Οι προοπτικές της αγοράς χάλυβα συνεχίζουν να επιδεινώνονται καθώς η ζήτηση και η κατανάλωση μειώνονται εν μέσω υψηλών μεριδίων εισαγωγών. Αυτό αναφέρει ανακοίνωση, χθες, της EUROFER, που με έδρα τις Βρυξέλλες, από το 1976 αντιπροσωπεύει το σύνολο της παραγωγής χάλυβα στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Όπως αναφέρει η EUROFER, “η ευρωπαϊκή αγορά χάλυβα αντιμετωπίζει μια ολοένα και πιο προκλητική προοπτική, η οποία οφείλεται σε συνδυασμό χαμηλής ζήτησης χάλυβα, ύφεσης στους κλάδους που χρησιμοποιούν χάλυβα και επίμονα υψηλών μεριδίων των εισαγωγών.
Αυτοί οι παράγοντες, σε συνδυασμό με τις αδύναμες γενικές οικονομικές προβλέψεις, τις αυξανόμενες γεωπολιτικές εντάσεις και το υψηλότερο ενεργειακό κόστος για την ΕΕ σε σύγκριση με άλλες μεγάλες οικονομικές περιοχές, βαθαίνουν περαιτέρω την πτωτική τάση που παρατηρείται τα τελευταία τρίμηνα” τονίζει η Ένωση των Ευρωπαϊκών βιομηχανιών χάλυβα.
Σύμφωνα με τις πιο πρόσφατες εκτιμήσεις της EUROFER για την οικονομία και την αγορά χάλυβα, η φαινομενική κατανάλωση χάλυβα δεν θα ανακάμψει το 2024 όπως προβλεπόταν προηγουμένως (+1,4%), αλλά αντίθετα αναμένεται να βιώσει νέα ύφεση (-1,8%), αν και ηπιότερη σε σχέση με το 2023 (-6%) .
Ομοίως, οι προοπτικές για την παραγωγή των τομέων που χρησιμοποιούν χάλυβα επιδεινώθηκαν για το 2024 (-2,7%, από -1,6%).
Η ανάκαμψη
Οι προβλέψεις ανάκαμψης για το 2025 είναι επίσης πιο μέτριες τόσο για τη φαινομενική κατανάλωση (+3,8%) όσο και για την παραγωγή των τομέων που χρησιμοποιούν χάλυβα (+1,6%). Το μερίδιο των εισαγωγών χάλυβα αυξήθηκε στο 28% το δεύτερο τρίμηνο του 2024.”
«Τα στοιχεία αυτά επιβεβαιώνουν περαιτέρω την επείγουσα ανάγκη για δράση σε επίπεδο ΕΕ για τη διατήρηση της βιώσιμης παραγωγής χάλυβα και των ποιοτικών θέσεων εργασίας στην Ευρώπη, υποστηρίζοντας παράλληλα τις επενδύσεις για την αποαναθρακοποίση του κλάδου. Όπως τονίστηκε στην πρόσφατη συζήτηση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, πρέπει επειγόντως να αντιμετωπίσουμε την παγκόσμια πλεονάζουσα παραγωγική ικανότητα και τις αθέμιτες εμπορικές πρακτικές, τις υψηλές τιμές ενέργειας και την πρόσβαση σε σιδηρούχα σκραπ παράλληλα με τη δημιουργία κορυφαίων αγορών για πράσινο χάλυβα που κατασκευάζεται στην Ευρώπη. Καλούμε τα μέλη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και την επερχόμενη Ευρωπαϊκή Επιτροπή να παραδώσουν ένα ισχυρό ευρωπαϊκό σχέδιο δράσης για τον χάλυβα ως προτεραιότητα», δήλωσε ο Axel Eggert, Γενικός Διευθυντής της Ευρωπαϊκής Ένωσης Χάλυβα (EUROFER), μετά τη δημοσίευση της Οικονομικής Έκθεσης 4ο τρίμηνο 2024. .
Επισκόπηση της αγοράς χάλυβα της ΕΕ
Το δεύτερο τρίμηνο του 2024, η φαινομενική κατανάλωση χάλυβα μειώθηκε και πάλι (-1,3%, μετά από -3%), φτάνοντας σε συνολικό όγκο 34,8 εκατ. τόνους. Αυτή η πτωτική τάση αναμένεται να συνεχιστεί καθ' όλη τη διάρκεια του έτους, σε αντίθεση με προηγούμενες προσδοκίες για βελτίωση της ζήτησης. Η εξέλιξη της ζήτησης χάλυβα παραμένει υπόκειται σε υψηλή αβεβαιότητα και, ακόμη και με μέτρια ανάκαμψη που προβλέπεται το 2025 (+3,8%), οι όγκοι κατανάλωσης είναι πιθανό να παραμείνουν πολύ κάτω από τα προ πανδημίας επίπεδα.
Ομοίως, οι εγχώριες παραδόσεις συρρικνώθηκαν εκ νέου (-1,7%) το δεύτερο τρίμηνο, αν και λιγότερο απότομα σε σχέση με το πρώτο τρίμηνο (-5,6%). Την ίδια περίοδο, οι εισαγωγές μειώθηκαν επίσης ελαφρώς (-1,5%), αλλά το συνολικό τους ποσοστό ανήλθε στο ιστορικό υψηλό του 28%.
Τομείς της ΕΕ που χρησιμοποιούν χάλυβα
Την ίδια περίοδο, οι κλάδοι που χρησιμοποιούν χάλυβα σημείωσαν επίσης αξιοσημείωτη πτώση για δεύτερη συνεχή φορά (-2,1%, μετά το -2,4%), αφού επέδειξαν κάποια ανθεκτικότητα μέχρι το τέλος του 2023 (+0,9%). Αυτή η τάση προκύπτει από μια γενική ύφεση σε όλους τους σημαντικούς κλάδους που χρησιμοποιούν χάλυβα, συμπεριλαμβανομένων των κατασκευών, της μηχανολογίας, των οικιακών συσκευών, των μεταλλικών προϊόντων και τώρα της αυτοκινητοβιομηχανίας, που έχει σταματήσει μετά από επτά συνεχόμενα τρίμηνα ανάπτυξης.
Παρά τις τρεις πρόσφατες μειώσεις των επιτοκίων από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ), η υψηλή οικονομική αβεβαιότητα είναι πιθανό να συνεχιστεί. Ο δείκτης σταθμισμένης βιομηχανικής παραγωγής χάλυβα (SWIP) προβλέπεται να αντιμετωπίσει μια βαθύτερη από την αναμενόμενη ύφεση το 2024 (-2,7%, από -1,6%), λόγω της μείωσης της παραγωγής στους τομείς των κατασκευών και της αυτοκινητοβιομηχανίας, με μέτρια ανάκαμψη αναμένεται το 2025 (+1,6%, από +2,3%).
Σημειώνεται ότι τα μέλη της EUROFER είναι εταιρείες χάλυβα και εθνικές ομοσπονδίες χάλυβα σε όλη την ΕΕ. Μέλη είναι οι μεγάλες εταιρείες χάλυβα και οι εθνικές ομοσπονδίες χάλυβα στην Τουρκία, την Ουκρανία και το Ηνωμένο Βασίλειο.
Η ευρωπαϊκή βιομηχανία χάλυβα
Η ευρωπαϊκή βιομηχανία χάλυβα είναι παγκόσμιος ηγέτης στην καινοτομία και την περιβαλλοντική βιωσιμότητα. Έχει κύκλο εργασιών περίπου 191 δισεκατομμυρίων ευρώ και απασχολεί άμεσα περίπου 303.000 άτομα υψηλής ειδίκευσης, παράγοντας κατά μέσο όρο 140 εκατομμύρια τόνους χάλυβα ετησίως. Περισσότερες από 500 εγκαταστάσεις παραγωγής χάλυβα σε 22 κράτη μέλη της ΕΕ παρέχουν άμεση και έμμεση απασχόληση σε εκατομμύρια περισσότερους ευρωπαίους πολίτες. Στενά ενοποιημένος με τις βιομηχανίες μεταποίησης και κατασκευών της Ευρώπης, όπως αναφέρεται, ο χάλυβας είναι η ραχοκοκαλιά για την ανάπτυξη, την ανάπτυξη και την απασχόληση στην Ευρώπη.
Ο χάλυβας είναι το πιο ευέλικτο βιομηχανικό υλικό στον κόσμο. Οι χιλιάδες διαφορετικών ποιοτήτων και τύπων χάλυβα που αναπτύχθηκε από τη βιομηχανία καθιστούν εφικτό τον σύγχρονο κόσμο. Ο χάλυβας είναι 100% ανακυκλώσιμος και επομένως αποτελεί θεμελιώδες μέρος της κυκλικής οικονομίας. Ως βασικό υλικό μηχανικής, ο χάλυβας είναι επίσης ουσιαστικός παράγοντας για την ανάπτυξη και την ανάπτυξη καινοτόμων τεχνολογιών μετριασμού των εκπομπών CO2, τη βελτίωση της αποδοτικότητας των πόρων και την προώθηση της αειφόρου ανάπτυξης στην Ευρώπη.
Ο διασυνοριακός φόρος άνθρακα
Αξίζει να σημειωθεί ότι στο φόντο αυτό ο διασυνοριακός φόρος άνθρακα στις εισαγωγές πρώτων υλών (CBAM) αποτελεί ένα “όπλο” που έχει υιοθετήσει η ΕΕ για είναι να περιορίσει τον κίνδυνο διαρροής άνθρακα, δηλαδή της μετεγκατάστασης βιομηχανιών σε τρίτες χώρες με χαλαρότερους περιβαλλοντικούς όρους και άρα φθηνότερου κόστους.
‘Ετσι, οι ευρωπαϊκές βιομηχανίες, με βάση το πλαίσιο θα πρέπει να ενημερώνουν τις υπηρεσίες της EE για το “αποτύπωμα” CO2, που έχουν πρώτες ύλες που εισάγουν, ενώ από το 2026 οι εισαγωγές αλουμινίου, τσιμέντου, λιπασμάτων, υδρογόνου, σιδήρου, χάλυβα και ηλεκτρικής ενέργειας στην ΕΕ θα πρέπει να συνοδεύονται από πιστοποιητικά CBAM, τα οποία συνδέονται με την τιμή του CO2, για την κάλυψη της ενσωματωμένης περιεκτικότητας σε άνθρακα.
Όπως φαίνεται, από την εικόνα της αγοράς χάλυβα, τουλάχιστον, το όλο πλαίσιο δε φαίνεται να λειτουργεί επαρκώς κι έτσι σταδιακά ¨”πληθαίνουν” οι φωνές που αναφέρουν ότι το μέτρο πλήττει καίρια την ανταγωνιστικότητα της οικονομίας της ΕΕ. Πάντως, η νέα Κομισιόν έχει θέσει επί τάπητος σχέδιο επέκτασης του φόρου και στα τελικά καταναλωτικά προϊόντα κλάδων όπως το αλουμίνιο, ο χάλυβας και το τσιμέντο. έτσι, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή σκοπεύει να υποβάλει έκθεση ως το τέλος του χρόνου, για την επέκταση του CBAM στα τελικά προϊόντα των κλάδων που σήμερα, όπως προαναφέρθηκε, καλύπτει ο φόρος και είναι το αλουμίνιο, το τσιμέντο, τα λιπάσματα, το υδρογόνο, το σίδηρο, τον χάλυβα και την ηλεκτρική ενέργεια.
