Πριν από δύο και πλέον χρόνια, η Γαλλία έγινε η πρώτη χώρα της ΕΕ που επέβαλε υψηλότερους (6,61 ευρώ) από τον μέσο όρο της ΕΕ (3,34 ευρώ) ειδικούς φόρους κατανάλωσης στον καπνό, σε μια προσπάθεια να μειώσει τα ποσοστά καπνίσματος.
Ενώ η αυξημένη φορολογία οδήγησε πράγματι σε σημαντική μείωση των ποσοστών καπνίσματος, το παράνομο εμπόριο καπνού και οι διασυνοριακές αγορές αυξήθηκαν.
Σύμφωνα με έκθεση που χρηματοδοτείται από την καπνοβιομηχανία, το 2021 το παράνομο εμπόριο στη Γαλλία αντιπροσώπευε το 29% της συνολικής κατανάλωσης (15,1 δισεκατομμύρια τσιγάρα).
Η ΕΕ, η Παγκόσμια Τράπεζα και ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) υποστηρίζουν την επιβολή υψηλότερων φόρων για τη μείωση των ποσοστών καπνίσματος.
Η Γαλλία δεν συνεργάστηκε
Στις περισσότερες χώρες της ΕΕ, η υψηλότερη φορολογία ήταν αποτελεσματική, καθώς τα ποσοστά καπνίσματος μειώθηκαν, σύμφωνα με το τελευταίο Ευρωβαρόμετρο.
Όμως σε ορισμένες χώρες, όπως η Γαλλία, η υψηλότερη φορολογία είχε επίσης ως αποτέλεσμα την αύξηση των διασυνοριακών αγορών.
Για να αντιμετωπιστεί αυτό, ο ΠΟΥ προέτρεψε τις κυβερνήσεις να συντονίσουν τη φορολογία με τις γειτονικές χώρες και να περιορίσουν τις αγορές σε άλλες χώρες.
Παρόλα αυτά, ένας διπλωμάτης της ΕΕ δήλωσε στη EURACTIV ότι «η γαλλική κυβέρνηση δεν συνεργάστηκε με τις γειτονικές χώρες πριν εισαγάγει υψηλότερους φόρους».
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εξετάζει επί του παρόντος τη δυνατότητα περαιτέρω αύξησης του ειδικού φόρου κατανάλωσης καπνού, με φήμες στις Βρυξέλλες να υποδηλώνουν ότι το Παρίσι μπορεί να βρίσκεται πίσω από αυτή την ώθηση.
«Η Γαλλία έκανε λάθος τότε και έκτοτε θέλει να κάνουν το ίδιο λάθος και οι άλλοι εταίροι στην ΕΕ, επειδή η κυβέρνηση δεν μπορεί να κάνει βήμα πίσω και να παραδεχτεί την αποτυχία της», δήλωσε στη EURACTIV πηγή της βιομηχανίας που γνωρίζει το θέμα.
Η ίδια πηγή αναφέρθηκε σε δήλωση του Γάλλου βουλευτή Olivier Dussopt – τώρα υπουργού Εργασίας στη νέα γαλλική κυβέρνηση – τον Ιούλιο του 2020 στην εθνοσυνέλευση, καθώς υποστήριξε το μέτρο του ειδικού φόρου κατανάλωσης.
«Έχουμε επίγνωση του πολύ επιθετικού χαρακτήρα της πρότασής μας σε σχέση με την ευρωπαϊκή θέση, αλλά τη βλέπουμε ως ένα μέσο για να ζωντανέψουμε τη συζήτηση για την εναρμόνιση της φορολογίας», δήλωσε τότε ο Dussopt.
«Εάν μια χώρα όπως η δική μας, όπου οι συνοριακές ροές τροφοδοτούν σημαντική κυκλοφορία, δεν υιοθετήσει μια επιθετική θέση σχετικά με τις ποσότητες καπνού που επιτρέπονται από την οδηγία, η συζήτηση για την εναρμόνιση δεν θα προχωρήσει», πρόσθεσε.
Ο Dussopt επέμεινε ότι ο βασικός στόχος της πρότασης είναι να βοηθήσει τη δημόσια υγεία, να στηρίξει τις καπνοβιομηχανίες και να συμβάλει στη βελτίωση των δημόσιων εσόδων.
Ωστόσο, οι διασυνοριακές αγορές προκάλεσαν πονοκέφαλο στη γαλλική κυβέρνηση, καθώς οι πολίτες ταξίδευαν σε γειτονικές χώρες όπως η Γερμανία και το Λουξεμβούργο για να αγοράσουν τσιγάρα.
Για να αντιμετωπίσει αυτό το φαινόμενο, η κυβέρνηση επέβαλε τότε περιορισμούς και αποφάσισε να επιτρέπει την εισαγωγή μόνο μιας κούτας τσιγάρων (200 τσιγάρα) ανά άτομο από άλλες χώρες.
Η τρέχουσα κατευθυντήρια γραμμή της ΕΕ ορίζει ότι μπορούν να μεταφέρονται έως 800 τσιγάρα όταν ταξιδεύουν μεταξύ χωρών της ΕΕ και τα κράτη μέλη δεν μπορούν να επιβάλουν κατώτερο όριο.
Τον Ιούλιο του 2020, ο πρώην ολλανδός ευρωβουλευτής Derk Jan Eppink υπέβαλε ερώτηση στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ρωτώντας αν η Κομισιόν σχεδιάζει να λάβει μέτρα κατά της κίνησης της Γαλλίας, η οποία παραβιάζει το δίκαιο της ενιαίας αγοράς της ΕΕ.
Η Επιτροπή απάντησε τον Αύγουστο του 2020:
«Αυτή η νομοθεσία, η οποία μόλις εγκρίθηκε, εξετάζεται επί του παρόντος. Μετά την εξέταση αυτή, η Επιτροπή θα αποφασίσει σχετικά με τα μέτρα που πρέπει να ληφθούν, ιδίως σχετικά με την ανάγκη κίνησης διαδικασίας επί παραβάσει βάσει του άρθρου 258 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης».
Ωστόσο, φαίνεται ότι έκτοτε δεν έχει ληφθεί κανένα μέτρο, αν και πηγή της ΕΕ δήλωσε στη EURACTIV ότι η Επιτροπή εξέτασε τις γαλλικές διατάξεις και ήρθε σε επαφή με τις αρχές στο Παρίσι.
«Οι ανταλλαγές με το εν λόγω κράτος μέλος συνεχίζονται ακόμη», πρόσθεσε η πηγή.
Η EURACTIV Γαλλίας ρώτησε το γαλλικό υπουργείο Οικονομίας αν μια συντονισμένη προσέγγιση με άλλα κράτη μέλη θα ήταν πιο κατάλληλη.
Το υπουργείο απάντησε σε ηλεκτρονικό μήνυμα ότι η Γαλλία βρίσκεται τακτικά σε επαφή με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για θέματα που αφορούν τη φορολόγηση των προϊόντων καπνού εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
«Η αναθεώρηση της οδηγίας του 2011 σχετικά με τη διάρθρωση και τους συντελεστές των ειδικών φόρων κατανάλωσης που εφαρμόζονται στα βιομηχανοποιημένα προϊόντα καπνού ξεκίνησε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή στα τέλη του 2020», ανέφερε το υπουργείο.
«Στόχος της αναθεώρησης είναι να επιτευχθεί μεγαλύτερη φορολογική σύγκλιση στον καπνό εντός της ΕΕ. Ελπίζουμε ότι η αναθεώρηση αυτή θα ολοκληρωθεί γρήγορα, προκειμένου να επιτευχθούν οι στόχοι της ΕΕ για τον έλεγχο του καπνού που έχουν τεθεί για το 2021, δηλαδή να μειωθεί το ποσοστό του πληθυσμού που χρησιμοποιεί καπνό σε λιγότερο από 5% έως το 2040», κατέληξε το υπουργείο.
Πηγή: euractiv.gr
