Οι ψηφιακές τεχνολογίες μπορούν να βοηθήσουν τη γεωργία να αντιμετωπίσει τη «διπλή πρόκληση» του πρασινίσματος του τομέα και ταυτόχρονα τη διασφάλιση της επισιτιστικής ασφάλειας, σύμφωνα με αξιωματούχο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Ωστόσο, το υψηλό κόστος επένδυσης και η κακή συνδεσιμότητα στις αγροτικές περιοχές μπορεί να σταθούν εμπόδιο.
Η γεωργία ακριβείας, στην οποία αξιοποιούνται οι ψηφιακές τεχνολογίες για να γίνουν οι γεωργικές πρακτικές πιο ακριβείς, έχει προσελκύσει όλο και μεγαλύτερη προσοχή τα τελευταία χρόνια ως ένας τρόπος βελτιστοποίησης της χρήσης γεωργικών εισροών, όπως φυτοφάρμακα, λιπάσματα ή νερό.
Σύμφωνα με την Gaëlle Marion, επικεφαλής της μονάδας περιβαλλοντικής βιωσιμότητας στην Γενική Διεύθυνση για τη Γεωργία της Επιτροπής (DG AGRI), οι τεχνικές αυτές θα μπορούσαν να αποτελέσουν το κλειδί για να καταστεί η γεωργία πιο φιλική προς το κλίμα και το περιβάλλον, διατηρώντας παράλληλα την παραγωγή στα σημερινά επίπεδα.
«Ο γεωργικός τομέας βρίσκεται αντιμέτωπος με μια διπλή πρόκληση», τόνισε η ίδια κατά τη διάρκεια πρόσφατης εκδήλωσης της EURACTIV.
Για τη Marion, αυτή περιλαμβάνει, πρώτον, την «ανάγκη για μια οικολογική μετάβαση που θα διασφαλίζει την προστασία των φυσικών πόρων και την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής» και, δεύτερον, την ανάγκη για τη συνέχιση της παραγωγής τροφίμων.
«Η γεωργία ακριβείας έρχεται ακριβώς στο επίκεντρο αυτής της διπλής πρόκλησης», τόνισε.
Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η γεωργία ακριβείας μπορεί να συμβάλει στην αύξηση των αποδόσεων των καλλιεργειών και των επιδόσεων των ζώων, στη μείωση του κόστους και στη βελτιστοποίηση της χρήσης των εισροών.
Για παράδειγμα, οι ψηφιακές τεχνολογίες μπορούν να προβλέψουν ασθένειες και έτσι να δώσουν πρόγνωση για το πότε ακριβώς είναι απαραίτητο να χρησιμοποιηθούν ορισμένα φυτοφάρμακα, εξήγησε κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης ο συντηρητικός ευρωβουλευτής Franc Bogovič, ο οποίος είναι επίσης αγρότης μήλων.
Με αυτόν τον τρόπο, απαιτούνται συνολικά λιγότερα φυτοφάρμακα, πρόσθεσε. Παρόμοια συστήματα μπορούν να χρησιμοποιηθούν όταν πρόκειται για άρδευση, εξήγησε ο Bogovič, μειώνοντας την ποσότητα του νερού που απαιτείται και καθιστώντας την άρδευση πιο αποτελεσματική.
Τα εμπόδια παραμένουν
Όμως, παρά τα οφέλη αυτά, η ευρύτερη εξάπλωση των γεωργικών πρακτικών ακριβείας εξακολουθεί να αντιμετωπίζει σημαντικά εμπόδια. Ειδικότερα, η χρήση έξυπνων τεχνολογιών απαιτεί πρώτα μια υψηλής ποιότητας σύνδεση στο διαδίκτυο.
Σύμφωνα με έκθεση του 2022 της ένωσης βιομηχανίας οπτικών ινών FFTH Council Europe, μόνο το 30% των κατοίκων της υπαίθρου είχαν πρόσβαση σε πλήρη συνδεσιμότητα οπτικών ινών μέχρι τον Σεπτέμβριο του 2021, σε σύγκριση με σχεδόν το ήμισυ σε όλα τα νοικοκυριά.
Παρόλο που αυτό το ψηφιακό χάσμα κλείνει, η συνδεσιμότητα παραμένει «θεμελιώδες ζήτημα», τόνισε η Marion, προσθέτοντας ότι η Επιτροπή ελπίζει να το αντιμετωπίσει μέσω της διευκόλυνσης «Συνδέοντας την Ευρώπη», ενός χρηματοδοτικού προγράμματος της ΕΕ που αποσκοπεί, μεταξύ άλλων, στη δημιουργία μιας ψηφιακής και τηλεπικοινωνιακής υποδομής σε όλο το μπλοκ.
Εκτός από τη βελτίωση της σύνδεσης στο διαδίκτυο, το υψηλό κόστος επένδυσης που απαιτείται για την απόκτηση πολλών λύσεων γεωργίας ακριβείας μπορεί να αποτελέσει πρόκληση για τις μικρές γεωργικές εκμεταλλεύσεις, τόνισε ο Bogovič. «Νομίζω ότι είναι πολύ σημαντικό να τα φροντίσουμε», είπε, προσθέτοντας ότι οι συνεταιρισμοί θα μπορούσαν να προσφέρουν λύσεις, επιτρέποντας την από κοινού αγορά και χρήση ψηφιακών τεχνολογιών.
Η Marion αναγνώρισε επίσης ότι απαιτείται στήριξη για να έχουν οι μικρές γεωργικές εκμεταλλεύσεις πρόσβαση στη γεωργία ακριβείας, αλλά δήλωσε ότι η ΕΕ κάνει ήδη πολλά προς αυτή την κατεύθυνση.
«Η Κοινή Αγροτική Πολιτική (ΚΑΠ) υποστηρίζει και θα συνεχίσει να στηρίζει όχι μόνο τις επενδύσεις, αλλά και τις αλλαγές στις πρακτικές», μεταξύ άλλων με τη στήριξη έργων συνεργασίας μεταξύ ερευνητών, συμβούλων και γεωργών, αλλά και με την κατάρτιση και τις συμβουλευτικές υπηρεσίες γενικότερα, πρόσθεσε.
Ευκαιρίες ανταλλαγής δεδομένων
Εν τω μεταξύ, η Marion επεσήμανε επίσης ότι η ψηφιοποίηση της γεωργίας «μπορεί να είναι κάτι πολύ περισσότερο από ένα μεμονωμένο βήμα σε επίπεδο γεωργικής εκμετάλλευσης – πρόκειται επίσης για συνεργασία κατά μήκος της τροφικής αλυσίδας».
Οι ψηφιακές εφαρμογές μπορούν δυνητικά να επιτρέψουν στους γεωργούς να μοιράζονται δεδομένα μεταξύ τους και με εταίρους κατά μήκος της αλυσίδας αξίας ή να τροφοδοτούν αυτόματα και άμεσα τα διοικητικά δεδομένα στις αρμόδιες αρχές – κάτι που θα μπορούσε να συμβάλει στην ελαχιστοποίηση της γραφειοκρατίας, επισήμανε ο Bogovič.
Για να καταστεί δυνατή η εν λόγω ανταλλαγή δεδομένων σε επίπεδο γεωργικής εκμετάλλευσης σε ολόκληρη την Ευρώπη, η Επιτροπή έχει δεσμευτεί να δημιουργήσει έναν κοινό χώρο γεωργικών δεδομένων στο πλαίσιο της ευρωπαϊκής στρατηγικής για τα δεδομένα που παρουσίασε στις αρχές του 2020.
Ωστόσο, έρευνες έχουν δείξει ότι πολλοί αγρότες έχουν επιφυλάξεις σχετικά με τη δημοσιοποίηση δεδομένων.
Σε μια μελέτη που διεξήχθη μεταξύ Γερμανών γεωργών από την ένωση ψηφιακής βιομηχανίας Bitkom, μόνο το 1% των ερωτηθέντων δήλωσαν ότι είναι πρόθυμοι να μοιραστούν δεδομένα χωρίς προαπαιτούμενο, το 13% δήλωσαν ότι δεν είναι πρόθυμοι να μοιραστούν καθόλου, και οι υπόλοιποι δήλωσαν ότι θα εξαρτηθεί από το αν αυτό θα τους αποφέρει πρόσθετα οφέλη.
Πολλοί ανησυχούν ότι η δημοσιοποίηση δεδομένων από την εκμετάλλευση θα μπορούσε να έχει αρνητικά αποτελέσματα, για παράδειγμα, εάν τα δεδομένα που συλλέγονται βοηθήσουν τις ρυθμιστικές αρχές να θεσπίσουν πρόσθετους ή αυστηρότερους κανόνες, σύμφωνα με την Aline Blankertz, συμπρόεδρο του Ιδρύματος SINE, μιας ΜΚΟ που προωθεί τη συνεργασία στον τομέα των δεδομένων.
«Αν μιλήσετε με τους αγρότες, ρωτούν: Τι κερδίζω από αυτό;», δήλωσε η ίδια στη EURACTIV νωρίτερα φέτος.
Πηγή: euractiv.gr
