Εντός των επόμενων 10-15 ημερών αναμένεται να βγουν οι αποφάσεις ένταξης άλλων 3500 δικαιούχων στο μέτρο για την ενίσχυση νέων γεωργών του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης (ΠΑΑ), ανεβάζοντας σε 14.000 τον συνολικό αριθμό των ωφελουμένων. Ήδη, ολοκληρώθηκε η διαδικασία ένταξης για 10.500 νέους αγρότες (σ.σ. από την προκήρυξη του 2021) και καταβλήθηκε η προκαταβολή (πρώτη δόση) της ενίσχυσης, όπως γνωστοποίησε ο αρμόδιος υφυπουργός, Γεώργιος Στύλιος, μιλώντας σήμερα, στη Θεσσαλονίκη, σε ημερίδα που διοργάνωσαν η Γενική Γραμματεία Ενωσιακών Πόρων και Υποδομών του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων και το Γεωτεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας (ΓΕΩΤ.Ε.Ε), με την ευκαιρία της 29ης διεθνούς έκθεσης Agrotica.
«Είναι στρατηγική μας να προχωρήσουμε σε ανανέωση του αγροτικού πληθυσμού της χώρας» σημείωσε ο κ.Στύλιος αναφερόμενος στο μέτρο, ύψους 535 εκατ. ευρώ, και πρόσθεσε ότι η διαδικασία εφαρμογής του απλοποιήθηκε πολύ κατά την τελευταία προκήρυξη, αφού μεταξύ άλλων η αξιολόγηση έγινε ψηφιακά. Παράλληλα, καταργήθηκε ο φυσικός φάκελος και εννέα στα δέκα δικαιολογητικά συγκεντρώθηκαν και υποβλήθηκαν χωρίς να χρειάζεται οι υποψήφιοι/ες να επισκεφτούν κάποια δημόσια υπηρεσία. Μάλιστα, γνωστοποίησε ότι στα επόμενα προγράμματα, το ίδιο θα ισχύει για το σύνολο των δικαιολογητικών και πρόσθεσε ότι το μέτρο των Νέων Αγροτών αποτελεί «πιλότο», για να επιταχυνθούν αντίστοιχα οι διαδικασίες και σε άλλα προγράμματα.
«Με τις συνεχόμενες εξωγενείς κρίσεις -πανδημία, ενεργειακή κρίση, πόλεμος- είναι πιο επίκαιρο από ποτέ να μπορέσουμε να διαφαλίσουμε την επισιτιστική ασφάλεια της Ελλάδας και της ΕΕ και την αδιατάρακτη λειτουργία της εφοδιαστικής αλυσίδας και άρα χρειαζόμαστε όσο ποτέ την παραγωγή και τον αγροτικό κόσμο» υπογράμμισε και πρόσθεσε ότι τα μηνύματα από τον αγροτοδιατροφικό τομέα είναι γενικά θετικά, καθώς -μεταξύ άλλων- το εμπορικό ισοζύγιο στον κλάδο είναι την τελευταία διετία πλεονασματικό για την Ελλάδα.
Πόροι ύψους 230 εκατ. ευρώ μέσω υπερδέσμευσης και νέες επιλέξιμες δαπάνες για τα Σχέδια Βελτίωσης
Πόροι ύψους 230 εκατ. ευρώ, έναντι 180 εκατ. ευρώ αρχικά, θα είναι τελικά διαθέσιμοι μέσω υπερδέσμευσης από το μέτρο των Σχεδίων Βελτίωσης του ΠΑΑ για τις γεωργοκτηνοτροφικές εκμεταλλεύσεις (σ.σ. το οποίο αναμένεται να προκηρυχθεί πριν το τέλος του 2022), όπως επισήμανε ο γενικός γραμματέας Ενωσιακών Πόρων και Υποδομών του υπουργείου, Δημήτρης Παπαγιαννίδης. «Για πρώτη φορά θα έχουμε ως επιλέξιμες δαπάνες τους μεταφερόμενους οικίσκους (για τους εργάτες γης) και την αγορά γης. Φυσικά δεν θα το κάνουμε "real estate" το πρόγραμμα» είπε χαρακτηριστικά, επισημαίνοντας ότι κάθε δικαιούχος θα μπορεί να αγοράσει μόνο όμορα χωράφια και ότι η αγορά γης αφορά σε ποσοστό μόνο έως 10%-15% του συνολικού κόστους της επένδυσης.
Ο κ.Παπαγιαννίδης πρόσθεσε ότι στο συγκεκριμένο πλαίσιο δεν θα ευνοηθούν τα μεγάλα επενδυτικά προγράμματα, αφού ο προϋπολογισμός των σχεδίων βελτίωσης δεν είναι πολύ υψηλός ανά αγρότη/κτηνοτρόφο, αλλά για τις μεγαλύτερες επενδύσεις υπάρχει ο αναπτυξιακός νόμος, που χρηματοδοτεί και project άνω των 100.000 ευρώ. Παράλληλα, επισήμανε, την προηγούμενη εβδομάδα υπεγράφη και η προκήρυξη του LEADER, το οποίο -όπως χαρακτηριστικά είπε- «είχε εκτραπεί σε εργαλείο των δήμων για την περιφερειακή ανάπτυξη, αλλά στόχος είναι τώρα να επιστρέψει στις ρίζες του, χωρίς να ξεχνάμε τον αγροτουρισμό».
Ο Ευθύμιος Τσιατούρας, προϊστάμενος της Μονάδας Επενδύσεων στις Γεωργικές Εκμεταλλεύσεις της Ειδικής Υπηρεσίας Εφαρμογής (ΕΥΕ) ΠΑΑ, παρουσίασε αναλυτικά το μέτρο των 230 εκατ. για τους νέους αγρότες, υπενθυμίζοντας μεταξύ άλλων ότι το ποσό της ενίσχυσης διπλασιάστηκε σε σχέση με την προηγούμενη πρόσκληση, ενθαρρύνοντας τη δημιουργία νεοφυών επιχειρήσεων στον αγροτικό τομέα και τη δημιουργία μιας νέας γενιάς επαγγελματιών γεωργών. Επανέλαβε ότι οι ενισχύσεις για καθέναν από τους 14.000 ωφελούμενους ανέρχονται σε 35.000-40.000 ευρώ και ότι ήδη καταβλήθηκε η πρώτη δόση (24.500- 28.000 ευρώ) στους πρώτους 10.500 δικαιούχους. Πρόσθεσε ότι μετά την ολοκλήρωση των επιχειρηματικών τους σχεδίων, το 2025 ή το 2026, θα πραγματοποιηθεί η εξόφληση και των υπόλοιπων 10.500- 12.000 ευρώ. Οι πόροι αυτοί μπορούν να κατευθυνθούν σε ευρύ φάσμα δράσεων, όπως ενοίκια, ασφάλιση στον ΕΦΚΑ ή ασφάλιση της καλλιέργειας, πάγιο εξοπλισμό, σπόρους, φυτά, λιπάσματα, φυτοπροστασία κ.ά.
Υποχρεώσεις και κριτήρια
Οι ωφελούμενοι υποχρεούνται μεταξύ άλλων να υπαχθούν σε κανονικό καθεστώς ΦΠΑ σε 12 μήνες από την ένταξή τους στο πρόγραμμα, να αποκτήσουν την ιδιότητα του επαγγελματία αγρότη εντός διετίας (ήτοι το 50% του δηλωθέντος εισοδήματός τους να προέρχεται από γεωργικές δραστηριότητες και να εργάζονται στη γεωργία τουλάχιστον το 30% του χρόνου τους), αλλά και να παραμείνουν στον αγροτικό τομέα επί τουλάχιστον τετραετία μετά την ολόκληρωση του επιχειρηματικού σχεδίου.
Ως προς τα σχέδια βελτίωσης, αναφέρθηκε στον τρόπο βαθμολόγησης των υποψηφίων, αναφέροντας ότι προτεραιοποιούνται δραστηριότητες που συνδέονται με: αιγοπροβατοτροφία, καλλιέργειες με στόχο την επισιτιστική ασφάλεια ή ανθεκτικές στην κλιµατική αλλαγή, παραγωγή ζωοτροφών και καλλιέργειες που προτείνονται από τις κατά τόπους Περιφέρειες ως περιφερειακής προτεραιότητας. Επίσης, ως κριτήρια βαθμολογίας «μετρούν» -μεταξύ άλλων- η απόδειξη της δυνατότητας κάλυψης του 20% του αιτούµενου προϋπολογισµού µε ίδια κεφάλαια, οι επενδύσεις σε ΑΠΕ και καινοτομία, η ιδιότητα του νέου γεωργού και η εμπειρία γεωργών κάτω των 45 ετών.
Στον στρατηγικό σχεδιασμό για την προώθηση της καινοτομίας/μεταφοράς γνώσης στον αγροδιατροφικό τομέα, αναφέρθηκε ο Νικόλαος Μανέτας, προϊστάμενος της Ειδικής Υπηρεσίας Διαχείρισης (ΕΥΔ) του Στρατηγικού Σχεδίου για τη νέα Κοινή Αγροτική Πολιτική, ο οποίος παρουσίασε μεταξύ άλλων τις δύο στρατηγικές της Πράσινης Συμφωνίας της ΕΕ ειδικά για τη γεωργία, αυτή που αφορά τη μετάβαση από το αγρόκτημα στο πιάτο (και έχει ως στόχο τη μείωση κατά 50% της χρήσης φυτομαρμάκων, λιπασμάτων και αντιβιοτικών και την αύξηση της βιολογικής παραγωγής στο 25% της γεωργικής έκτασης) και εκείνη που σχετίζεται με προστασία της βιοποικιλότητας.
Ο πρόεδρος του ΓΕΩΤΕΕ, Σπύρος Μάμαλης, επισήμανε ότι ο φορέας ήταν και είναι παρών στην προσπάθεια για διόρθωση των ατελειών και την άμβλυνση αδικιών στο πρόγραμμα των νέων αγροτών, ενώ η πρώην υπουργός Γεωργίας, Κατερίνα Μπατζελή, σημείωσε ότι «οι κρίσεις προκαλούν για ουσιαστικές μεταρρυθμίσεις (...) Οι αγρότες πρέπει να έχουν στα χέρια τους τα σωστά εργαλεία, που δεν είναι οι επιδοτήσεις. Χρειάζεται ασφάλιση εισοδήματος, καθώς όσο καλό κι αν είναι ένα σχέδιο βελτίωσης, χρειάζεται ασφάλεια του αγρότη απέναντι στη διακύμανση τιμών και εισοδήματος, επέκταση και επικαιροποίηση του κανονισμού ασφαλίσεων του ΕΛΓΑ, διασφάλιση ορθής διαχείρισης νερού, αλλαγές στο τραπεζικό σύστημα και ενεργό ταμείο εγγυοδοσίας, ώστε οι αγρότες ν' απεγκλωβιστούν από το μονοπώλιο χρηματοδοτήσεων των τραπεζών».
