του Ίναχου Λάζου*,
Βρισκόμαστε 3 εβδομάδες πριν τις δεύτερες εκλογές και το κύριο επίδικο δεν είναι η διατηρήσιμη ανάπτυξη, η μείωση της ανεργίας, η βιώσιμη άνοδος του μέσου εισοδήματος με επενδύσεις, αλλά εάν μπορεί να μειωθεί ο ΦΠΑ, πώς και πόσο θα φορολογηθούμε «αλλιώς», και με ποια πατέντα θα είναι και η πίτα ολόκληρη και ο σκύλος χορτάτος.
Και τούτο παρά το γεγονός ότι οι ψηφοφόροι με χαμηλότερα εισοδήματα ψήφισαν με τα χέρια και με τα πόδια υπέρ της υπάρχουσας πολιτικής. Συν ότι μόλις ανακοινώθηκαν στοιχεία καταναλωτικής εμπιστοσύνης του Μαΐου από το ΙΟΒΕ και δείχνουν συνεχιζόμενη ισχυρή ανάκαμψη από τις επιπτώσεις της ενεργειακής κρίσης, πανδημίας, και των άλλων «ωραίων» που μας βρήκαν. Ψιλά γράμματα όμως.
Ο ΣΥΡΙΖΑ που "διδάσκει"
Ακούσαμε βέβαια από τον (επίσημα μαρξιστή, θυμίζουμε) κ. Τσακαλώτο ότι η Αριστερά, με το 20% του ΣΥΡΙΖΑ, όχι μόνο αντιπαρατίθεται αλλά επίσης «διδάσκει». Φανταστείτε να το έλεγε αυτό ο κ. Μητσοτάκης μετά το 40%.
No offense κ. Τσακαλώτο, ωραία και ευγενικά τα λέμε αλλά από το να φτάσει να γίνει δίδαγμα όλο αυτό απέχει (μα πάρα) πολύ.
Λοιπόν. Υπάρχουν ζητήματα που για διάφορους λόγους, ουσίας και μη, οι πολιτικοί δυσκολεύονται να συζητήσουν ελεύθερα δημοσίως. Όσοι δεν εκλεγόμαστε δεν έχουμε τέτοιο πρόβλημα καθωσπρεπισμού.
Ο ΦΠΑ
Αλήθεια πρώτη. Ο χαμηλότερος ΦΠΑ είναι προοδευτικός μόνο στα βιβλία. Στην πραγματικότητα η ανισοκατανομή του εισοδήματος άρα και της κατανάλωσης ανισοκατανεμει και τα έσοδα από ΦΠΑ. Οι λίγοι (μαζί και οι τουρίστες) ξοδεύουν πολλά και πληρώνουν πολύ ΦΠΑ - τόσο απλό. Εάν πληρώσουν λιγότερο αυτοί, τα συνολικά χρήματα θα λείψουν. Η μείωση του ΦΠΑ δεν ευνοεί τους «πολλούς» με τα λίγα, όπως διατείνεται ο ΣΥΡΙΖΑ και ακούγεται όμορφο προεκλογικά. Μετά θα έρθει ο λογαριασμός της συνολικής τρύπας που θα ανοίξει ενώ στο μεταξύ οι «πολλοί» θα δίνουν λίγα λιγότερα και οι «λίγοι» θα δίνουν πολλά λιγότερα.
Όταν θα έρθει όμως το συνολικό μπουγιουρντί θα τα χρωστάμε όλα όλοι μαζί. Συν ό,τι επιπλέον χρειαστεί για να αναπληρωθεί το έλλειμα αξιοπιστίας, όπως κατά τη διάρκεια της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ με τα υπερπλεονάσματα.
Αυτό λέγεται «παίγνιο αρνητικού αθροίσματος» και χρειάζεται κάποιον με ιδιαίτερη ανικανότητα για να επιτευχθεί. Αρνητικό άθροισμα έχουμε όταν η συνολική καθαρή ζημία σου (του κράτους εν προκειμένω) είναι μεγαλύτερη από το συνολικό καθαρό κέρδος μου.
Φορολόγηση υπερκερδών
Αλήθεια δεύτερη. Προσπερνάμε ότι τα δήθεν υπερκέρδη έχουν ήδη φορολογηθεί και ως κέρδη και ως υπερκέρδη. Προσπερνάμε επίσης ότι μέχρι πριν κάνα δυο χρόνια οι ίδιοι με τα «υπερκέρδη» είχαν υπερ-ζημίες εν μέσω πανδημίας και ότι κατα την υπερδεκαετή ύφεση της Ελλάδας έβλεπαν κέρδη με τα κυάλια. Τέλος, προσπερνάμε ότι αυτά τα κεφάλαια είναι που χρησιμοποιούν οι επιχειρήσεις για να επανεπενδυσουν και να προσλάβουν μετά από μια μακρά περίοδο αποεπενδυσης και ανεργίας.
Ας υποθέσουμε παρ´ολα αυτά ότι φορολογούνται παραπάνω τα ΠΕΡΣΥΝΑ λοιπόν «υπερ» κέρδη. Αναρωτιέται κανείς μέχρι πότε θα υπάρχουν τόσα παρά πολλά κέρδη για να καλύπτουν την μόνιμη τρύπα που θέλουν να ανοίξουν στο ΣΥΡΙΖΟΠΑΣΟΚ; Αντιλαμβάνεται κανείς πως όλες οι προβλέψεις εταιρικής κερδοφορίας δείχνουν ομαλοποίηση στο άμεσο μέλλον δεδομένου ότι οι στρεβλώσεις από την πανδημία και τον πόλεμο έχουν πλέον παρέλθει; Επίσης ψιλά γράμματα.
Περί υπερπλεονασμάτων
Αλήθεια τρίτη. Η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ που διαμαρτύρεται για την υπάρχουσα φορολογία δημιούργησε σωρευτικά υπερπλεονασματα πέρα και πάνω από τους στόχους των μνημονίων της τάξεως του 10% του ΑΕΠ το 2015-19. Δεν τα απαίτησε κανείς δανειστής αυτά, όμως ο ΣΥΡΙΖΑ τα δημιούργησε μέσω υπερφορολόγησης και συρρίκνωσε την ανάπτυξη τουλάχιστον άλλο τόσο, αν όχι εις διπλούν.
Τώρα οι ίδιοι που υπέρ-εισέπραξαν ένα ποσό της τάξεως των 20 δις «διδάσκουν» πως θα πληρώσουμε λιγότερους φόρους. Αν και ταυτόχρονα ο πολύς κ. Δραγασάκης μιλάει για το υπέρογκο χρέος μας και την ανάγκη ονομαστικής αποπληρωμής του.
Βέβαια για να μην ξεχνιόμαστε, το ταμειακό «μαξιλάρι» που δήθεν παρέδωσαν αυτοί που διαμαρτύρονται ότι η τελευταία κυβέρνηση αύξησε το χρέος, ήταν έντοκη δανειακή προκαταβολή απο την Ευρώπη και οφειλόμενο εις το ακέραιο.
Η αύξηση των εσόδων
Αλήθεια τέταρτη. Η ονομαστική αύξηση των εσόδων απο ΦΠΑ λόγω υψηλότατης ονομαστικής ανάπτυξης του ΑΕΠ, για την οποία κατηγορείται η τελευταία κυβέρνηση, όχι μόνο δεν αποτελεί με κανέναν απολύτως τρόπο αύξηση της φορολογίας, αλλά εάν δεν υφίστατο κιόλας θα δημιουργούνταν και περαιτέρω υπερβάλλουσα ζήτηση με συνέπεια ακόμη περισσότερη πίεση και υψηλότερες τιμές.
Οι υπερ-εισπράξεις
Αλήθεια πέμπτη. Το να διαμαρτύρεται κανείς για υπερ-αύξηση φόρων και υπέρ-εισπράξεις όταν (α) το πλεόνασμα ήταν οριακά θετικό (δηλ 6-7 μονάδες του ΑΕΠ χαμηλότερα από τα αχρείαστα υπερπλεονασματα του ΣΥΡΙΖΑ), και (β) τα εξωτερικά ισοζύγια είναι αρνητικά λόγω αύξησης της εσωτερικής ζήτησης και των εισαγωγών - ανάγεται σε πολλούς περισσότερους βαθμούς σχιζοφρένειας από δύο.
Υπερφορολόγηση και καθίζηση της ανάπτυξης
Αλήθεια έκτη. Παραδόξως ο λόγος ακριβώς που κατάφερε κουτσά στραβά να βγάλει την τετραετία η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ ήταν ακριβώς επειδή έδινε «φόρο αίματος και ανάπτυξης» στις αγορές με υπερπλεονασματα, πάνω δηλαδή και από τους μνημονιακούς στόχους! Είναι απολύτως βέβαιο πως εάν έρχονταν στην εξουσία θα αναγκάζονταν και πάλι να κάνει το ίδιο, με υπερφορολόγηση και καθίζηση της ανάπτυξης - ώστε να πληρώνει τις αγορές παραπάνω για να δέχονται να χρηματοδοτούν την χώρα, με ανεπάρκεια πολιτικής και υψηλότερα επιτόκια.
Τα συμπεράσματα
Συμπεράσματα. Πρώτον, για να καλυφτεί το κενό της μείωσης του ΦΠΑ, αύξησης των εξόδων κτλ χρειάζονται νέοι φόροι σε όλους. Αλλιώς δεν λύνεται η εξίσωση και ακόμη περισσότερο δεν λύνεται με «προοδευτικό» πρόσημο. Γιατί; Διότι απλά αυτά είναι και τα σχετικά και τα απόλυτα μεγέθη.
Δεύτερον, επειδή ακριβώς δεν λύνεται η εξίσωση «προοδευτικά» γι’ αυτό και δεν την λύνουν δημοσίως. Δεν μπορούν να μαζευτούν χρήματα που να καλύπτουν το μεγάλο κενό που δεν θα πληρώνουν οι «λίγοι» (και οι ξένοι) με τα πολλά μέσω ΦΠΑ. Μόλις διαπιστωθεί αυτό και στην πράξη (εάν εγκρίνονταν κατ’ αρχήν από την Ευρώπη) θα αναγκάζονταν μια κυβέρνηση να επαναφέρει φόρους σε όλους, πολλούς και λίγους.
Τρίτον, είτε τα αντιλαμβάνονται αυτά είτε όχι, το πασίδηλο είναι ότι εκείνοι που τα τάζουν προσπαθούν απλά να πουν κάτι για να έρθουν ψήφοι απο συγκεκριμένη μερίδα ψηφοφόρων. Όταν πέσουν έξω όμως τα νούμερα, όπως πολλάκις στο παρελθόν, είτε θα φταίει η Ευρώπη, ο μπαμπούλας, το ευρώ, το μνημόνιο, ή οι εξωγήινοι και είτε θα τα πάρουν όλα πίσω είτε θα τα αντικαταστήσουν με κάτι ακόμη πιο γελοίο και ακόμη μακρύτερα από την αρχική υπόσχεση ότι οι πολλοί θα πληρώνουν λιγότερα.
Τέταρτον, το έλλειμα αξιοπιστίας πολιτικής κατά πάσα βεβαιότητα θα πρέπει και πάλι να κλείσει με υπερπλεονασματα δηλαδή ακόμη υψηλότερη φορολογία στο σύνολο εάν έρθει στην εξουσία η Αριστερά.
Πέμπτο, για να έχουμε και καλό ερώτημα - η ανάπτυξη από πού θα έρθει; Η Ελλάδα έχει επενδυτικό κενό, χρειάζεται κεφάλαια, ανταγωνιστικότητα, τεχνογνωσία, επενδύσεις παγίου κεφαλαίου. Παρ´ολα αυτά μιλάει η αντιπολίτευση για περαιτέρω τόνωση της εγχώριας ζήτησης, μειώνοντας τους φόρους. Τελευταία φορά που το δοκίμασε αυτό η κ. Κατσέλη επί Παπανδρέου το 2009 με αρνητικά εξωτερικά ισοζύγια χρεοκοπήσαμε φαντασμαγορικά.
Το άνωθεν συνονθύλευμα εξυπνάδων δημιουργεί ένα παίγνιο με θεμελιωδώς αρνητικού αθροίσματος με όλους ζημιωμένους. Γιατί; Επειδή το σύστημα ήδη έχει προσεγγίσει αποφασιστικά την βέλτιστη αναλογία προοδευτικότητας και ανάπτυξης επενδύσεων μέσω υγειούς κερδοφορίας και στο κεφάλαιο / προσφορά αλλά και στην εργασία / ζήτηση. Και γι’ αυτό ο κόσμος όλος μιλάει για το θαύμα της ελληνικής οικονομίας με τους δείκτες να σπάνε το ένα ρεκόρ μετά το άλλο.
Παρά την αποδοκιμασία στις εκλογές συνεχίζει το ΣΥΡΙΖΟΠΑΣΟΚ να μην αντιλαμβάνεται ότι το πόπολο τα έχει καταλάβει πλέον όλα τούτα. Το μήνυμα που εκπέμπει είναι απλό και ξεκάθαρο: είστε και στους φόρους λάθος και στην ανάπτυξη λάθος. Κατ´επίφαση προοδευτισμός δεν είναι προοδευτισμός, είναι μηδενισμός.
Τυφλά να έχει ο Μαρξ.
Υγ. Το κύριο αποταμιευτικό και περιουσιακό στοιχείο των ελληνικών νοικοκυριών είναι το σπίτι τους και η Ελλάδα έχει από τα υψηλότερα ποσοστά στην Ευρώπη νοικοκυριών με 2η κατοικία. Η ιδέα ότι οι διεθνείς επενδύσεις στο ελληνικό real estate με άνοδο των τιμών των κατοικιών μετά από 40% πτώση στην κρίση είναι βασικά αρνητικό φαινόμενο και άρα καταδικαστέα ανήκει επίσης στη σφαίρα της ακατάληπτης μπουρδολογίας.
*Ο ´Ιναχος Λάζος είναι απόφοιτος του ΜΙΤ και ιδρυτής της Delphic Strategies, συμβουλευτικής εταιρίας επενδυτικών κεφαλαίων από την Ασία, την Ευρώπη και την Αμερική.
