Το λαθρεμπόριο πετρελαίου δεν είναι εύκολο, αλλά είναι τόσο εξαιρετικά κερδοφόρο που τα εμπόδια απλά το επιβραδύνουν. Σίγουρα, οι αρχές μπορούν να κάνουν τη διακίνηση παράνομων βαρελιών λίγο λιγότερο οικονομικά επικερδή τελικά, ωστόσο, το πετρέλαιο θα ρέει.
Και ρέει. Η Ρωσία, το Ιράν και η Βενεζουέλα, οι τρεις μεγάλες χώρες παραγωγής πετρελαίου υπό δυτικές κυρώσεις, εξακολουθούν να αντλούν περίπου 16 εκατομμύρια βαρέλια την ημέρα αργού και άλλων υγρών πετρελαίου. Ας υποθέσουμε ότι το τρίο πουλά πετρέλαιο με έκπτωση 20% στις τιμές της αγοράς και κάνετε τα μαθηματικά: αυτό είναι ένα πετρέλαιο αξίας $1 δισεκατομμυρίου την ημέρα.
Είμαι δύσπιστος σχετικά με την ικανότητα του πιο πρόσφατου γύρου κυρώσεων και τις υποσχέσεις για αυστηρότερη επιβολή των παλαιότερων να σταματήσουν το παράνομο εμπόριο. Τα μέτρα θα δημιουργήσουν περισσότερες τριβές και θα κάνουν το λαθρεμπόριο πιο δύσκολο και πιθανώς λιγότερο κερδοφόρο, αναγκάζοντας τους πωλητές να προσφέρουν μεγαλύτερες εκπτώσεις. Αλλά δεν θα μειώσουν ουσιαστικά τις ροές, πόσο μάλλον να τις σταματήσουν.
Τα σχετικά ποσά είναι τόσο μεγάλα και η επιχείρηση τόσο προσοδοφόρα που όλοι οι εμπλεκόμενοι — πωλητές, αγοραστές και μεσάζοντες — έχουν μεγάλα κίνητρα να βρουν εναλλακτικές διαδρομές, κόλπα και τεχνάσματα για να κρατήσει τους τροχούς που γυρίζουν. Με την πάροδο του χρόνου, αυτοί που επιβάλουν τα μέτρα κουράζονται και οι λαθρέμποροι γίνονται σοφότεροι.
Δεν βοηθά το γεγονός ότι δεν θεωρούν όλοι το ρωσικό, το ιρανικό και το βενεζουελανικό αργό ως παράνομο. Για την Κίνα, την Ινδία και πολλές άλλες αναπτυσσόμενες χώρες, τα βαρέλια τους είναι τόσο καλά όσο κανένα.
Οι χώρες που διευκολύνουν
Επιπλέον, οι χώρες που επιβάλλουν τις κυρώσεις έχουν κίνητρο να διευκολύνουν τους λαθρέμπορους να διατηρήσουν την τιμή του πετρελαίου χαμηλά και θα πρέπει να πείσουν όλους τους άλλους, ιδιαίτερα το Πεκίνο και το Νέο Δελχί, αυτό το πιο ακριβό αργό είναι ένα τίμημα που αξίζει να πληρωθεί για την επιβολή κυρώσεων. Υπάρχει ένα ιστορικό προηγούμενο για αυτό, με την επιτυχία του εμπάργκο των Ηνωμένων Εθνών στο αργό από το Ιράκ και το Κουβέιτ το 1990-1991. Αλλά μάθαμε τα τελευταία πέντε χρόνια ότι η Δύση δεν έχει την πολιτική βούληση να αντιμετωπίσει υψηλότερο ενεργειακό κόστος και ο Παγκόσμιος Νότος δεν ενδιαφέρεται να υποστηρίξει την Ουάσιγκτον, τις Βρυξέλλες και το Λονδίνο. Η πολιτική όρεξη για ισχυρές κυρώσεις είναι τόσο αδύναμη που ακόμη και η Ιαπωνία, συνήθως ευθυγραμμισμένη με τις ΗΠΑ, τους μιλάει μόνο για τα λόγια.
Το πολιτικό και οικονομικό υπόβαθρο είναι σημαντικό για να κατανοήσουμε τι θα ακολουθήσει στη μαύρη αγορά πετρελαίου. Η προσοχή είναι στη Ρωσία και το Ιράν, που μαζί αντλούν περίπου το 15% του παγκόσμιου αργού.
Ακόμα και ο Τραμπ στηρίζει
Την περασμένη εβδομάδα, ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ υπέγραψε ένα “προεδρικό μνημόνιο” που διέταξε την κυβέρνησή του να επαναφέρει την εκστρατεία "η εξαγωγή πετρελαίου από το Ιράν στο μηδέν". Στα χαρτιά, ήταν μια δυνατή δράση. Αλλά ο Τραμπ υπονόμευσε τη δική του απόφαση λέγοντας, με το στυλό στο χέρι, ότι ήταν δύσπιστος σχετικά με το υπόμνημα. “Όλοι θέλουν να το υπογράψω, είπε, προσθέτοντας ότι το υπογράφει, αλλά είμαι δυσαρεστημένος που το κάνω “ Αν αυτό δεν ήταν αρκετό, κατέστησε σαφές ότι τελικά δεν ήθελε να διαταράξει τη ροή του πετρελαίου: “Ας ελπίσουμε ότι δεν θα χρειαστεί να το χρησιμοποιήσουμε".
Επιπλέον, το σημείωμα ήταν μεγάλο σε λόγια και σύντομο σε πράξεις. Το Υπουργείο Οικονομικών των ΗΠΑ ανακοίνωσε μέρες αργότερα, σε ξεχωριστή δήλωση, ότι επιβάλλει κυρώσεις στο δίκτυο που χρησιμοποιεί το Ιράν για να αποφύγει τις αμερικανικές κυρώσεις για το πετρέλαιο. Το πρόβλημα είναι ότι η κίνηση στόχευσε ένα μόνο μεγάλο πετρελαιοφόρο και δύο μικρά. Τα τελευταία χρόνια, το Ιράν έχει βασιστεί σε περισσότερα από 500 δεξαμενόπλοια για να μετακινήσει το πετρέλαιο του, εκ των οποίων σχεδόν το 60% παραμένει μη εγκεκριμένο.
Τα πετρελαιοφόρα
Προς το παρόν, ας επικεντρωθούμε στα πετρελαιοφόρα, τα οποία συνεχίζουν να παραλαμβάνουν ιρανικό αργό για εξαγωγή. Ναι, μερικοί από αυτούς χρειάζονται περισσότερο χρόνο για να βρουν αγοραστή, και προς το παρόν αποθηκεύουν αργό στην ανοιχτή θάλασσα. Αλλά είναι θέμα χρόνου — και μεγαλύτερη έκπτωση στις τιμές της αγοράς – πριν κάποιος αγοράσει αυτό το πετρέλαιο. Επιπλέον, η ιρανική παραγωγή πετρελαίου, όταν μετράται στο σύνολό της, φλερτάρει με το υψηλότερο επίπεδο των τελευταίων 40 και πλέον ετών. Η Τεχεράνη όχι μόνο παράγει αργό — το κύριο επίκεντρο των κυρώσεων — αλλά και άλλα προϊόντα πετρελαίου, όπως συμπυκνώματα και υγρά φυσικού αερίου που έχουν ξεφύγει από κάθε περιορισμό ακόμη πιο εύκολα. Οι δύο τελευταίες κατηγορίες πετρελαίου σημείωσαν άνθηση της παραγωγής τα τελευταία χρόνια. Συνδυάστε τα όλα και το Ιράν άντλησε πέρυσι περίπου 4,5 εκατομμύρια βαρέλια την ημέρα, τον τρίτο υψηλότερο όγκο από το 1978.
Η Ρωσία έχει τεθεί υπό κυρώσεις σχεδόν αμέσως μετά την εισβολή στην Ουκρανία, αλλά οι δυτικοί πολιτικοί έδωσαν έμφαση στη διατήρηση των τιμών του πετρελαίου σε χαμηλά επίπεδα παρά στον περιορισμό των ροών. Τις τελευταίες ημέρες της θητείας του, ο πρώην πρόεδρος Τζο Μπάιντεν άλλαξε λίγο τη βελόνα, επιβάλλοντας τις ισχυρότερες ποινές που έχουν δει μέχρι στιγμής στη Μόσχα. Μετά την εξάντληση του αρχικού σοκ, οι λαθρέμποροι εργάστηκαν σε λύσεις: Η Ρωσία χρειάστηκε λιγότερες από 25 ημέρες για να βρει λύσεις. Ναι, το Κρεμλίνο πρέπει να πουλήσει το πετρέλαιο του σε χαμηλότερες τιμές και να πληρώσει περισσότερα για να το μεταφέρει. Οι δυσλειτουργίες αφθονούν και μέρος της παραγωγής δεν έχει βρει ακόμη έναν τελικό πελάτη, αναγκάζοντας ορισμένα δεξαμενόπλοια να γίνουν προσωρινές πλωτές εγκαταστάσεις αποθήκευσης. Αλλά, συνολικά, το πετρέλαιο εξακολουθεί να ρέει.
Είναι μια επαίσχυντη αποτυχία πολιτικής, με αδράνεια καλυμμένη από ρητορική και λόγια. Όσο οι δυτικές κυβερνήσεις αρνούνται να πληρώσουν υψηλότερες τιμές πετρελαίου, το κόστος δηλαδή του ακρωτηριασμού της μαύρης αγοράς, η Ρωσία, το Ιράν και η Βενεζουέλα θα συνεχίσουν να μπορούν να πωλούν τα βαρέλια τους.
