του Αλέξανδρου Μπαρότσι
Δεν θα περίμενε κανείς από τον Αλ. Τσίπρα να παρουσιάσει στα ενεργειακά κάτι πολύ διαφορετικό απ’ όσα έλεγαν όλες τις προηγούμενες μέρες τα στελέχη του. Αλλά το «Συμβόλαιο Αλλαγής», όπως λέγεται, δεν περιλαμβάνει καμία έκπληξη, όχι μόνο έναντι όσων ακούσαμε από τους Δραγασάκη και Σταθάκη, αλλά και σε σχέση με το «Πρόγραμμα Θεσσαλονίκης».
Στην πραγματικότητα πρόκειται για μία διασκευή του περιλάλητου προγράμματος του 2015, προσαρμοσμένου βιαστικά στις ανάγκες της τωρινής προπαγάνδας. Από την κρατικοποίηση της ΔΕΗ και το πλαφόν στα κέρδη των εταιρειών ενέργειας έως το πάγωμα των αποκοπών ρεύματος και το χάρισμα χρεών, όλα κινούνται σε προ οκταετίας λογικές.
Αντί το κόμμα που ζητά να κυβερνήσει να επιδοθεί σε μια σχολαστική ανάλυση των πολύ μεγάλων τωρινών προκλήσεων και σε στοιχειωδώς ρεαλιστικές προτάσεις, από το πρόβλημα του κορεσμένου ηλεκτρικού χώρου μέχρι την φιλοδοξία της Ελλάδας να εξάγει ρεύμα στην Ευρώπη όταν δεν μπορεί καν να απορροφήσει την εγχώρια πράσινη παραγωγή, ανακυκλώνει γνωστές και ξεπερασμένες από την πραγματικότητα, συνταγές. Πώς να πείσεις ότι ενδιαφέρεσαι για το μέλλον, όταν η κεντρική πολιτική σου πρόταση είναι ένα φάντασμα από το παρελθόν;
Κάπως έτσι το πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ κινείται στην παλιά λογική: Της διαγραφής των χρεών όσων οφείλουν προς τους παρόχους ενέργειας, χωρίς να εξετάζει αν την επόμενη μέρα οι εταιρείες αυτές θα κλείσουν, της κρατικοποίησης της ΔΕΗ, δίχως να εξηγεί για ποιό λόγο, του «σπάσιμου των καρτέλ στην ενέργεια», χωρίς να το κατονομάζει ή να διευκρινίζει τι εννοεί και της μείωσης του ΕΦΚ στα καύσιμα (πετρέλαιο κίνησης, θέρμανσης, βενζίνη, φυσικό αέριο) στον χαμηλότερο συντελεστή της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ας τα δούμε αναλυτικά.
Κρατικοποίηση ΔΕΗ
Το έχουμε ξαναπεί, η ΔΕΗ δεν μπορεί να κρατικοποιηθεί. Η πρόταση ΣΥΡΙΖΑ στηρίζεται στην ψευδαίσθηση ότι το κράτος μεριμνά για να έχουν οι πάντες χαμηλό ρεύμα. Καθαρή ουτοπία, αφού επί ΣΥΡΙΖΑ, όπου το κράτος συμμετείχε με 51% στο μετοχικό της κεφάλαιο, η ΔΕΗ παρ΄ ολίγον να βουλιάξει, κάτι που αν συνέβαινε, όχι μόνο δεν θα μπορούσε να παρέχει φθηνό ρεύμα, αλλά θα έπρεπε να πληρώσει ξανά ο φορολογούμενος για να την σώσει. Από εκεί και πέρα, πάμε στον τρόπο με τον οποίο θα μπορούσε να εθνικοποιηθεί. Είτε, μέσω αναγκαστικής κρατικοποίησης τύπου Μαδούρο, είτε μέσω προαιρετικής δημόσιας προσφοράς και σε δεύτερη φάση, εξόδου της ΔΕΗ από το χρηματιστήριο, είτε με την τακτική επαναγοράς μετοχών, με όχημα τον ΑΔΜΗΕ, όπως είπε προ ημερών, ο κ. Σταθάκης.
Είναι εφικτό αυτό;
Όχι. Ακόμη δηλαδή και αν με κάποιο μαγικό τρόπο βρίσκονταν τα χρήματα, το απαγορεύει η Ευρώπη. Ο μέτοχος ενός Διαχειριστή Δικτύων απαγορεύεται να είναι και μέτοχος ενός παραγωγού και προμηθευτή ενέργειας. Αυτός ακριβώς ήταν ο λόγος που έγινε ο ιδιοκτησιακός διαχωρισμός του ΑΔΜΗΕ από τη ΔΕΗ (και μάλιστα το 2017 επί υπουργίας Σταθάκη).
Πάγωμα ή και διαγραφή χρεών προς τους παρόχους, ειδικά για τους ευάλωτους, αλλά και για το σύνολο της κοινωνίας
Εκείνο που δεν εξηγεί το πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ είναι πως θα γίνει όλο αυτό, χωρίς να πληγούν οι εταιρείες, οι οποίες έχουν εγγράψει τα ποσά αυτά στις επισφάλειες; Θα χάσουν τα χρήματα που τους χρωστούν οι οφειλέτες; Και τι μήνυμα θα έστελνε μια τέτοια «γενναιόδωρη» κίνηση από μια αυριανή κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ στο σύνολο των συνεπών καταναλωτών; Δεν θα άνοιγε ένα παράθυρο αύξησης των κακοπληρωτών, αφού η μη πληρωμή δεν θα συνεπάγεται και αποκοπή της παροχής;
Μείωση του ΕΦΚ στα καύσιμα (πετρέλαιο κίνησης, θέρμανσης, βενζίνη, φυσικό αέριο) στον χαμηλότερο συντελεστή της Ευρωπαϊκής Ένωσης
Η πρόταση ακούγεται ωραία, ωστόσο στην πραγματικότητα ανοίγει μια τρύπα κοντά στα 2 δισ. ευρώ στα κρατικά έσοδα. Και πλήττει τους ευάλωτους, καθώς οι φόροι στα καύσιμα χρηματοδοτούν τα μέτρα στήριξης.
Ας δούμε τα νούμερα. Η μείωση του ΕΦΚ στην βενζίνη σημαίνει μείωση του φόρου στα 35,9 λεπτά του ευρώ. Η ελληνική επιβάρυνση είναι στα 70 λεπτά, άρα προτείνεται να την κόψουμε στη μέση. Αρα, στη μέση θα κοπούν και τα αντίστοιχα έσοδα του κρατικού προϋπολογισμού, που ανέρχονται σε 4 και πλέον δισ ευρώ. Στην πράξη θα δημιουργηθεί μια «τρύπα» ύψους 2 και πλέον δισεκατομμυρίων, η οποία θα αυξήσει ισόποσα το κρατικό έλλειμμα. Και επειδή, ο πληθυσμός που χρησιμοποιεί περισσότερα τα ΙΧ είναι ο μη «φτωχός» (ο «φτωχός» πληθυσμός χρησιμοποιεί περισσότερα τα μέσα μαζικής μεταφοράς), ένα τέτοιο μέτρο δεν θα ευνοούσε τους ευάλωτους, προς τους οποίους είναι προσανατολισμένο όλο το πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ.
Αρκεί να σκεφτεί κανείς ότι ένα μεγάλο ποσό από τους φόρους καυσίμων πηγαίνει στα μέτρα στήριξης προς τους ευάλωτους, που δεν είναι μόνον οι κατά στη Στατιστική «φτωχοί». Ακόμη και η έκτακτη φορολογία άνω του 30% στα κέρδη των διυλιστηρίων πήγε στην χρηματοδότηση του πρόσφατου market pass. Ασφαλώς και είναι σημαντικό να μειωθούν οι φόροι. Με ιεράρχηση όμως. Οχι να κλείνει μια «τρύπα» και να ανοίγουν δύο άλλες.
