O σχεδιαζόμενος υποθαλάσσιος αγωγός υδρογόνου που θα συνδέει τη Βαρκελώνη και τη Μασσαλία είναι ένα επικίνδυνο έργο, αλλά είναι καίριο για την ενεργειακή ανεξαρτησία της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Δείτε τι γνωρίζουμε για την κοινή πρωτοβουλία της Μαδρίτης, της Λισαβόνας και του Παρισιού, η οποία θα συζητηθεί την Παρασκευή στο περιθώριο της συνόδου κορυφής των χωρών της Νότιας Ευρωπαϊκής Ένωσης στην Ισπανία:
Τι είναι;
Με το όνομα «H2Med» ή «BarMar» (από τη Βαρκελώνη και τη Μασσαλία), ο αγωγός θα μεταφέρει πράσινο υδρογόνο, μεταξύ της Ισπανίας, της Γαλλίας και της υπόλοιπης Ευρώπης.
Το πράσινο υδρογόνο παράγεται από νερό μέσω ηλεκτρόλυσης και με ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.
Ανακοινώθηκε σε μια σύνοδο κορυφής της ΕΕ τον Οκτώβριο, ο αγωγός προσφέρει μια εναλλακτική λύση για το έργο του αγωγού MidCat που δεν λειτουργεί το 2003.
Προοριζόταν να μεταφέρει φυσικό αέριο στα Πυρηναία από την Ισπανία στη Γαλλία, τελικά εγκαταλείφθηκε λόγω ζητημάτων κερδοφορίας και αντιρρήσεων από το Παρίσι και τους περιβαλλοντολόγους.
Ποιοι είναι οι στόχοι του;
Ο αγωγός στοχεύει να ενισχύσει την απεξάρτηση από τις ανθρακούχες εκπομπές της ευρωπαϊκής βιομηχανίας, δίνοντάς της πρόσβαση σε καθαρή ενέργεια σε μεγάλη κλίμακα, την οποία ελπίζουν να παράγουν η Ισπανία και η Πορτογαλία.
Οι δύο γείτονες στοχεύουν να γίνουν παγκόσμιοι ηγέτες στο πράσινο υδρογόνο χάρη στα πολυάριθμα πάρκα αιολικής και ηλιακής ενέργειας που διαθέτουν.
Η Γαλλία, η Πορτογαλία και η Ισπανία δήλωσαν αρχικά τον Οκτώβριο ότι ο αγωγός είχε στόχο να μειώσει την εξάρτηση της Ευρώπης από τη ρωσική ενέργεια βελτιώνοντας τις διασυνδέσεις φυσικού αερίου μεταξύ της Ιβηρικής Χερσονήσου και των γειτόνων της.
Η Ισπανία και η Πορτογαλία αντιπροσωπεύουν το 40 τοις εκατό της ικανότητας της Ευρώπης να μετατρέπει το υγροποιημένο φυσικό αέριο (LNG) που φθάνει με βυτιοφόρα και πάλι σε μορφή αερίου, αλλά δεν είναι καλά συνδεδεμένα με την υπόλοιπη Ευρώπη.
Όμως, δεδομένου ότι τα τρία έθνη θέλουν τα κονδύλια της ΕΕ να καλύπτουν κυρίως το έργο, ο αγωγός θα πρέπει να αφιερωθεί στο υδρογόνο, τόνισαν η Μαδρίτη και το Παρίσι.
Γιατί Μπαρτσελόνα και Μασσαλία;
Σύμφωνα με τους υποστηρικτές του έργου, είναι «ο πιο άμεσος και αποτελεσματικός τρόπος σύνδεσης της χερσονήσου με την κεντρική Ευρώπη».
Η Βαρκελώνη είναι ένας ενεργειακός κόμβος στην Ισπανία και σύμφωνα με τον Jose Ignacio Linares, καθηγητή στο Πανεπιστήμιο Pontificia Comillas της Μαδρίτης, «έχει μια από τις μεγαλύτερες μονάδες επαναεριοποίησης στην Ευρώπη».
Η Μασσαλία είναι επίσης ένα βασικό σημείο στο γαλλικό δίκτυο και μια πύλη προς την κοιλάδα του Ροδανού, τη βόρεια Ιταλία και τη Γερμανία -- βιομηχανικές περιοχές που θα μπορούσαν να γίνουν μεγάλοι καταναλωτές πράσινου υδρογόνου.
Ποια θα είναι η διαδρομή του;
Η διαδρομή δεν έχει ακόμη αποφασιστεί, αλλά «η πιο λογική» επιλογή θα ήταν να τρέξουμε κοντά στην ακτή για να αποφύγουμε τα βαθιά νερά, είπε ο Λινάρες στο Γαλλικό Πρακτορείο.
Εάν συμβαίνει αυτό, το H2Med θα επεκτείνει περίπου 450 χιλιόμετρα (280 μίλια).
Πότε θα είναι έτοιμο?
Η Γαλλίδα υπουργός Ενέργειας Agnes Pannier-Runacher δήλωσε στην ισπανική εφημερίδα El Pais ότι ο αγωγός θα μπορούσε να συνδεθεί το 2030, ενώ η Ισπανίδα ομόλογός της Teresa Ribera είπε ότι θα μπορούσε να τεθεί σε λειτουργία σε «πέντε, έξι ή επτά χρόνια».
Ποσο θα κοστισει;
Το κόστος του έργου δεν έχει αποκαλυφθεί. Αλλά η European Hydrogen Backbone (EHB), που ομαδοποιεί τους ευρωπαίους φορείς εκμετάλλευσης αγωγών ενέργειας, υπολογίζει τιμή δύο δισεκατομμυρίων ευρώ (2,1 δισεκατομμύρια δολάρια).
Ποια είναι τα εμπόδια;
"Ένας υπεράκτιος αγωγός υδρογόνου σε αυτό το βάθος και την απόσταση δεν έχει γίνει ποτέ πριν", δήλωσε ο Gonzalo Escribano, ειδικός σε θέματα ενέργειας στο think tank Real Instituto Elcano της Μαδρίτης.
Το καινοτόμο έργο αντιμετωπίζει ορισμένες τεχνικές προκλήσεις.
Ένα από τα κύρια προβλήματα είναι ότι το υδρογόνο αποτελείται από μικρά μόρια που μπορούν να διαφύγουν μέσω των αρθρώσεων και να προκαλέσουν διάβρωση, είπε ο Linares, ένας εκπαιδευμένος μηχανικός.
Αλλά τέτοια προβλήματα θα μπορούσαν να ξεπεραστούν με την «εγκατάσταση μιας μεμβράνης στο εσωτερικό (του αγωγού), ενός είδους πλαστικού που εμποδίζει το υδρογόνο να διαφύγει», είπε.
Ποια είναι η προοπτική;
Ο μεγαλύτερος κίνδυνος είναι η μη οικονομική βιωσιμότητά του, λένε οι ειδικοί.
«Δεν είναι σαφές πότε θα απογειωθεί η αγορά πράσινου υδρογόνου και αν η Ισπανία θα είναι σε θέση να παράγει αρκετά για να το εξάγει», δήλωσε ο Escribano.
Αλλά ο Linares είπε ότι η κατασκευή του θα διαρκέσει τόσο πολύ "που δεν έχουμε την πολυτέλεια να περιμένουμε".
«Αν το κάνουμε, θα καταλήξουμε με έναν τεράστιο όγκο υδρογόνου που δεν θα μπορούμε να εξάγουμε».
