Στο Κυβερνητικό Συμβούλιο Οικονομικής Πολιτικής που συνεδριάζει για πρώτη φορά μετά την πανδημία τίθενται επί τάπητος οι "'άμυνες" για την οικονομία και βέβαια τα αναχώματα για νέο πιθανό γύρο αναζωπύρωσης των πληθωριστικών πιέσεων.. Εκεί συμμετέχουν μεταξύ άλλων οι υπουργοί Οικονομίας, Εξωτερικών, Ανάπτυξης, Ψηφιακής Διακυβέρνησης, Τουρισμού και Εργασίας, καθώς και οι υφυπουργοί παρά τω πρωθυπουργώ, αρμόδιοι για την εξωστρέφεια και τη μακροοικονομική σταθερότητα και θα εξετάσουν πιθανές συνέπειες από την επιβολή των αμερικανικών δασμών.
Η ΕΕ
Να σημειωθεί ότι τις επόμενες μέρες αναμένεται και η Ευρωπαϊκή αντίδραση, έπειτα από τις συνεδριάσεις του Eurogroup και του Ecofin, να καθορίσει τόσο της στάση της, έναντι των ΗΠΑ, θα τεθούν αναπόφευκτα και τα θέματα της ενέργειας, καθώς, το σχέδιο για πλήρη απεξάρτηση από τη Ρωσία αμφισβητείται από πολλούς , μια και η "δίοδος" προς το αμερικανικό Υγροποιημένο Φυσικό Αέριο, που ήταν η βασική εναλλακτική, αλλά κι ένα σημείο που μπορεί η ΕΕ να πιέσει τις ΗΠΑ, έχει μπει , προφανώς, σε νέα «συμφραζόμενα»
Με όλα αυτά και με την αβεβαιότητα να κυριαρχεί στο επίκεντρο της συνεδρίασης του Κυβερνητικού Συμβουλίου Οικονομικής Πολιτικής είναι η σκιαγράφηση πιθανών δευτερογενών επιπτώσεων από τον εμπορικό πόλεμο, τα “απόνερα” στην καθημερινότητα και δη στον πληθωρισμό, αλλά και η συνολική επίπτωση στην οικονομία της νέας αυτής κατάστασης. Άλλωστε, ο εμπορικός πόλεμος απειλεί τη λειτουργία των παγκόσμιων αλυσίδων αξίας, αυξάνοντας τα κόστη και πυροδοτώντας ένα νέο πληθωριστικό κύμα.
«Οι επιπτώσεις είναι δεδομένες – και πιθανόν να υπάρξουν πολλαπλοί γύροι κλιμάκωσης», παραδέχεται ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Κυριάκος Πιερρακάκης ενώ ο επικεφαλής του οικονομικού γραφείου του Πρωθυπουργού, Μιχάλης Αργυρού, προειδοποιεί: «Οι δασμοί θα χτυπήσουν την καθημερινότητα των νοικοκυριών μέσα στους επόμενους 12 με 18 μήνες».
Ο πληθωρισμός
Στο φόντο αυτό την Πέμπτη 10 Απριλίου ανακοινώνεται η εκτίμηση της ΕΛΣΤΑΤ για την πορεία του πληθωρισμού το Μάρτιο, με την εκτίμηση της Eurostat για τον Μάρτιο, που δημοσιοποιήθηκε, την εβδομάδα που πέρασε, να δίνει ποσοστό της τάξης του 3,1% για τον πληθωρισμό στην Ελλάδα τον Μάρτιο (από 3% τον Φεβρουάριο). Στο 2,2% ήταν στην ευρωζώνη από 2,3% τον Φεβρουάριο, σύμφωνα με τις προκαταρκτικές εκτιμήσεις της Eurostat.
Οι προβλέψεις
Πάντως, πληθωρισμό στο 2,9% για φέτος «βλέπει» η Τράπεζα της Ελλάδος (από 2,5% προηγουμένως) κάτι που παραπέμπει σε μια “αναζωπύρωση” των πληθωριστικών πιέσεων, εν μέσω κι ενός εμπορικού πολέμου, που κανείς ή καμία δεν μπορεί να προδικάσει που θα βγάλει.
Την ίδια ώρα η ΤτΕ «κατεβάζει» και την πρόβλεψη για την ανάπτυξη, σημειώνοντας ότι κατά την περίοδο 2025-2026, η ελληνική οικονομία προβλέπεται να αναπτυχθεί κατά 2,3% και 2,1% αντίστοιχα (2,5% και 2,3% προηγουμένως), σύμφωνα με τα όσα αναφέρονται στο «Note on the Greek economy», που δημοσίευσε τις προηγούμενες μέρες η Τράπεζα της Ελλάδος.
Τα αναχώματα της ενέργειας
Με αυτά τα δεδομένα και τις απειλές, ήδη, έχει ενεργοποιηθεί ένα “πλέγμα” αναχωμάτων, που μένει να φανεί εάν θα είναι αρκετό. Επικουρικά, εν όψει και της πασχαλινής εξόδου, με αυτοκίνητα, αεροπλάνα και βαπόρια, λειτουργούν και οι “παράπλευρες ωφέλειες” από τον πόλεμο δασμών με την πτώση των τιμών στο πετρέλαιο, στα καύσιμα συνολικά και το φυσικό αέριο. Έτσι, με την τιμή της αμόλυβδης να εκτιμάται ότι μπορεί να πάει και κάτω από το 1,70 αλλά και με ελάφρυνση της πίεσης τιμών καυσίμων σε ακτοπλοΐα και αεροπορία υπάρχει και κάτι αισιόδοξο στην ατζέντα των ημερών.
Να σημειωθεί ότι οι προβλέψεις για τις επόμενες μέρες παραπέμπουν σε σημαντική πτώση των διυλιστηριακών τιμών.
Επίσης, στο ρεύμα, με την Άνοιξη να φέρνει, παραδοσιακά, χαμηλότερες τιμές στη χονδρική αγορά, λόγω πτώσης της κατανάλωσης αλλά και ανόδου της συνεισφοράς των ΑΠΕ, “στρώθηκε” ο δρόμος για χαμηλότερες χρεώσεις και στα νοικοκυριά, κάτι που θα βοηθήσει και την "μάχη" του πληθωρισμού. Είναι χαρακτηριστικό ότι το Μάρτιο η μέση τιμή χονδρικής διαμορφώθηκε στα 105,91 ευρώ ανά μεγαβατώρα, καταγράφοντας μείωση 31,1% σε σχέση με τα 153,84 ευρώ του Φεβρουαρίου.
Η τάση αυτή αποτυπώθηκε, βοηθούσης και της ΔΕΗ, και στις χρεώσεις στα πράσινα τιμολόγια που έδωσαν οι προμηθευτές για τον Απρίλιο. Μάλιστα, με βάση τον πίνακα της ΡΑΑΕΥ, με τις τιμές όλων των προμηθευτών, ήδη, καταγράφονται τιμολόγια, με χρεώσεις κάτω από 10 λεπτά ανά κιλοβατώρα με τη Volterra να παρέχει στους καταναλωτές τελική τιμή προμήθειας στα 0,09839 ευρώ/kWh.
Ερώτημα, βέβαια, είναι το τι θα γίνει με τις 600.000 μικρομεσαίες που αναμένεουν να λάβουν επιδοτήσεις στους λογαριασμούς ρεύματος για τους μήνες Δεκέμβριο, Ιανουάριο και Φεβρουάριο.
Οι 7 άξονες
Πάντως, πριν λίγες μέρες , ο Αντιπρόεδρος της Κυβέρνησης Κωστής Χατζηδάκης σε εκδήλωση του Ελληνο-Ιταλικού Επιμελητηρίου,παρουσίασε 7 άξονες παρεμβάσεων για τη θωράκιση της οικονομίας από τη διεθνή αστάθεια.
Με αφορμή ειδικότερα την ανακοίνωση της επιβολής δασμών από τον πρόεδρο Τραμπ, ο κ. Χατζηδάκης τόνισε πως παρά το γεγονός ότι μόνο το 5% των εξαγωγών της Ελλάδας κατευθύνεται στις ΗΠΑ, θα ήταν λάθος να θεωρήσουμε ότι δεν επηρεαζόμαστε.
«Οφείλω να το σημειώσω, ως αντιπρόεδρος της κυβέρνησης και ως πρώην υπουργός Οικονομικών, γιατί υπάρχουν σίγουρα δευτερογενείς συνέπειες στην ευρωπαϊκή οικονομία, επομένως και στην ελληνική οικονομία», ανέφερε. «Έχει ξεκινήσει ένας μεγάλος παγκόσμιος οικονομικός και εμπορικός πόλεμος. Θέλω να ελπίζω ότι θα τελειώσει όσο το δυνατόν γρηγορότερα, αλλά μην έχουμε καμία αμφιβολία. Στους οικονομικούς πολέμους δεν υπάρχουν κερδισμένοι. Υπάρχουν μόνο χαμένοι».
Ο κ. Χατζηδάκης υπογράμμισε ότι τόσο η Ευρωπαϊκή Ένωση όσο και η Ελλάδα οφείλουν να είναι θωρακισμένες με προσεκτικές κινήσεις που ενισχύουν την ανταγωνιστικότητα, την αυτονομία και την ανθεκτικότητά τους. «Πρέπει να είμαστε περισσότερο ανταγωνιστικοί. Πρέπει να ενισχύσουμε την αυτονομία μας σε στρατηγικούς τομείς, όπως η ενέργεια, οι πρώτες ύλες, ώστε να μειώσουμε την έκθεσή μας σε διεθνείς οικονομικές διαταραχές. Και βέβαια πρέπει να έχουμε τους θεσμούς και τους μηχανισμούς για να παραμείνουμε όρθιοι ακόμα και στις πιο αντίξοες συνθήκες. Να αντέχουμε τις κρίσεις, αλλά και να τις αξιοποιούμε, όπως επιχειρούμε να κάνουμε με το Ταμείο Ανάκαμψης ως ευκαιρία μετασχηματισμού και επιτάχυνσης των αναγκαίων αλλαγών».
Οι άξονες παρεμβάσεων κωδικοποιούνται ως εξής:
1. Προσέλκυση ακόμα περισσότερων επενδύσεων, μεταξύ άλλων, με αναμόρφωση του Θεσμικού Πλαισίου για την προσέλκυση Άμεσων Ξένων Επενδύσεων. Παράλληλα, προχωρούν οι δράσεις για:
• Περαιτέρω απλούστευση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος, με στόχο τη μείωση των διοικητικών βαρών κατά 25%.
• Περαιτέρω επιτάχυνση της απονομής Δικαιοσύνης.
• Ολοκλήρωση φέτος του Εθνικού Κτηματολογίου, προώθηση των Τοπικών και Ειδικών Πολεοδομικών Σχεδίων.
• Εφαρμογή του νέου νόμου για κίνητρα στην καινοτομία και τις συγχωνεύσεις.
2. Ενίσχυση της χρηματοδότησης της πραγματικής οικονομίας, μέσω των ρυθμίσεων του νομοσχεδίου, που συζητείται στη Βουλή, για περαιτέρω ενίσχυση της Κεφαλαιαγοράς, αξιοποίηση του ΕΣΠΑ και του Ταμείου Ανάκαμψης σε συνδυασμό με την Αναπτυξιακή Τράπεζαγια τη στήριξη ιδιαίτερα της ρευστότητας των μικρομεσαίων επιχειρήσεων.
3. Ενίσχυση της εξωστρέφειας. Βασικός στόχος είναι η διείσδυση σε δυο πολύ μεγάλες αγορές, που είναι η Ινδία και η Κίνα, με απλοποίηση και περαιτέρω ψηφιοποίησητων τελωνειακών διαδικασιών και κίνητρα για εξαγωγές.
4. Αναβάθμιση των υποδομών. Πέρα από τις υποδομές στην ενέργεια, που επέτρεψαν μετά από πολλά χρόνια το 2024 να γίνει η Ελλάδα καθαρός εξαγωγέας ενέργειας,προχωρούν κρίσιμα έργα όπως: η επέκταση του Μετρό Θεσσαλονίκης, η κατασκευή του νέου διεθνούς αεροδρομίου στο Καστέλι Ηρακλείου, η αξιοποίηση περιφερειακών λιμανιών, η προώθηση του δικτύου οπτικών ινών.
5. Διεύρυνση της παραγωγικής βάσης της ελληνικής οικονομίας. «Ήδη υπάρχει σημαντική αύξηση της συμμετοχής της βιομηχανίας στο ΑΕΠ τα τελευταία χρόνια. Η Ελλάδα αλλάζει σταδιακά. Και στόχος της κυβέρνησης είναι να ενισχυθεί αυτή η αλλαγή σε τομείς,όπως οι τεχνολογίες και εφαρμογές υγείας, η ρομποτική, η αμυντική βιομηχανία και η επισκευή και ναυπήγηση πλοίων», σημείωσε ο κ. Χατζηδάκης.
6. Ανθρώπινο δυναμικό. «Οι αλλαγές αντικατοπτρίζονται και στη μείωση της ανεργίας, η οποία έχει μειωθεί στο 8,6%. Ενισχύουμε αυτή την προσπάθεια με μαζικά προγράμματα κατάρτισης εργαζομένων, με έμφαση στην πιστοποίηση των δεξιοτήτων, έτσι ώστε οι πόροι που δαπανώνται να πιάνουν τόπο και στην ενίσχυση της συμμετοχής των γυναικών, των νέων και των ατόμων με αναπηρία στην αγορά εργασίας», τόνισε.
7. Δημοσιονομική πολιτική και φορολογία. «Είμαι περήφανος, γιατί φεύγοντας από το Υπουργείο Οικονομικών παρέδωσα στο διάδοχό μου όχι μόνο πρωτογενές, αλλά κανονικό πλεόνασμα», ανέφερε ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης και πρόσθεσε: «Η πολιτική αυτή συνδυάζει τη μείωση του χρέους με ρυθμούς ισχυρής ανάπτυξης για τα ευρωπαϊκά δεδομένα και χωρίς προηγούμενη προσπάθεια για περιορισμό της φοροδιαφυγής. Και μας επέτρεψε μέχρι τώρα - και θα μας επιτρέψει και από εδώ και πέρα ακόμα πιο πολύ- να έχουμε μειώσεις φόρων και ένα κοινωνικό μέρισμα που επιστρέφει στους πολίτες».
«Η Ελλάδα», κατέληξε, «από μαύρο πρόβατο της Ευρωπαϊκής Ένωσης έχει μετατραπεί σε παράδειγμα επιτυχίας. Όσο και αν κάποιοι θέλουν να μειώσουν την προσπάθεια αυτή, η πραγματικότητα, οι διεθνείς οργανισμοί, οι διεθνείς αναλυτές, όλα τα επιμέρους στοιχεία δείχνουν ότι είμαστε στο σωστό δρόμο. Αυτό που υποσχόμαστε είναι ότι θα συνεχίσουμε στον ίδιο δρόμο, διορθώνοντας λάθη όπου χρειάζεται, αλλά χωρίς να υποσχόμαστε θαύματα».