Στα πλαίσια της κατασκευής αιολικού πάρκου και της εγκατάστασης ανεμογεννητριών, στην κοινότητα Κελλιά της επαρχίας Λάρνακας, εντός του Κρατικού Δάσους Κελλιά και της περιοχής του Δικτύου Natura 2000 Ζώνη Ειδικής Προστασίας (ΖΕΠ) Περιοχή Κόσιης – Παλλουρόκαμπου, διαπιστώνεται παράβαση 8 από τους 12 νομικά δεσμευτικούς και ουσιώδεις όρους της περιβαλλοντικής έγκρισης. Μέχρι στιγμής, έχουν εκδοθεί δύο εξώδικα πρόστιμα, το πρώτο από την Υπηρεσία Θήρας και Πανίδας ύψους €2.000 και το δεύτερο από το Τμήμα Δασών ύψους €500.
Παρόλο που παραβιάστηκαν νομικά δεσμευτικοί και ουσιώδεις όροι της περιβαλλοντικής έγκρισης για την κατασκευή και λειτουργία αιολικού πάρκου, το Υπουργείο Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος δεν έχει προχωρήσει στην επιβολή άμεσου τερματισμού των κατασκευαστικών εργασιών, στην ανάκληση της ισχύουσας περιβαλλοντικής έγκρισης, στην υποβολή αιτήματος ακύρωση της ισχύουσας πολεοδομικής άδειας και στην εφαρμογή μέτρων αποκατάστασης της περιβαλλοντικής ζημιάς που έχει ήδη προκληθεί εντός της περιοχής του Δικτύου Natura 2000.
Ωστόσο, πραγματοποιήθηκαν τέσσερις επιτόπιες επιθεωρήσεις των κατασκευαστικών εργασιών, επιδόθηκαν δύο εξώδικα πρόστιμα και σταμάτησαν οι κατασκευαστικές εργασίες προσωρινά μέχρι τα μέσα Ιουλίου. Την ίδια στιγμή, σταμάτησαν πλήρως οι εργασίες εγκατάστασης εναέριου δικτύου μέσης τάσης, ζητήθηκε η υποβολή των σχετικών σχεδίων εγκατάστασης του δικτύου της ΑΗΚ και το θέμα αναμένεται να εξεταστεί συνολικά από την Ad Hoc Επιτροπή για την Ειδική Οικολογική Αξιολόγηση (ΕΟΑ) .
Το αιολικό πάρκο αφορά την εγκατάσταση 6 ανεμογεννητριών, συνολικής δυναμικότητας 16,5 MW, σε τεμάχια γης που εμπίπτουν σε Πολεοδομικές Ζώνες Προστασίας Ζ1 (κρατική δασική γη) και Υπαίθρου Γ3 (ιδιωτική γη γεωργοκτηνοτροφικής χρήσης) και έχουν συνολική έκταση 976.000 τ.μ. Οι 5 ανεμογεννήτριες χωροθετούνται εντός της ΖΕΠ Περιοχή Κόσιης – Παλλουρόκαμπου και η 1 ανεμογεννήτρια γειτνιάζει (εφάπτεται) με την προστατευόμενη περιοχή του Δικτύου Natura 2000.
Αρχικά το έργο αφορούσε την εγκατάσταση 10 ανεμογεννητριών, ενώ ο τελικός σχεδιασμός αφορά 6 γεννήτριες και συνολική δυναμικότητα του αιολικού πάρκου 16 MW. Η κατασκευάστρια εταιρεία έχει ενημερώσει τις Αρχές ότι προτίθεται να εγκαταστήσει μόνο 3 ανεμογεννήτριες συνολικής δυναμικότητας 12 MW, χωρίς μέχρι στιγμής να έχει γίνει η αίτηση για τροποποίηση της πολεοδομικής άδειας του έργου.
Τον περασμένο Φεβρουάριο η κατασκευάστρια εταιρεία, αποτάθηκε στο Τμήμα Περιβάλλοντος ενημερώνοντας για την έναρξη των εργασιών. Η αρμόδια Αρχή απάντησε θετικά νοουμένου ότι θα τηρηθούν οι ουσιώδεις όροι της Γνωμάτευσης της Περιβαλλοντικής Αρχής, όπως τέθηκαν στην έκθεση ΕΟΑ. Πρώτο, οι οποιεσδήποτε χωματουργικές εργασίες και κατασκευαστικά έργα απαγορεύονται κατά τις περιόδους αναπαραγωγής και μετανάστευσης των ειδών ορνιθοπανίδας, όπως αυτές ορίστηκαν από την Υπηρεσία Θήρας και Πανίδας μεταξύ των μηνών Ιανουάριου έως μέσα Ιουλίου. Δεύτερο, πριν την έναρξη των εργασιών να ενημερωθεί το Τμήμα Δασών και η Υπηρεσία Θήρας και Πανίδας ώστε να είναι παρόντες κατά την έναρξή τους.
Σε επιτόπιες επισκέψεις που πραγματοποιήθηκαν στην περιοχή από τις συναρμόδιες αρχές, διαπιστώθηκε η παράβαση αρκετών και σημαντικών νομικά δεσμευτικών και ουσιωδών όρων της έκθεσης ΕΟΑ που εκδόθηκε τον Απρίλιο 2019, της γνωμοδότησης της Περιβαλλοντικής Αρχής που εκδόθηκε στις 31/07/2019 και της πολεοδομικής άδειας που χορηγήθηκε στις 30/09/2022. Ειδικότερα, καταστρατηγούνται νομικά δεσμευτικοί και ουσιώδεις όροι, που σχετίζονται με την έναρξη και περίοδο των εργασιών υλοποίησης του έργου, τη χρήση του οδικού δικτύου και την υπογειοποίηση των ηλεκτρικών καλωδίων.
Παραβίαση ουσιωδών όρων
Επιπρόσθετα, έχουν παραβιαστεί 6 ουσιώδεις όροι της Γνωμοδότησης της Περιβαλλοντικής Αρχής. Ο όρος Β.4 εντοπίστηκε από την Υπηρεσία Θήρας και αφορά την έναρξη οποιωνδήποτε χωματουργικών και κατασκευαστικών εργασιών και εκχέρσωση βλάστησης να γίνει εκτός της αναπαραγωγικής περιόδου, δηλαδή να μην εμπίπτει εντός Φεβρουαρίου-μέσα Ιουλίου. Ο όρος Β.5 εντοπίστηκε και πάλι από την Υπηρεσία Θήρας αφορά την αποφυγή των δονήσεων και του θορύβου κατά το στάδιο της κατασκευής του έργου, που ενδέχεται να ενοχλήσουν την πτηνοπανίδα της περιοχής.
Σύμφωνα με τον όρο Β.6 «πριν την έναρξη των εργασιών, να ενημερωθεί το Τμήμα Δασών και η Υπηρεσία Θήρας και Πανίδας και να είναι παρόντες κατά την έναρξή τους». Παράβαση του όρου Β.6 προκύπτει σύμφωνα με επιστολές τόσο της Υπηρεσίας Θήρας όσο και του Τμήματος Δασών. Στις ίδιες επιστολές διαπιστώνεται παραβίαση του όρου Β.9, με βάση τον οποίο έπρεπε «να χρησιμοποιηθεί το υφιστάμενο οδικό δίκτυο και να μην γίνει οποιαδήποτε βελτίωση, αναβάθμιση, διαπλάτυνση, ασφαλτόστρωση ή εγγραφή του υφιστάμενου οδικού δικτύου, το οποίο αποτελείται από χωματόδρομους».
Παράβαση 8 από 12 νομικά δεσμευτικούς όρους
Συνολικά 8 από τους 12 νομικά δεσμευτικούς όρους της Έκθεσης ΕΟΑ που σχετίζονται με την έναρξη και περίοδο των εργασιών υλοποίησης του έργου έχουν παραβιαστεί από την κατασκευάστρια εταιρεία.
Αυτοί αφορούν τον όρο 7.1. που καταγράφονται σε χάρτη τα σημεία που θα τοποθετηθούν οι 6 ανεμογεννήτριες. Διαπιστώθηκε από το Τμήμα Δασών διάνοιξη/ εκχέρσωση δύο πλατειών για σκοπούς εγκατάστασης δύο ανεμογεννητριών, καθώς επίσης και μιας μικρότερης πλατείας όπου έχει κατασκευαστεί βάση από μπετόν για σκοπούς εγκατάστασης ηλεκτρικού υποσταθμού. Διαπιστώθηκε επίσης διαπλάτυνση δασικών δρόμων που οδηγούν στο αιολικό πάρκο, καθώς και αφαίρεση δέντρων και θάμνων χωρίς την άδεια του Διευθυντή Τμήματος Δασών. Για την παραβίαση του όρου της Σύμβασης Μίσθωσης το Τμήμα Δασών έχει επιβάλει εξώδικο πρόστιμο ύψους €500.
Η Υπηρεσία Θήρας και Πανίδας διαπίστωσε παράβαση του όρου 7.2 και προχώρησε σε καταγγελία και έκδοση εξωδίκου εναντίον της εταιρείας €2.000. Ο όρος αφορά τον χρονικό προγραμματισμό της φάσης κατασκευής έτσι ώστε να αποφύγει χρονικά την κύρια περίοδο αναπαραγωγής ή και μετανάστευσης των ειδών ορνιθοπανίδας.
Με επιστολή του Τμήματος Δασών διαπιστώνεται παράβαση του όρου 7.3, με βάση τον οποίο η χωροθέτηση των ανεμογεννητριών έπρεπε να γίνει πάνω σε υφιστάμενο οδικό δίκτυο (αντιπυρική λωρίδα).
Σε επιστολές της Υπηρεσίας Θήρας και Πανίδας και Τμήματος Δασών διαπιστώνεται παράβαση του όρου 7.5, με βάση τον οποίο δεν θα διεξαχθεί βελτίωση ή/και διαπλάτυνση του οδικού δικτύου.
Πλέον φαίνεται να προτείνεται και η αναίρεση του όρου 7.6, με βάση τον οποίο «σε περίπτωση που δεν είναι εφικτή η χρήση των υφιστάμενων δρόμων για την εγκατάσταση των ανεμογεννητριών, η μετακίνηση των ανεμογεννητριών προς τον χώρο εγκατάστασης να γίνει με ελικόπτερο». Η εισήγηση αυτή γίνεται γιατί τα ελικόπτερα μεταφοράς που υπάρχουν στην Κύπρο δεν μπορούν να σηκώσουν τον συγκεκριμένο τύπο ανεμογεννητριών και καθότι έχει ήδη διαπλατυνθεί το υφιστάμενο οδικό δίκτυο (αντιπυρικές λωρίδες) στην περιοχή και μπορούν να μεταφερθούν με φορτηγά.
Διαπιστώθηκε επίσης παράβαση του όρου 7.7 από την Υπηρεσία Θήρας και Πανίδας, με βάση τον οποίο έπρεπε «να γίνει η μέγιστη δυνατή προσπάθεια έτσι ώστε να προκύψουν τα λιγότερο δυνατόν μπάζα» και «σε κάθε περίπτωση να μην αφεθούν μπάζα στην περιοχή ΖΕΠ».
Στην περιοχή έχει ήδη εγκατασταθεί νέα γραμμή εναέριου δικτύου μέσης τάσης από την ΑΗΚ, συνεπώς υφίσταται παράβαση του όρου 7.9 με βάση τον οποίο «όλα τα καλώδια θα πρέπει να είναι εγκατεστημένα υπόγεια».
Η Υπηρεσία Θήρας και Πανίδας διαπιστώνει παραβίαση του όρου 7.12 για υποχρέωση του κύριου του έργου να προχωρήσει σε σύναψη συμφωνίας με την Υπηρεσία, το αργότερο εντός 4 μηνών από την έκδοση της πολεοδομικής άδειας.
Οι υπόλοιποι 4 από τους συνολικά 12 νομικά δεσμευτικούς όρους της Έκθεσης ΕΟΑ δεν έχουν παραβιαστεί. Πρόκειται για τους όρους 7.4 για μη εγγραφή των δασικών δρόμων και αντιπυρικών λωρίδων στο δημόσιο οδικό δίκτυο, 7.8 για μη επέκταση μελλοντικά του αιολικού πάρκου, 7.10 για μη επηρεασμό του κυνηγίου στην περιοχή και 7.11 για καθαρισμό χόρτων και ζιζανίων μηχανικά, χωρίς τη χρήση ζιζανιοκτόνων, κατά τη λειτουργία του έργου.
Τέλος, καταγράφεται επίσης παράβαση των όρων Δ.7.1 για τη γραμμή διασύνδεσης με το δίκτυο της ΑΗΚ και Δ.7.2 για την υπόγεια εγκατάσταση όλων των καλωδίων.
Πηγή: Φιλελεύθερος