμηνο του έτους, η εμπροσθοβαρής πορεία της ζήτησης θα αρχίσει να φέρνει την αγορά σε καλύτερη ισορροπία, μειώνοντας κάποια πίεση στις τιμές, ωστόσο το Brent θα κατευθυνθεί προς τα 60 δολάρια μέχρι το τέλος του έτους.
Ειδικότερα, όπως σημειώνει η ABN Amro στη νέα έκθεσή της για τις προοπτικές της αγοράς Ενέργειας το 2025, μετά από μια πτώση τον Σεπτέμβριο, οι τιμές του πετρελαίου παρουσίασαν προσωρινή άνοδο τον Οκτώβριο, η οποία οφειλόταν κυρίως στις κλιμακώσεις στη Μέση Ανατολή. Ωστόσο, καθώς η τελευταία ισραηλινή επίθεση δεν είχε στόχο τις ιρανικές πυρηνικές ή ενεργειακές εγκαταστάσεις, το γεωπολιτικό ασφάλιστρο έφτασε στα χαμηλότερα επίπεδα των τελευταίων μηνών, πιέζοντας ξανά τις τιμές προς τα κάτω. Η έλλειψη πεποίθησης για τη δημοσιονομική τόνωση της Κίνας και η σάρωση των Ρεπουμπλικάνων στις ΗΠΑ έχουν ασκήσει επίσης καθοδική πίεση στις τιμές, με την τάση να υποστηρίζεται επίσης από την ενίσχυση του δολαρίου.
Ωστόσο, τις τελευταίες ημέρες, η νέα κλιμάκωση στην Ουκρανία ώθησε τις τιμές σε άνοδο και σήμερα το Brent κινείται γύρω από τα 73 δολάρια το βαρέλι. Οι προοπτικές για το επόμενο έτος θεωρούνται ευρέως bearish, όπως τονίζει, με τους κύριους διεθνείς οργανισμούς να αναμένουν πλεόνασμα ακόμη και αν ο ΟΠΕΚ+ δεν αυξήσει την παραγωγή καθώς οι προσθήκες προσφοράς υπερβαίνουν την αύξηση της ζήτησης. Το πλεόνασμα οφείλεται κυρίως στην ασθενή ανάπτυξη της κινεζικής οικονομίας και στην αύξηση της προσφοράς από χώρες εκτός ΟΠΕΚ, μαζί με τις επιπτώσεις των πιθανών δασμών υπό τη νέα κυβέρνηση των ΗΠΑ.
Ο αντίκτυπος Τραμπ στις αγορές πετρελαίου
Κατά τη διάρκεια της εκστρατείας του, ο Τραμπ ήταν ξεκάθαρος όσον αφορά την υποστήριξή του στη βιομηχανία πετρελαίου και φυσικού αερίου, τονίζει η ΑΒΝ Amro. Έτσι, στη δεύτερη προεδρία του αναμένεται περαιτέρω αύξησης της προσφοράς στις ΗΠΑ με χαλάρωση των κανονισμών και χαμηλότερους φόρους (ο Τραμπ υποσχέθηκε να μειώσει τον εταιρικό φόρο από 21% σε 16%), γεγονός που θα ενισχύσει περαιτέρω την οικονομική κατάσταση και την ανταγωνιστικότητα των Αμερικανών παραγωγών πετρελαίου.
Επιπλέον, οι προβλεπόμενες προστατευτικές εμπορικές πολιτικές υπό τη νέα κυβέρνηση πιθανότατα θα επηρεάσουν αρνητικά τη ζήτηση πετρελαίου. Συγκεκριμένα, ο Τραμπ θα μπορούσε να επιλέξει έναν καθολικό δασμό μεταξύ 10-20% σε όλα τα αγαθά (με ακόμη και πρόταση δασμών 60% για την Κίνα). Αν και οι αναλυτές της ΑΒΝ Amro υποθέτουν μια πιο μετριοπαθή και σταδιακή εφαρμογή των δασμών, η αύξηση του μέσου συντελεστή θα εξακολουθήσει να είναι σημαντική.
Οι δασμοί θα επηρεάσουν τη ζήτηση πετρελαίου μέσω πολλών καναλιών, όπως τονίζει. Θα βλέπαμε χαμηλότερη βιομηχανική παραγωγή και χαμηλότερο εμπόριο γενικότερα. Θα πλήξουν ιδιαίτερα την Κίνα που είναι και ο κορυφαίος εισαγωγέας πετρελαίου παγκοσμίως με σχεδόν 24,8% του εισαγόμενου αργού πετρελαίου το 2023.
Επιπλέον, θα υπάρξει αντίκτυπος στην ταχύτητα της ενεργειακής μετάβασης, ιδίως στην κυκλοφορία ηλεκτρικών οχημάτων ( EV). Οι δασμοί θα αύξαναν τις τιμές των EV στις κύριες οικονομίες και θα μείωναν το ποσοστό υιοθέτησής τους, το οποίο με τη σειρά του διατηρεί τη ζήτηση πετρελαίου για μεταφορικούς σκοπούς υψηλότερη για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα.
‘Όπως τονίζει οι ABN Amro, οι δασμοί Tramp θα έχουν προσωρινά θετική επίδραση στην ανάπτυξη στην ευρωζώνη και την Κίνα, καθώς οι εισαγωγείς των ΗΠΑ θα προχωρήσουν σε εμπροσθοβαρείς αγορές για να αποφύγουν υψηλότερους δασμούς (για τις ΗΠΑ αυτό θα έχει το αντίθετο αντίκτυπο στην οικονομική ανάπτυξη). Σε συνδυασμό με την ανάκαμψη της εγχώριας ζήτησης, αυτό είναι πιθανό να ενισχύσει την ανάπτυξη στις αρχές του 2025.
Ωστόσο, αυτός ο αντίκτυπος θα είναι βραχύβιος, προειδοποιεί ο οίκος, με τις εξαγωγές να είναι πιθανό να υποστούν απότομη πτώση αμέσως μετά την εφαρμογή των δασμών, με το εμπόριο να αντιμετωπίζει μία νέα κανονικότητα, επηρεάζοντας αρνητικά τους αναμενόμενους ρυθμούς ανάπτυξης για όλους τους εμπορικούς εταίρους, αλλά ο χρόνος αυτής της επίπτωσης θα διαφέρει το 2025 για κάθε μέρος. Ο αρνητικός αντίκτυπος στην οικονομία θα είναι βαθύτερος όσο υψηλότεροι είναι οι δασμοί. Επιπλέον, οι δασμοί θα προκαλέσουν απόκλιση στα επιτόκια μεταξύ Ευρώπης, ΗΠΑ και άλλων περιοχών. Αντίστοιχα, η ζήτηση πετρελαίου θα μπορούσε αρχικά να επωφεληθεί από τον αρχικό θετικό αντίκτυπο των δασμών, που θα αντιστάθμιζε εν μέρει την υπερβολική προσφορά, αλλά αργότερα το 2025 οι δασμοί αυτοί θα μείωναν ακόμη περισσότερο τη ζήτηση.
Πού θα πάει το πετρέλαιο
Με βάση τα παραπάνω, η ABN Amro προβλέπει ότι η αγορά πετρελαίου θα είναι πλεονασματική το 2025, ακόμα κι αν ο ΟΠΕΚ+ αποφασίσει να μην προχωρήσει σε υψηλότερη παραγωγή. Αυτό οφείλεται στην υποτονική παγκόσμια ζήτηση και την ισχυρή προσφορά από χώρες εκτός ΟΠΕΚ+, η οποία αναμένεται να αυξηθεί ακόμη περισσότερο υπό τη νέα κυβέρνηση των ΗΠΑ.
Πιστεύει επίσης ότι το σενάριο ενός πολέμου τιμών είναι απίθανο, ενώ η αδρανής δυναμικότητα του ΟΠΕΚ+ θα παρέχει ένα «μαξιλάρι» ασφαλείας που θα αντισταθμίσει τυχόν διαταραχές του εφοδιασμού που προέρχονται από γεωπολιτικές κλιμακώσεις.
Η αύξηση της ζήτησης αναμένεται να επιβραδυνθεί γενικά καθώς αργότερα το 2025 οι δασμοί θα την «χτυπήσουν» σημαντικά τη ζήτηση. Έτσι ο οίκος διατηρεί τις προβλέψεις του για το Brent στα 73 δολ/ κατά μέσο όρο το δ’ τρίμηνο του 2024, ενώ υποβαθμίσει την εκτίμησή του για το 2025 όπου αναμένει ότι οι τιμές του Brent θα κινηθούν περίπου στα 70 δολ/βαρέλι κατά το πρώτο εξάμηνο του έτους, ενώ στο β’ εξάμηνο θα υποχωρήσουν προς τα 62 δολ. βαρέλι.