Άκρως νευραλγικό και κρίσιμο ρόλο στην ενεργειακή ασφάλεια της ευρωπαϊκής ηπείρου διαδραματίζει η ελληνική ναυτιλία, καθώς ελληνόκτητα πλοία μεταφέρουν μεγάλο μέρος των εισαγωγών υγροποιημένου φυσικού αερίου και αργού πετρελαίου. Για παράδειγμα, το 30% του όγκου LNG που εισήχθη στην Ευρώπη δια μέσω θαλάσσιων οδών το 2023, έγινε από ελληνόκτητα πλοία, ενώ το 40% των εισαγωγών αργού πετρελαίου στην Ευρώπη μέσω θαλάσσης έγινε από ελληνικά δεξαμενόπλοια.
Καμιά άλλη ναυτιλιακή δύναμη, καμιά άλλη χώρα, μεγάλη ή μικρή, δεν έχει αντίστοιχη καταλυτική επιρροή όπως έχει η ελληνική ναυτιλία στην ευρωπαϊκή ήπειρο, αλλά και στο παγκόσμιο εμπόριο και στη μετακίνηση αγαθών στις θάλασσες του κόσμου από την ελληνόκτητη ναυτιλία.
Παράλληλα, η ελληνική ποντοπόρος ναυτιλία, καθιστά τη χώρα μας πρωτοπόρο δύναμη στη μείωση των εκπομπών άνθρακα μέσω επενδύσεων σε καινοτόμες πράσινες τεχνολογίες και βιώσιμες πρακτικές, με στόχο την επίτευξη των στόχων που έχουν οριστεί από τον Διεθνή Ναυτιλιακό Οργανισμό (IMO) για την απανθρακοποίηση της ναυτιλίας.
Σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη της McKinsey & Company που έγινε σε συνεργασία με την Ένωση Ελλήνων Εφοπλιστών, η ποντοπόρος ναυτιλία αποτελεί σημαντικό πυλώνα της ελληνικής οικονομίας, όπως η αυτοκινητοβιομηχανία για τη Γερμανία ή η ωρολογοποιία για την Ελβετία.
Μάλιστα η Ελλάδα, μολονότι αντιπροσωπεύει λιγότερο από το 0,3% του παγκόσμιου ΑΕΠ, παρά το μικρό μέγεθος της οικονομίας της, ελέγχει περίπου το 20% της παγκόσμιας ποντοπόρου ναυτιλίας, αποδεικνύοντας τον κυρίαρχο ρόλο της στη διεθνή ναυτιλιακή αγορά. Λόγω αυτής της καταλυτικής επιρροής, σύμφωνα με την ίδια μελέτη, ο ευρύτερος κλάδος της ελληνικής ναυτιλίας, επηρεάζει μια στις 15 θέσεις εργασίας στον εγχώριο ιδιωτικό τομέα.
Πάνω από 20 εισηγμένες σε διεθνείς αγορές
Η ελληνική ναυτιλιακή βιομηχανία έχει πάνω από είκοσι εισηγμένες εταιρείες σε ξένα χρηματιστήρια, με τη συνολική κεφαλαιοποίησή τους να υπερβαίνει τα 9 δισ. δολάρια, αποδεικνύοντας το παγκόσμιο αποτύπωμά της, και στον τομέα των διεθνών χρηματαγορών. Αθροιστικά, αποτελεί τον μεγαλύτερο και πιο εξωστρεφή οικονομικό κλάδο της Ελλάδας, αφήνοντας πίσω τομείς δραστηριότητας όπως οι μεταφορές, τα ακίνητα και το λιανεμπόριο, των οποίων τα έσοδα προέρχονται κυρίως από την εγχώρια αγορά.
Το αποτύπωμα του κλάδου σε αριθμούς
Στόλος: Στον έλεγχο ελληνικών συμφερόντων βρίσκονται περισσότερα από 5.000 πλοία που οργώνουν τις παγκόσμιες θάλασσες, ενώ η Ελλάδα κατέχει την πρωτιά σε δεξαμενόπλοια μεταφοράς υγρών και υγροποιημένων αέριων φορτίων, ευρισκόμενη στη δεύτερη θέση παγκοσμίως σε ξηρά χύδην φορτία.
Θέσεις εργασίας: Η ελληνική ναυτιλία υποστηρίζοντας άμεσα 60.000 θέσεις εργασίας στην Ελλάδα και απασχολώντας περισσότερους από 200.000 ναυτικούς που υπηρετούν σε παγκόσμια ύδατα, αποτελεί έναν πολύ-επίπεδο οικονομικό πυλώνα. Η επιρροή της όμως υπερβαίνει τα όρια του κλάδου, καθώς υποστηρίζει ένα ευρύ δίκτυο 90.000 επιπλέον θέσεων εργασίας σε διάφορους τομείς της ελληνικής οικονομίας.
Κέντρο Ναυτιλιακής Διαχείρισης: Η Αθήνα έχει εδραιωθεί σε ένα παγκόσμιο κέντρο διαχείρισης πλοίων φιλοξενώντας πάνω από 750 διαχειρίστριες εταιρείες, εκ των οποίων άνω των 100 διαχειρίζονται περισσότερα από δέκα πλοία. Επίσης, εκτός από τις εταιρείες διαχείρισης, έχει δημιουργηθεί και ένα ευρύ cluster συναφών υπηρεσιών υψηλού επιπέδου.
Κυρίαρχοι οι Έλληνες στις παραγγελίες δεξαμενόπλοιων
Στην πρώτη θέση στις παραγγελίες νέων δεξαμενόπλοιων του 2024 βρέθηκαν οι Έλληνες διαχειριστές με 113 νέες συμφωνίες για τη ναυπήγηση αντίστοιχου αριθμού πλοίων, επί συνόλου 435 παραγγελιών. Στην δεύτερη θέση βρίσκονται οι Κινέζοι διαχειριστές με 75 νέες παραγγελίες και ακολουθούν οι διαχειριστές από την Σιγκαπούρη με 43 νέες παραγγελίες, το Ηνωμένο Βασίλειο με 42, ενώ την πρώτη πεντάδα κλείνει η Ιαπωνία με 18 νέες παραγγελίες.
Με 14 δισ. δολάρια στο ΑΕΠ της χώρας
Η επιτυχία της ελληνικής ποντοπόρου ναυτιλίας οφείλεται σε μια σειρά παραγόντων, όπως η μακρά παράδοση, η τεχνική εξειδίκευση, η επιχειρηματική διορατικότητα των Ελλήνων εφοπλιστών, καθώς και η στρατηγική γεωγραφική θέση της Ελλάδας.
Πολύ σημαντική είναι η συνεισφορά της στην εγχώρια οικονομία, με το οικονομικό αποτύπωμα του κλάδου να αποτιμάται στα 14 δισ. δολάρια στο ΑΕΠ της χώρας. Στη μελέτη αναφέρεται πως οι Έλληνες εφοπλιστές επανεπενδύουν ετησίως περίπου 1,4 δισ. δολάρια σε άλλους κλάδους της ελληνικής οικονομίας, όπως αυτούς των ακινήτων, της ενέργειας, του τουρισμού ή του αθλητισμού, ενώ προσφέρουν και σημαντικά κεφάλαια που εκτιμάται ότι ξεπερνούν τα 400 εκατ. δολάρια ετησίως σε δράσεις κοινωνικής αλληλεγγύης.
