Σκόπια, του Bojan Stojkovski
Την ώρα που στην Τουρκία οι αρχές αιφνιδίασαν τους καταναλωτές ανακοινώνοντας αυξήσεις στις τιμές του ρεύματος έως και 125%, στην Βόρεια Μακεδονία, οι αυξήσεις ήταν ηπιότερες.
Μετά από μια εβδομάδα υπολογισμών και συζητήσεων, οι ενεργειακές αρχές της Βόρειας Μακεδονίας ανακοίνωσαν ότι η τιμή του ηλεκτρικού ρεύματος από την 1η Ιανουαρίου θα είναι 9,48% ακριβότερη για τους πολίτες της χώρας.
Επιπρόσθετα, οι αρχές θα καταργήσουν και το ημερήσιο φθηνότερο τιμολόγιο ρεύματος καταργείται, το οποίο διαρκούσε δύο ώρες κάθε μέρα. Με αριθμούς αυτό σημαίνει ότι αν μέχρι τώρα μια οικογένεια πλήρωνε κατά μέσο όρο 25 ευρώ το μήνα για ρεύμα, τώρα θα χρειαστεί να διαθέσει 2,4 ευρώ παραπάνω.
Δύσκολη απόφαση για τις ρυθμιστικές αρχές
Ο Πρόεδρος της Ρυθμιστικής Επιτροπής Ενέργειας (ERC) Μάρκο Μπισλιμόφσκι είπε ότι αυτή ήταν μια από τις πιο σκληρές αποφάσεις που έλαβε η επιτροπή. Τόνισε ότι στην πραγματικότητα το ρεύμα θα έπρεπε να έχει αυξηθεί κατά 25 τοις εκατό αλλά ότι δεν θα υπάρξουν περιορισμοί.
Ενώ οι ενεργειακές εταιρείες της χώρας δεν είναι ικανοποιημένες με την απόφαση του ERC, γνωρίζουν ότι εάν υπάρξει δραστική αύξηση των τιμών, δεν θα εισπράξουν χρήματα από τους καταναλωτές γιατί θα μειωθεί το επίπεδο είσπραξης. επεσήμανε ο Μπισλιμόφσκι.
«Συνολικά 25 εκατομμύρια ευρώ για τις ανανεώσιμες εκλογές έχουν διατεθεί ως κόστος σε αυτή την απόφαση για την τιμή του ρεύματος. Στους προμηθευτές, αντί να πληρώσουν 250 - 260 ευρώ, δίνονται περίπου 240 εκατομμύρια κιλοβατώρες ετησίως με 105 ευρώ ανά μεγαβατώρα». Ο Μπισλιμόφσκι εξήγησε και υπογράμμισε ότι ο κλάδος δεν αντέχει ζημιά 100 χιλιάδων ευρώ την ημέρα.
Σύμφωνα με τον Bislimovski, δεν θα υπάρξει διόρθωση τιμών τον Ιούνιο και ότι μέχρι τότε η αγορά θα πρέπει να σταθεροποιηθεί και οι χρηματιστηριακές τιμές θα μειωθούν.
Η τιμή της κεντρικής θέρμανσης
Επιπρόσθετα, το ERC ανακοίνωσε επίσης ότι τις επόμενες ημέρες θα αποφασίσει εάν και πόσο θα είναι η αύξηση της τιμής της κεντρικής θέρμανσης.
Εάν υπάρξει δραστική αύξηση της τιμής της θέρμανσης, οι πολίτες θα αποσυνδεθούν από την κεντρική θέρμανση και θα έχει αρνητικό αποτέλεσμα, πρόσθεσε ο Μπισλιμόφσκι.
Η εταιρεία Balkan Energy Group (BEG) υπέβαλε αίτημα στο κράτος για αύξηση της τιμής της θέρμανσης στα Σκόπια έως και 300 τοις εκατό, επειδή η τιμή του φυσικού αερίου στα χρηματιστήρια ήταν εξαπλάσια.
Το ERC αντέδρασε κατά της BEG ζητώντας αποδεικτικά στοιχεία για την τιμή στην οποία η εταιρεία σχεδιάζει να προμηθευτεί φυσικό αέριο. Σύμφωνα με ανεπίσημους υπολογισμούς, η BEG χρειάζεται περίπου 38 εκατομμύρια κυβικά μέτρα φυσικού αερίου για να μπορέσει να παρέχει θέρμανση στους Σκοπιανούς κατά τη χειμερινή περίοδο.
Η BEG ζητά από την κυβέρνηση περίπου 13 εκατ. ευρώ για την προμήθεια φυσικού αερίου και αν γίνει δεκτό τέτοιο αίτημα, τότε δεν θα υπάρξει αύξηση της τιμής.
Η Τουρκία
Την ίδια στιγμή η Τουρκία αύξησε απότομα τις τιμές του ηλεκτρικού ρεύματος για τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις την πρώτη μέρα του έτους, ενώ αύξησε εκ νέου τους μηνιαίους λογαριασμούς φυσικού αερίου, εντείνοντας τις πιέσεις σε μια οικονομία που αντιμετωπίζει μια ραγδαία αύξηση του συνολικού πληθωρισμού.
Όπως αναφέρει το Reuters, η Ρυθμιστική Αρχή Ενεργειακής Αγοράς δήλωσε ότι οι τιμές της ηλεκτρικής ενέργειας αυξήθηκαν κατά περίπου 50% για τα νοικοκυριά με χαμηλότερη ζήτηση για το 2022, ενώ αυξήθηκαν έως 125% για τους εμπορικούς χρήστες με υψηλή ζήτηση.
Οι τιμές του φυσικού αερίου αυξήθηκαν κατά 25% για οικιακή χρήση και κατά 50% για βιομηχανική χρήση τον Ιανουάριο, ανέφερε ξεχωριστά ο εθνικός διανομέας BOTAS. Η αύξηση των τιμών ήταν 15% για τη βιομηχανική χρήση που παράγει ηλεκτρική ενέργεια.
Ο πληθωρισμός
Ο ετήσιος πληθωρισμός της Τουρκίας εκτινάχθηκε πάνω από το 21% τον Νοέμβριο και εκτιμάται ότι θα ξεπεράσει το 30% τον Δεκέμβριο, μετά την κατάρρευση του νομίσματος τους τελευταίους μήνες που προκλήθηκε από μια σειρά ανορθόδοξων μειώσεων των επιτοκίων.
Παράλληλα, η τουρκική λίρα αποδυναμώθηκε για πέμπτη συνεχή ημέρα την Παρασκευή. Τα ιστορικά κέρδη που είχε σημειώσει το διάστημα 21-24 Δεκεμβρίου υπονομεύθηκαν, καθώς οι επενδυτές συνέχισαν να ανησυχούν για την ανορθόδοξη νομισματική πολιτική της χώρας και την αύξηση του πληθωρισμού, σύμφωνα με τα όσα μετέδωσε το Reuters.
Σύμφωνα με το Reuters, η λίρα υποχώρησε στις 13,63 έναντι του δολαρίου - με ισχνές συναλλαγές - πριν ανακάμψει στις 13,1875, με πτώση 19% από το τέλος της προηγούμενης εβδομάδας, ενώ σημείωσε πτώση 44% έναντι του δολαρίου κατά τη διάρκεια του έτους.
Τα εισοδήματα των Τούρκων έχουν διαβρωθεί τους τελευταίους μήνες από τη διολίσθηση της λίρας, αν και ανέκαμψε από 18,4 σε 10,25 δολάρια την περασμένη εβδομάδα μετά την εισαγωγή ενός κρατικού προγράμματος για την προστασία των τοπικών καταθέσεων σε λίρα από τις απώλειες υποτίμησης έναντι των σκληρών νομισμάτων.