Πολύ κοντά στο να σπάσει το ψυχολογικό φράγμα των 100 ευρώ αναμένεται να βρεθεί την προσεχή εβδομάδα η αγορά των αδειών άνθρακα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, των γνωστών ως τελών ρύπων διοξειδίου του άνθρακα.
Την Παρασκευή έκλεισε σε νέα ύψη ρεκόρ στα 96 ευρώ ο τόνος, με τους αναλυτές να αναμένουν ότι το συμβολικό επίπεδο των 100 ευρώ θα μπορούσε σύντομα να ξεπεραστεί.
Η τιμή του άνθρακα έχει αυξηθεί περισσότερο από 200% από την αρχή του 2021, λόγω παραγόντων, όπως η εκτίναξη των τιμών του φυσικού αερίου, που ώθησαν επίσης ορισμένους ηλεκτροπαραγωγούς να στραφούν στον άνθρακα, με αποτέλεσμα υψηλότερες εκπομπές ρύπων και ζήτηση για άδειες.
Στην Ελλάδα η επίδραση είναι μικρή καθώς το ποσοστό της παραγωγής ρεύματος με καύσιμο λιγνίτη συνέχισε να συρρικνώνεται κοντά στο 10% και κάτω της συνολικής παραγωγής.
Τι είναι
Γνωστό ως σύστημα εμπορίας εκπομπών της ΕΕ (ETS), η ευρωπαϊκή αγορά άνθρακα υποχρεώνει τα εργοστάσια, τους σταθμούς ηλεκτροπαραγωγής και τις αεροπορικές εταιρείες να πληρώνουν για κάθε τόνο CO2 που εκπέμπουν - όσο υψηλότερη είναι η τιμή της άδειας, τόσο μεγαλύτερο είναι το κόστος παραγωγής εκπομπών για την υπερθέρμανση του πλανήτη, αν και ορισμένες εταιρείες λαμβάνουν δωρεάν άδειες για να τους βοηθήσουν να παραμείνουν ανταγωνιστικοί κόστους στις παγκόσμιες αγορές.
Η άνοδος
Η ανοδική πορεία του ευρωπαϊκού κόστους άνθρακα εκτυλίχθηκε καθώς οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής της ΕΕ παρουσίασαν πέρυσι μια σειρά από νέα νομοθεσία για τη γρήγορη μείωση των εκπομπών έως το 2030 - συμπεριλαμβανομένης μιας μεταρρύθμισης της αγοράς που οι αναλυτές αναμένουν να στείλουν τις τιμές CO2 ακόμη υψηλότερες.
Η Refinitiv είπε ότι ένα κόστος άνθρακα 100 ευρώ θα μπορούσε να θολώσει την πολιτική συζήτηση σχετικά με αυτές τις πολιτικές, ωστόσο, και τον στόχο της ΕΕ να περιορίσει τις εκπομπές της κατά 55% έως το 2030, από τα επίπεδα του 1990.
Χώρες, συμπεριλαμβανομένης της Πολωνίας, είπαν ότι οι υψηλές τιμές CO2 οδηγούνται από κερδοσκόπους και προέτρεψαν την ΕΕ να παρέμβει στην αγορά.
Άλλα κράτη θεωρούν μια ισχυρή τιμή του άνθρακα ως ζωτικής σημασίας για την επίτευξη των στόχων για το κλίμα και επισημαίνουν την πρόσφατη αξιολόγηση της υπηρεσίας επιτήρησης κινητών αξιών της ΕΕ ότι δεν υπάρχουν αποδείξεις κατάχρησης στο ETS.
Η πίεση
Βάζοντας τιμή στη ρύπανση, η ευρωπαική ένωση παρέχει οικονομικό κίνητρο (πρόστιμο) στις εταιρείες να μειώσουν τις εκπομπές και να επενδύσουν σε πράσινες τεχνολογίες.
Για χρόνια η τιμή ήταν πολύ χαμηλή για να το ενθαρρύνει, δεδομένων των τεράστιων αρχικών επενδύσεων που απαιτούνται για την κλιμάκωση των πράσινων τεχνολογιών σε τομείς όπως το τσιμέντο και η χαλυβουργία.
Σε τιμή CO2 100 ευρώ, οι εκτιμήσεις της βιομηχανίας υποδηλώνουν ότι η τεχνολογία δέσμευσης και αποθήκευσης άνθρακα θα μπορούσε να είναι οικονομικά αποδοτική σε εφαρμογές συμπεριλαμβανομένων των διυλιστηρίων - αν και άλλες τεχνολογίες όπως το υδρογόνο που παράγεται από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας θα χρειάζονταν ακόμη υψηλότερο κόστος CO2.
