Έως το τέλος του πρώτου εξαμήνου του 2022 αναμένεται να έχει ολοκληρωθεί η εκπόνηση του σχεδίου του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας για την απανθρακοποίηση των μη διασυνδεδεμένων νησιών.
Προβλέπει το κλείσιμο και των τελευταίων παλιών ρυπογόνων μονάδων και την συνδεσή τους με το δίκτυο της ηπειρωτικής Ελλάδας.
Το σχέδιο θα εφαρμοστεί την επόμενη πενταετία με την υλοποίηση έργων που θα χρηματοδοτηθούν από αδιάθετα δικαιώματα άνθρακα, τα οποία θα καρπωθεί η Ελλάδα για επενδύσεις απανθρακοποίησης, έπειτα από συμφωνία που έχει γίνει με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Σύμφωνα με πληροφορίες, τα αδιάθετα δικαιώματα άνθρακα αντιστοιχούν σε περίπου 1,5 δισ. ευρώ και θα δεσμευθούν αποκλειστικά για έργα στα μη διασυνδεδεμένα νησιά, με προτεραιότητα σε εκείνα στα οποία κατοικούν λιγότεροι από 3.000 μόνιμοι κάτοικοι.
Πολλαπλάσια κεφάλαια
Οι διαθέσιμοι πόροι θα κινητοποιήσουν πολλαπλάσια κεφάλαια για επενδύσεις που θα μειώσουν σημαντικά τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου. Το μεγαλύτερο μέρος των κεφαλαίων θα διατεθεί για τη διασύνδεση των νησιών με το ηπειρωτικό σύστημα μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας, την ανάπτυξη έργων ΑΠΕ και την αναβάθμιση του ηλεκτρικού δικτύου.
Το σχέδιο που επεξεργάζεται το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, σε συνδυασμό με τις ηλεκτρικές διασυνδέσεις των νησιών που προωθεί ο ΑΔΜΗΕ και την πρόσφατη έγκριση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την ανάπτυξη έργων ΑΠΕ ύψους 1,4 δισ. ευρώ σε 47 μη διασυνδεδεμένα νησιά έως το τέλος του 2026, θα αλλάξει ριζικά τον ενεργειακό χάρτη της χώρας, εξασφαλίζοντας την επάρκεια εφοδιασμού των νησιών και μειώνοντας αισθητά την ατμοσφαιρική ρύπανση.
Κλιματικός νόμος
Η απανθρακοποίηση των ελληνικών νησιών αποτελεί έναν από τους βασικούς πυλώνες του εθνικού κλιματικού νόμου, ο οποίος αναμένεται τις επόμενες εβδομάδες να κατατεθεί στη Βουλή για επεξεργασία στις αρμόδιες κοινοβουλευτικές επιτροπές και ψήφιση.
Το σχέδιο νόμου του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας προβλέπει τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου στα μη διασυνδεδεμένα νησιά κατά 80% το 2030 σε σχέση με τα επίπεδα του 2019.
Εκτός από τα προφανή περιβαλλοντικά και οικονομικά οφέλη, η υλοποίηση του σχεδίου για την απανθρακοποίηση των μη διασυνδεδεμένων νησιών θα ενισχύσει και την εικόνα βιώσιμης τουριστικής ανάπτυξης των ελληνικών νησιών προσελκύοντας ακόμα περισσότερους ξένους επισκέπτες.
Ενδεικτικά παραδείγματα αποτελούν οι περιπτώσεις της Αστυπάλαιας και της Χάλκης. Η μετατροπή των δύο νησιών σε πρότυπα αειφορίας με την απεξάρτηση από ορυκτά καύσιμα για την ηλεκτροπαραγωγή και τις μετακινήσεις, καλύφθηκε εκτενώς από τα διεθνή μέσα ενημέρωσης με θετικό τρόπο.