Νευραλγικές επενδύσεις στα λιγνιτικά πεδία της Δυτικής Μακεδονίας προωθεί τα επόμενα χρόνια η ΔΕΗ με στόχο να δώσει μία νέα ενεργειακή πνοή σε μία πολύπαθη περιοχή.
Πρόκειται για εγχειρήματα που υπερβαίνουν τα 2,5 δισ. ευρώ σε βάθος πενταετίας και αφορούν φωτοβολταϊκά, αιολικά έργα, αποθήκευση ενέργειας ενώ στο προσκήνιο επανέρχεται και η ενεργειακή αξιοποίηση αποβλήτων (καύση σκουπιδιών για παραγωγή ενέργειας) με την ανάπτυξη μονάδας στα λιγνιτικά πεδία.
Παράλληλα, στα ραντάρ της ΔΕΗ περιλαμβάνεται και η δημιουργία data center στην περιοχή που «ψάχνει» εναγωνίως μεγάλες επενδύσεις, με την απολιγνιτοποίηση να την πληγώνει ανεπανόρθωτα.
Σε πρώτο πλάνο η αποθήκευση
Η αποθήκευση ενέργειας αποτελεί στρατηγική προτεραιότητα. Το πλάνο του ομίλου περιλαμβάνει αντλησιοταμιευτικά έργα, καθώς και αυτόνομα συστήματα μπαταριών, αρκετά από τα οποία σχεδιάζεται να υλοποιηθούν στη Δ. Μακεδονία.
Η ΔΕΗ εξασφάλισε άδεια για αντλησιοταμιευτικό έργο, εγκατεστημένης ισχύος 227 MW από τη Ρυθμιστική Αρχή Αποβλήτων, Ενέργειας και Υδάτων (ΡΑΑΕΥ), το οποίο σχεδιάζεται να κατασκευαστεί στο ορυχείο Νοτίου Πεδίου του λιγνιτικού κέντρου Δυτικής Μακεδονίας στην Κοζάνη.
Πρόσφατα τέθηκε σε δημόσια διαβούλευση, μέχρι τις 7 Απριλίου, η Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων της ΔΕΗ για το εν λόγω έργο, προϋπολογισμού 285 εκατ. ευρώ.
Φυσικές μπαταρίες
Οι αντλησιοταμιευτικοί σταθμοί λειτουργούν ουσιαστικά σαν «φυσικές μπαταρίες» μαζικής αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας. Γι’ αυτό τον σκοπό, μία τέτοια μονάδα αποτελείται από τουλάχιστον δύο ταμιευτήρες με υψομετρική απόσταση.
Η διαφορά μιας τέτοιας μονάδας από τα συμβατικά υδροηλεκτρικά έργα είναι ότι το νερό που χρησιμοποιείται για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, κατευθυνόμενο από τον πάνω ταμιευτήρα προς τον κάτω, μπορεί με τη βοήθεια στροβιλοαντλιών να «αντληθεί» εκ νέου στον πάνω ταμιευτήρα.
Η άντληση γίνεται με χρήση ηλεκτροπαραγωγής από ΑΠΕ, η οποία αποθηκεύεται με αυτό τον τρόπο ως υδροηλεκτρικό «απόθεμα» στον πάνω ταμιευτήρα και μπορεί να χρησιμοποιηθεί όποτε κρίνεται αναγκαίο.
Την ίδια στιγμή, η ΔΕΗ Ανανεώσιμες έχει λάβει το πράσινο φως (δόθηκε έγκριση περιβαλλοντικών όρων) για την εγκατάσταση και λειτουργία του έργου «Σταθμοί Αποθήκευσης Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΣΑΗΕ) με χρήση συσσωρευτών αποθήκευσης στις θέσεις «ΠΤΟΛΕΜΑΪΔΑ 1» μέγιστης ισχύος έγχυσης-απορρόφησης 250 MW και εγγυημένης (ωφέλιμης) χωρητικότητας 1000 MWh και «ΠΤΟΛΕΜΑΪΔΑ 2» μέγιστης ισχύος έγχυσης-απορρόφησης 100 MW και εγγυημένης (ωφέλιμης). χωρητικότητας 200 MWh, εντός του Λιγνιτικού Κέντρου Δυτικής Μακεδονίας (ΛΚΔΜ) των Δ.Ε. Δημητρίου – Υψηλάντη και Κοζάνης, Δήμου Κοζάνης, Π.Ε. Κοζάνης, Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας».
Η διασύνδεση των ΣΑΗΕ 1 και 2 θα πραγματοποιηθεί μέσω υπόγειων διασυνδετικών γραμμών μέσης τάσης (ΜΤ) που θα εκκινούν από τους τερματικούς σταθμούς των ΣΑΗΕ και θα καταλήγουν στον υφιστάμενο Υ/Σ «ΑΗΣ Καρδιάς» .
Όπως προβλέπεται στην Απόφαση Έγκρισης Περιβαλλοντικών Όρων (ΑΕΠΟ), οι ΣΑΗΕ 1 και 2 θα εγκατασταθούν σε τέσσερα πολύγωνα συνολικής έκτασης περίπου 483.170 m2 και το εμβαδό κατάληψης ανέρχεται σε 94.000 m2 ενώ αντιστοιχεί σε ποσοστό 19,4% περίπου του συνολικού εμβαδού των τεσσάρων επιμέρους πολυγώνων των έργων.
Φωτοβολταϊκά, αιολικά
Στον τομέα της ηλιακής ενέργειας, σημαντικά είναι τα έργα που υλοποιούνται σε συνεργασία με την RWE. Στο πλαίσιο αυτό, προχωρά η κατασκευή φωτοβολταϊκών πάρκων στο Αμύνταιο, συνολικής ισχύος 940 MWp. Ξεχωρίζει επίσης και η κατασκευή του φωτοβολταϊκού σταθμού «Φοίβη», ισχύος 550 MWp, στο Λιγνιτικό Κέντρο Δυτικής Μακεδονίας.
Το έργο, που θα λειτουργήσει πλήρως το 2025, αποτελεί ορόσημο για την ενεργειακή μετάβαση και την απανθρακοποίηση, με την παραγωγή του να καλύπτει τις ανάγκες περισσοτέρων από 250.000 νοικοκυριών.
Παράλληλα, ο φωτοβολταϊκός σταθμός στην περιοχή «Ακρινή» της Κοζάνης, ισχύος 80 MW, αναμένεται να αποτρέπει την εκπομπή 73.500 τόνων CO₂ ετησίως, συμβάλλοντας στη μείωση των περιβαλλοντικών ρύπων.
Στην αιολική ενέργεια, η ΔΕΗ Ανανεώσιμες επενδύει δυναμικά, με σημαντικά έργα όπως το σύμπλεγμα αιολικών πάρκων «Κουκούλι-Δούκας» στη Δυτική Μακεδονία. Το έργο αυτό περιλαμβάνει δύο αιολικά πάρκα συνολικής ισχύος περίπου 40 MW, τα οποία θα παράγουν ενέργεια 106 GWh ετησίως, αποτρέποντας την εκπομπή περίπου 61.500 τόνων CO₂.
ΣΗΘΥΑ
Πρόσφατα, η ΔΕΗ ανακοίνωσε την έναρξη της κατασκευής Μονάδας Συμπαραγωγής Ηλεκτρισμού και Θερμότητας Υψηλής Απόδοσης (ΣΗΘΥΑ) στη Δυτική Μακεδονία, με στόχο τη διασφάλιση της κάλυψης των αναγκών τηλεθέρμανσης στην περιοχή. Το έργο, που προβλέπεται να εγκατασταθεί εντός του οικοπέδου του πρώην ΑΗΣ ΚΑΡΔΙΑΣ αποτελεί μία επένδυση ύψους περίπου €80 εκ. και αναμένεται να τεθεί σε λειτουργία έως το τέλος του 2026.
Data center
Στα σχέδια της ΔΕΗ, περιλαμβάνεται η ανέγερση ενός mega data center (μεγαλύτερου από αυτό των Σπάτων που θα υλοποιήσει η ΔΕΗ μαζί με τον αραβικό κολοσσό της Damac) στα πρώην λιγνιτωρυχεία.
Η περιοχή παρουσιάζει σημαντικά συγκριτικά πλεονεκτήματα δίνοντας την δυνατότητα στη ΔΕΗ να κάνει το επόμενο βήμα στον νευραλγικό χώρο, σε περίοδο ψηφιακής μετάβασης, των data centers.
Πρώτος σημαντικός λόγος που καθιστά ιδανική τοποθεσία τη Δυτική Μακεδονία για τέτοιες επενδύσεις είναι το πολυάριθμο διαθέσιμο εργατικό δυναμικό που έχασε την εργασία του λόγω της βίαιης απολιγνιτοποίησης.
Επιπλέον η Δυτική Μακεδονία βρίσκεται πολύ κοντά με φωτοβολταϊκά και αιολικά έργα που αναπτύσσονται στην περιοχή. Ως γνωστόν, τα data centers καταβροχθίζουν τεράστιες ποσότητες ενέργειας, γεγονός που δίνει επιπρόσθετο αβαντάζ στην Δυτική Μακεδονία.
Τέλος, η περιοχή των πρώην λιγνιτικών πεδίων ανήκει στη ΔΕΗ, γεγονός που λύνει τα ζητήματα περί διαθεσιμότητας εκτάσεων με τις διαδικασίες να επιταχύνονται.
