Πρόβλεψη-σοκ για ρυθμό ανάπτυξης στις ΗΠΑ μόλις 0,3% στο πρώτο τρίμηνο του έτους εξέφρασαν χθες οικονομολόγοι σε νέα έρευνα του δικτύου CNBC, από 2,3% το αμέσως προηγούμενο τελευταίο τρίμηνο του 2024. Στις ΗΠΑ η κατάσταση πάει από το κακό στο χειρότερο και το πρόβλημα εξαπλώνεται. Οι αγορές παντού υποχωρούν με εντεινόμενο ρυθμό όσο πλησιάζει η 2α Απριλίου, ημέρα της «Απελευθέρωσης» κατά Τραμπ ή αλλιώς ημέρα επιβολής των δασμών, η οποία εν δυνάμει αφορά τους πάντες και τα πάντα.
Στην Ευρώπη ο ενθουσιασμός που προκάλεσαν η έγκριση του πακέτου ενίσχυσης της οικονομίας και το «λύσιμο» του γερμανικού φρένου χρέους σταδιακά απορροφήθηκε, καθώς το τωρινό πρόβλημα φαίνεται ότι δεν λύνεται με ένα χρηματοδοτικό εργαλείο ενίσχυσης των επενδύσεων, όσο μεγάλο και αν είναι. Την ίδια ώρα το BBC μετέδιδε δηλώσεις Γερμανού στρατηγού, ότι η χώρα και το ΝΑΤΟ πρέπει να προετοιμαστούν για πιθανή επίθεση από τη Ρωσία μέσα στα επόμενα τέσσερα χρόνια. Συμβαίνουν όλα αυτά, και στην Ελλάδα, αντί να μαζευόμαστε, συζητάμε για «ξεχείλωμα» των δαπανών του κράτους.
Τα αιτήματα για επιστροφή δώρων και αυξήσεις στο Δημόσιο αυξάνονται καθημερινά. Χθες μάθαμε ότι ο υπουργός Οικονομικών δεν δέχεται να συναντήσει την Ένωση Δικαστών και Εισαγγελέων, η οποία θέλει να του αναλύσει το δίκαιο του αιτήματος επιστροφής των δώρων σε εργαζομένους και συνταξιούχους του δημόσιου τομέα. Από το γεγονός ότι ήδη συζητά – η κυβέρνηση – την επέκταση των μισθολογικών αυξήσεων των στρατιωτικών σε όλους τους ενστόλους συμπεραίνει κανείς ότι το αίτημα τουλάχιστον μιας συνάντησης είναι λογικό να ικανοποιηθεί. Με δεδομένη την κουβέντα που έχει ανοίξει, δεν αποκλείεται να τους ικανοποιήσει και το αίτημά τους. Ολα είναι πιθανά, από ό,τι φαίνεται.
Το θέμα είναι αν μπορούμε. Και αν το αντέχει η οικονομία της πιο υπερχρεωμένης χώρας στην Ευρώπη αναλογικά με το ΑΕΠ. Στην κυβέρνηση είχαν αφήσει ένα κομμάτι δημοσιονομικού χώρου στον προϋπολογισμό του 2026 με στόχο να εξαγγελθούν κάποιες μειώσεις φόρων κατά την παρουσία του Πρωθυπουργού φέτος στη ΔΕΘ τον Σεπτέμβριο.
Στην πορεία προέκυψε ένας για την ώρα άγνωστου ύψους δημοσιονομικός χώρος (η διαπραγμάτευση βρίσκεται σε εξέλιξη) που θα προκύψει από την εξαίρεση των επιπλέον αμυντικών δαπανών από τους υπολογισμούς για το έλλειμμα. Δεν θα πρόκειται για νέα λεφτά, δικά μας είναι, των φορολογουμένων, και επειδή δεν θα επιβαρύνουν το έλλειμμα δεν σημαίνει ότι δεν θα επιβαρύνουν και το χρέος ή θα… εξαφανιστούν. Αλλά η κυβέρνηση θεωρεί ότι της δίνουν χώρο για παροχές και συντήρηση του υψηλού ρυθμού ανάπτυξης. Δεν είναι σαφές ωστόσο αν έχει σχέδιο για τα δύσκολα, που όλοι πιθανολογούν ότι έρχονται και για τα οποία όλοι προετοιμάζονται.
Κοντολογίς στην Ελλάδα έχουμε καταφέρει να κάνουμε και πάλι τη λάθος συζήτηση, σε λάθος χρόνο. Την αρχή δεν την έκανε η κυβέρνηση. Αλλά όταν η φήμη περί δήθεν επιστροφής των δώρων στο Δημόσιο άρχισε να διαχέεται με ταχύτατους ρυθμούς, δεν έσπευσε να την σταματήσει (με την εξαίρεση Χατζηδάκη). Τώρα θα πρέπει να μάθει να ζει με αυτήν και τις επιπτώσεις της, είτε δίνοντας κάτι λίγο λίγο κρατώντας ζεστό το εκλογικό της σώμα ή θα υποχρεωθεί να την κόψει απότομα λόγω υπέρτερου προβλήματος και θα το πληρώσει ακόμα περισσότερο με λαϊκή δυσαρέσκεια.
