Συνέντευξη στην Αθανασία Ακριβού
Ανεπαρκή κρίνει τα μέτρα που έχουν ήδη ληφθεί και αυτά που προωθούνται για τη θωράκιση των ενεργοβόρων βιομηχανιών έναντι ενεργειακής κρίσης ο πρόεδρος της Ένωσης Βιομηχανικών Καταναλωτών Ενέργειας (ΕΒΙΚΕΝ), Αντώνης Κοντολέων. Ο κύριος Κοντολέων μάλιστα αφήνει αιχμές προς την κυβέρνηση πως με μέτρα που έχει λάβει έχει ευνοήσει συγκεκριμένους ηλεκτροπαραγωγούς ΑΠΕ. Σχετικά με το σχέδιο εξοικονόμησης ενέργειας στις βιομηχανίες ο πρόεδρος του ΕΒΙΚΕΝ δηλώνει ότι ήδη ευέλικτες βιομηχανίες περικόπτουν ή ακόμα και διακόπτουν την κατανάλωση τους τις ώρες αιχμής ώστε να αποφεύγουν τις ακριβές τιμές.
Ο κύριος Κοντολέων προτείνει ως αντισταθμιστικό μέτρο για την εξοικονόμηση της ενέργειας και με καλύτερα αποτελέσματα την διακοπή στις ώρες αιχμής του φορτίο της Κρήτης που τροφοδοτείται μέσω του μικρού καλωδίου διασύνδεσης Πελοποννήσου-Κρήτης
Πώς κρίνετε τα μέτρα που έχουν ληφθεί έως τώρα τόσο σε ελληνικό όσο και σε ευρωπαϊκό επίπεδο για την ενεργειακή κρίση;
Κατ‘ αρχή θεωρούμε ότι η εν γένει πολιτική της Επιτροπής τα τελευταία 2-3 έτη ευθύνεται για την εκτόξευση των τιμών ενέργειας από το καλοκαίρι του 2021, λόγω της δογματικής εμμονής της Επιτροπής στην πράσινη μετάβαση με ταυτόχρονο εξοβελισμό του φυσικού αερίου(taxonomy), χωρίς να έχει εξασφαλίσει επάρκεια στο μεταβατικό καύσιμο. Πολιτική, η οποία όμως σταμάτησε όλες τις επενδύσεις σε εξορύξεις και υποδομές φυσικού αερίου και συνέβαλε μαζί με την πανδημία τα μέγιστα στο έλλειμμα επάρκειας σε φυσικό αέριο που αντιμετωπίζουμε σήμερα.
Τα πρόσφατα μέτρα σε ευρωπαϊκό επίπεδο στην ουσία περιορίζονται στη μείωση της κατανάλωσης σε φυσικό αέριο και ρεύμα στις ώρες αιχμής, μέτρο το οποίο αναμένεται να πλήξει τις βιομηχανίες, εφόσον δεν εφαρμοστεί με ίσους όρους σε όλα τα κράτη μέλη. Μετά τις αντιδράσεις πολλών κρατών, μεταξύ των οποίων και της χώρας μας, πουζητούν επίμονα την επιβολή ανώτατης τιμής στο φυσικό αέριο συνολικά σε όλες τις εισαγωγές, η Επιτροπή φέρεται να προτείνει εναλλακτικά την επιβολή πλαφόν μόνο στην τιμή του φυσικού αερίου που χρησιμοποιείται στην ηλεκτροπαραγωγή, ήτοι μια παραλλαγή του Ιβηρικού μοντέλου.
Υποσχέσεις; Ίδωμεν. Όσον αφορά τα μέτρα, που ελήφθησαν στη χώρα μας για τον έλεγχο των υπερβολικά υψηλών τιμών στη χονδρεμπορική αγορά, αυτά ελήφθησαν αφενός με σημαντική καθυστέρηση σχεδόν ενός έτους, αφετέρου κρίνονται ανεπαρκή καθώς δεν αντιμετωπίζουν το πρόβλημα στη ρίζα του, ήτοι τη λήψη ρυθμιστικών μέτρων ώστε να δημιουργηθεί στοιχειώδης ανταγωνισμός στην αγορά χονδρική και λιανική.
Επίσης πρέπει να επισημάνουμε, ότι παρά τις περί αντιθέτου εξαγγελλίες, δεν ελήφθησαν εκείνα τα μέτρα τα οποία να ευνοούν τη σύναψη διμερών συμβολαίων PPAs με βιομηχανίες. Αντίθετα ευνοήθηκαν σκανδαλωδών 8.000MW μονάδων ΑΠΕ (κατηγορία Α) φωτογραφίζοντας συγκεκριμένους μεγάλους παραγωγούς. Αποτέλεσμα στο τέλος της ημέρας αυτή η παραγωγή θα προσφερθεί στις βιομηχανίες σε πολύ υψηλές τιμές μέσω τρίτων προμηθευτών, γεγονός που επιβεβαιώνει την έλλειψη στοχευμένης βιομηχανικής πολιτικής.
Τι κοστίζει η ενεργειακή κρίση στη βιομηχανία; Πιστεύετε πως θα αναγκαστείτε να μειώσετε την παραγωγή σας ώστε να αντέξετε στα νέα δεδομένα; Τι θα γίνει με τους εργαζομένους σε ένα τέτοιο σενάριο; Πιστεύετε πως θα έπρεπε να ενεργοποιηθεί ένα ανάλογο πλαίσιο των θέσεων εργασίας (αναστολών) όπως έγινε και στον κορονοϊό;
Είναι σαφές ότι η παρούσα κρίση πλήττει σημαντικά τις βιομηχανίες της χώρας σε βαθμό που αρκετές μικρές αναγκάζονται σε μερικό περιορισμό της παραγωγής τους. Θεωρούμε όμως ότι, εάν η κυβέρνηση πάρει τα αυτονόητα μέτρα που απαιτούνται (ίδε παρακάτω), ειδικότερα οι μεγάλες βιομηχανίες της χώρας θα ξεπεράσουν και αυτή την κρίση, όπως όλες τις προηγούμενες. Ξέρουν ότι η σημαντική μείωση της παραγωγής τους θα πλήξει την ίδια τη βιωσιμότητα τους και θα οδηγήσει στο οριστικό κλείσιμο τους.
Οι μεγάλες βιομηχανίες της χώρας μας έχουν αποδείξει την αντοχή τους σε παρόμοιες κρίσεις, λόγω του εξαγωγικού χαρακτήρα τους και των σύγχρονων εγκαταστάσεων τους. Και τούτο παρά το γεγονός ότι πάντα το κόστος ενέργειας στη χώρα μας ήταν σημαντικά υψηλότερο από εκείνο των ευρωπαίων ανταγωνιστών μας, λόγω της ολιγοπωλιακής δομής της αγοράς στη χώρα μας. Οι εργαζόμενοι μας διαχρονικά αποτελούν το μεγάλο μας όπλο στην καθημερινή μάχη που δίνουμε και δεν τίθεται τέτοιο ερώτημα κατηγορηματικά. Είναι σαφές ότι η μόνη εναλλακτική, που έχουν σήμερα οι βιομηχανίες έντασης ενέργειας για να επιβιώσουν στην παρούσα κρίση, είναι η σύναψη μακροχρόνιων συμβάσεων, τα γνωστά ΡΡΑς, με σταθερή τιμή, που σταδιακά θα περιλάβουν 80-100% πράσινη ενέργεια.
Πλην όμως η πρόσφατη επιβολή του πλαφόν και σε εκείνους τους παραγωγούς που έχουν υπογράψει διμερή συμβόλαια με βιομηχανίες καθιστά αδύνατη την εφαρμογή τέτοιων συμβάσεων και πρέπει να καταργηθεί άμεσα, όπως εξάλλου προβλέπει ο πρόσφατος ευρωπαϊκός κανονισμός(παράγραφος 28). Και τούτο διότι το πραγματικό έσοδο του παραγωγού, επί του οποίου πρέπει να επιβληθεί το πλαφόν είναι εκείνο που προκύπτει μετά την εκκαθάριση με τον αγοραστή και το οποίο είναι ίσο με τη συμφωνημένη σταθερή τιμή του συμβολαίου, και όχι το προσωρινό έσοδο από το χρηματιστήριο, επί του οποίου εσφαλμένα σήμερα επιβάλλεται το πλαφόν.
Επομένως με τη άμεση λύση του ανωτέρω προβλήματος θεωρούμε ότι οι μεγάλες βιομηχανίες δεν θα χρειαστεί να μειώσουν την παραγωγή τους σε βαθμό που θα πληγεί η ανταγωνιστικότητα τους και να χαθεί μερίδιο αγοράς που καταχτήθηκε τα τελευταία χρόνια με μεγάλη δυσκολία.
Φαίνεται πως ο κλήρος για την εξοικονόμηση ενέργειας ενόψει του χειμώνα πως πέφτει σε εσάς -Πώς πρέπει να γίνει η εξοικονόμηση αυτή και ποια πρέπει να είναι η κρατική αποζημίωση αυτή ώστε τελικά να φέρεται εσείς το βάρος αυτό;
Κατ’ αρχή τα μέτρα μείωσης της κατανάλωσης φ.α και ηλεκτρικής ενέργειας, που αποφασίστηκαν στο όνομα της αλληλεγγύης μεταξύ των κρατών μελών ευνοούν τις χώρες της Κεντρικής Ευρώπης, όπου δεν υπάρχει επάρκεια στο φ.α. Λαμβάνοντας υπόψη ότι η Γερμανία ανακοίνωσε πρόγραμμα 200δις για την αντιμετώπιση της κρίσης, επαφίεται στον καθένα μας να αντιληφθεί για πως αντιλαμβάνεται ο καθένας την αλληλεγγύη στην Ευρώπη. Κατά τη γνώμη μας στο τέλος της ημέρας τα μέτρα αυτά θα πλήξουν, παρά θα ωφελήσουν την ελληνική βιομηχανία. Βάσει του σχετικού ευρωπαϊκού κανονισμού, οι «σημαντικές βιομηχανίες» οι οποίες πληρούν τα κριτήρια, που έχουν τεθεί, εξαιρούνται από τη μείωση της κατανάλωσης φυσικού αερίου.
Πρέπει να γίνει σαφές ότι η ηλεκτροπαραγωγή καλύπτει το 70% της κατανάλωσης φυσικού αερίου στη χώρα. Οπότε θεωρούμε εύλογο ότι εκεί πρέπει να δοθεί το βάρος της μείωσης, καθώς εκτός των άλλων θα συντελέσει και στη μείωση των τιμών ηλεκτρικής ενέργειας. Εξάλλου αποτελεί διακήρυξη της κυβέρνησης ο διπλασιασμός της λιγνιτικής παραγωγής.
Ο νέος ευρωπαϊκός μηχανισμός επίσης προβλέπει την μείωση της κατανάλωσης κατά 5% στις ώρες αιχμής ( π.χ 18.00-22.00), ήτοι περίπου 300-400MW. Θεωρούμε ότι αυτή η μείωση θα επιτευχθεί πολύ δύσκολα, καθώς ήδη οι ευέλικτες βιομηχανίες ΥΤ(χαλυβουργίες) περικόπτουν ή ακόμα και διακόπτουν την κατανάλωση τους τις εργάσιμες ημέρες τις ώρες αυτές για να αποφεύγουν τις ακριβές τιμές.
Επίσης θεωρούμε ότι η μείωση στις ώρες αιχμής κατά 5% τους συγκεκριμένους μήνες δεν θα ρίξει στη χώρα τις τιμές ρεύματος εκείνες τις ακριβές ώρες, όπως είναι ο στόχος της Επιτροπής, καθώς η εξάρτηση μας από το φ.α είναι πολύ μεγάλη, (περίπου 40%). Αιχμιακοί καταναλωτές είναι κατά κανόνα οι οικιακοί, καθώς και το φορτίο της Κρήτης που τροφοδοτείται μέσω του μικρού καλωδίου διασύνδεσης Πελοποννήσου-Κρήτης, η λειτουργία του οποίου θα πρέπει να εξεταστεί να διακόπτεται στις ώρες αιχμής.
Το γεγονός ότι οι χαλυβουργίες και σε κάποιο βαθμό και τα τσιμέντα μειώνουν ήδη εθελοντικά την κατανάλωση τους κατά 200ΜW στις ώρες αιχμής συστηματικά κάθε ημέρα χωρίς αμοιβή από τον ΑΔΜΗΕ υπογραμμίζει τη σημαντική συμβολή της βιομηχανίας στην ευστάθεια του συστήματος, η οποία θεωρείται δεδομένη.
Επίσης θεωρούμε αυτονόητο η αμοιβή για τις βιομηχανίες, που θα κληθούν να περικόψουν τα φορτία τους, να είναι στο ύψος της αμοιβής της ενέργειας στην αγορά εξισορρόπησης.
Μελετάτε λύσεις έκτακτης ανάγκης όπως τη χρήση του LPG ή το Diesel ώστε να μπορέσετε να λειτουργείτε κανονικά;
Τέτοιες λύσεις εξετάζονται εδώ και καιρό από τις βιομηχανίες, αλλά απαιτούν πολύ χρόνο για να επανασχεδιαστούν οι διατάξεις ασφαλείας σε περίπτωση αντικατάστασης μέρους του φυσικού αερίου με LPG λόγω αδυναμίας αδιάληπτης τροφοδοσίας με LPG. Καθώς επίσης να ευρεθεί ο αναγκαίος εξοπλισμός.
