Υπήρξε για δεκαετίες μια δυσκίνητη και δαιδαλώδης κρατική μηχανή που λειτουργούσε ως «κάδος» εξυπηρέτησης ρουσφετιών και άντρο συνδικαλιστικών φατριών. Φλέρταρε με τη χρεοκοπία αποτελώντας άμεσο συστημικό κίνδυνο για την ελληνική οικονομία, με ζημιές – βουνό, όμως τα τελευταία χρόνια, με μπαράζ στρατηγικών κινήσεων όπως κεφαλαιακή ενίσχυση, επενδύσεις, εξαγορές και συνεργασίες, έχει μεταμορφωθεί σε σημείο αναφοράς και ισχυρό «παίκτη» στη νέα ενεργειακή εποχή για όλη τη ΝΑ Ευρώπη.
Ο λόγος για τη Δημόσια Επιχείρηση Ηλεκτρισμού (ΔΕΗ), που χθες ανακοίνωσε πολύ καλά αποτελέσματα για το 2024, αλλά και εξαιρετικά φιλόδοξα σχέδια για τη μετατροπή της λιγνιτικής μονάδας στην Πτολεμαΐδα σε μεγάλο hub data centers. Από το φάσμα της χρεοκοπίας δηλαδή, μετατρέπεται σε ηγέτιδα Powertech στη ΝΑ Ευρώπη!
Ευθέως αντιπροσωπευτική αυτής της διαδρομής της Επιχείρησης είναι η πορεία της μετοχής, η οποία, θυμίζουμε πως πριν έξι χρόνια, το Μάιο του 2019 είχε κατέλθει στα 1,28 ευρώ, με την κεφαλαιοποίηση μόλις στα 278 εκατ. ευρώ, που την έφερνε στην 33η θέση του ελληνικού χρηματιστηρίου! Χθες η μετοχή έκλεισε στα 14,40 ευρώ (υψηλά 15 ετών), που σημαίνει ότι καταγράφει ράλι +1.025% από εκείνη την εποχή, απόδοση που καμιά άλλη μετοχή μεγάλης κεφαλαιοποίησης δεν έχει, ενώ η κεφαλαιοποίησή της έχει ανέλθει στα 5,31 δισ. ευρώ, μια από τις μεγαλύτερες σε όλο το χρηματιστήριο από τις εταιρείες της πραγματικής οικονομίας.
Το φιλόδοξο σχέδιο για την Πτολεμαΐδα 5
Ένα φιλόδοξο σχέδιο που αν υλοποιηθεί, θα αλλάξει όλο τον «χάρτη» της χώρας στον ευρύτερο ψηφιακό μετασχηματισμό και στο άλμα της τεχνητής νοημοσύνης εξήγγειλε χθες ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της ΔΕΗ Γιώργος Στάσσης, μιλώντας στην τηλεδιάσκεψη των αναλυτών με αφορμή τις ανακοινώσεις αποτελεσμάτων 2024.
Πιο συγκεκριμένα, ανακοίνωσε σχέδιο για τη μετατροπή της λιγνιτικής μονάδας Πτολεμαίδα 5 σε μονάδα φυσικού αερίου το 2027, αλλά και τη δημιουργία μεγάλου data center, μια προσπάθεια που αν ευοδωθεί – όπως τόνισε ο επικεφαλής της ΔΕΗ – θα είναι αποφασιστικής σημασίας όχι μόνο για την επιχείρηση αλλά και για τη χώρα.
Το τωρινό σχέδιο για την Πτολεμαίδα 5, ισχύος 660 MW σήμερα, προβλέπει την διακοπή λειτουργίας της ως λιγνιτικής μονάδας το 2026 (οπότε και θα ολοκληρωθεί το σχέδιο πλήρους κατάργησης του λιγνίτη) και την έναρξη λειτουργίας ως μονάδας φυσικού αερίου ανοιχτού κύκλου το 2027, σε πρώτη φάση με ισχύ στα 350 MW.
Η επένδυση για την αλλαγή καυσίμου ανέρχεται στα 300 εκατ. ευρώ, ενώ υπάρχει η προοπτική για αύξηση της ισχύος στο μέλλον με τη μετατροπή της μονάδας σε τεχνολογία συνδυασμένου κύκλου. Το σβήσιμο της τελευταίας λιγνιτικής μονάδας σηματοδοτεί την αλλαγή του ενεργειακού μοντέλου της Δυτικής Μακεδονίας όπου το 2019 υπήρχαν λιγνιτικοί σταθμοί ισχύος 3,4 γιγαβάτ. Ως το τέλος του έτους θα λειτουργούν 1,2 γιγαβάτ φωτοβολταϊκά στα οποία θα προστεθούν μπαταρίες, μονάδες αντλησιοταμίευσης και πιθανώς data centers.
Η ζήτηση για μεγάλα κέντρα δεδομένων
Όπως είπε ο κ. Στάσσης, η ζήτηση για data centers αυξάνεται ραγδαία λόγω της τεχνητής νοημοσύνης, οπότε ενδέχεται τα σχέδια να οδηγήσουν όλη την περιοχή σε hub τέτοιων επενδύσεων. Μίλησε για την προοπτική δημιουργίας της κοιλάδας δυτικής Μακεδονίας, ενώ παρουσίασε τα συγκριτικά πλεονεκτήματα της ΔΕΗ στη συγκεκριμένη αγορά, που είναι η διαθεσιμότητα της γης - πιθανότατα στο χώρο του πρώην ΑΗΣ Αγίου Δημητρίου - και του δικτύου υψηλής τάσης που προϋπήρχε για την εξυπηρέτηση των λιγνιτικών μονάδων.
Επισήμανε πως τίποτα δεν έχει «κλειδώσει», ενώ η επένδυση θα προχωρήσει μόνο αν εξασφαλιστεί η συμμετοχή μεγάλης εταιρείας του χώρου για την οποία έχουν ήδη ξεκινήσει συζητήσεις. Σε πρώτη φάση συζητείται η ανάπτυξη data center ισχύος 300 μεγαβάτ με προοπτική το 1 γιγαβάτ σε επόμενο στάδιο.
Μιλώντας για τα φιλόδοξα σχέδια στη νέα ψηφιακή εποχή, ο κ. Στάσσης επισήμανε πως η επανάσταση της τεχνητής νοημοσύνης φέρνει τεράστιες ανάγκες χωρητικότητας δεδομένων παγκοσμίως και στην Ελλάδα. Τόνισε πως όλα τα επενδυτικά σχέδια για data centers στην Ευρώπη δεν ξεπερνούν τα 7-8 GW, την ώρα που αναλύσεις μαρτυρούν πως οι ανάγκες τα επόμενα χρόνια θα εκτοξευτούν στα 35 GW.
Όπως είπε, ο κύριος λόγος που καθιστά δύσκολη τη δημιουργία μεγάλων κέντρων δεδομένων, είναι το χωροταξικό, η απουσία περιοχών με τα κατάλληλα πλεονεκτήματα. Η έκταση στην περιοχή της δυτικής Μακεδονίας που ελέγχει η ΔΕΗ, τυγχάνει να είναι κατάλληλη καθώς συγγενεύει με δίκτυο υψηλής τάσης, ενώ έχει εγγύτητα με αστικό κέντρο, δεδομένου ότι δεν απέχει πολύ από την πόλη της Θεσσαλονίκης.
Τι έδειξαν τα αποτελέσματα
Υπερδιπλασιαμό καθαρών κερδών και μεγάλη αύξηση του EBITDA ανακοίνωσε η Επιχείρηση για το 2024, αν και η μόχλευση της παραμένει υψηλή, οι δείκτες ρευστότητας είναι επαρκείς, ενώ σε όρους αγοράς είναι πιο ελκυστική από άλλες εταιρείες του κλάδου.
Το προσαρμοσμένο EBITDA ανήλθε στα 1,8 δισ. ευρώ καταγράφοντας άνοδο 41%, η οποία να αποδίδεται κυρίως στην αυξημένη συνεισφορά των δραστηριοτήτων στην Ελλάδα, στην πλήρη ενοποίηση των αποτελεσμάτων της Ρουμανίας και στην ενσωμάτωση της Κωτσόβολος. Αυτό σημαίνει πως μέσα στην τελευταία τριετία, από τη χρήση του 2021 όταν και έγινε η μεγάλη αύξηση κεφαλαίου κατά 1,35 δισ. ευρώ, η ΔΕΗ πέτυχε διπλασιασμό της λειτουργικής της κερδοφορίας. Το 81% των EBITDA προέρχεται από την Ελλάδα και το 19% από την Ρουμανία.
Παράλληλα, τα καθαρά κέρδη της εταιρείας διπλασιάστηκαν φτάνοντας στα 426 εκατ. ευρώ, έναντι 206 εκατ. το 2023 (106,8%), γεγονός που επέτρεψε στη διοίκηση να προτείνει αυξημένο μέρισμα 0,40 ανά μετοχή, αυξημένο κατά 60% έναντι του 2023.
Η βελτίωση των καθαρών κερδών οφείλεται κυρίως στις υποαξίες αποτίμησης παγίων στοιχείων και την αναστροφή ζημιών προηγούμενων περιόδων. Ο καθαρός δανεισμός της Επιχείρησης ανέρχεται στα 5,1 δισ. ευρώ. O κύκλος εργασιών της ΔΕΗ ανήλθε στα 8,979 δισ. ευρώ από 7,687 δισ. ευρώ το 2023 (+16,8%).
Μερίδιο αγοράς σε προμήθεια και παραγωγή
Το μέσο μερίδιο της ΔΕΗ στην αγορά προμήθειας στην Ελλάδα μειώθηκε στο 51% το 2024 από 57% το προηγούμενο έτος, κυρίως λόγω της μείωσης του μεριδίου στους πελάτες Υψηλής Τάσης σε συνέχεια της λήξης των προϋπαρχόντων σταθερών τιμολογίων. Στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, το μέσο μερίδιο της ΔΕH στην Ελλάδα μειώθηκε σε 34% το 2024 από 40% το 2023. Η μείωση οφείλεται κυρίως στη χαμηλότερη παραγωγή από λιγνιτικές μονάδες λόγω της σταδιακής απολιγνιτοποίησης του ενεργειακού μείγματος της Επιχείρησης έως το 2026. Στη Ρουμανία, το μέσο μερίδιο της ΔΕH στην παραγωγή από ΑΠΕ (αιολικά/ηλιακά) αυξήθηκε σε 16% από 14% το 2023.
Επενδύσεις
Οι συνολικές επενδύσεις ανήλθαν σε 3 δισ., με σημαντική αύξηση των επενδύσεων στις δραστηριότητες Διανομής και ΑΠΕ σύμφωνα με το σχέδιο της ΔΕH για αύξηση της συμμετοχής της καθαρής ενέργειας στο μείγμα παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας και την περαιτέρω ενίσχυση και ψηφιοποίηση των δικτύων διανομής. Επενδύσεις που στο μεγαλύτερο μέρος τους έχουν αναπτυξιακό χαρακτήρα με περίπου 85% αυτών να αφορά τις δραστηριότητες των ΑΠΕ, της ευέλικτης παραγωγής και της Διανομής ηλεκτρικής ενέργειας.
Η εγκατεστημένη ισχύς σε ΑΠΕ διαμορφώθηκε σε 5,5GW στο τέλος του 2024 από 4,6GW το 2023 και ανέρχεται πλέον στα 6,2GW μετά την ολοκλήρωση έργων συνολικής ισχύος 0,7GW. Στα επόμενα τρίμηνα αναμένεται ακόμα μεγαλύτερη αύξηση της εγκατεστημένης ισχύος σε ΑΠΕ, καθώς έργα συνολικής ισχύος 3,7GW βρίσκονται ήδη σε στάδιο κατασκευής ή έτοιμα προς κατασκευή ή και σε διαδικασία διαγωνισμού (υποβολή προσφορών).
Μόλις στο 15% πλέον ο λιγνίτης
Η λιγνιτική παραγωγή το 2024 μειώθηκε κατά περίπου 28% σε σχέση με το 2023 και διαμορφώθηκε σε 3,2TWh, που αντιστοιχεί στο 15% της συνολικής παραγωγής της ΔΕH. Αντίθετα, η παραγωγή από ΑΠΕ κατέγραψε μικρή αύξηση το 2024 σε σχέση με το 2023, παρά την μείωση της υδροηλεκτρικής παραγωγής λόγω των μικρότερων εισροών στους ταμιευτήρες, και διαμορφώθηκε σε 6,2TWh, που αντιστοιχεί στο 29% της συνολικής παραγωγής της ΔΕH. Ως αποτέλεσμα, η ένταση των εκπομπών CO2 (Scope 1) μειώθηκε κατά περίπου 2% σε σύγκριση με το 2023.
Οι στόχοι για το 2025
Η εκτίμηση της διοίκησης για το EBITDA της τρέχουσας χρήσης κάνει λόγο για επίδοση 2 δισ. ευρώ, ενώ ο στόχος για την καθαρή κερδοφορία είναι να ξεπεράσει τα 400 εκατ. ευρώ. Έτσι, σχεδιάζεται η διανομή μερίσματος 0,60 ευρώ ανά μετοχή, μια αύξηση κατά +140% έναντι του 2023.
