Η Ευρώπη θέλει να αναπτύξει περισσότερες ανανεώσιμες πηγές ενέργειας για να ενισχύσει την ενεργειακή της ασφάλεια και τη βιομηχανική της ανταγωνιστικότητα. Η γεωπολιτική κατάσταση θέτει νέα ερωτήματα γύρω από την ασφάλεια αυτών των υποδομών. Στην Ετήσια Στρογγυλή Τράπεζα για την Ενεργειακή Ασφάλεια, το ΝΑΤΟ επιβεβαίωσε την αποφασιστικότητά του να προστατεύσει την κρίσιμη ενεργειακή υποδομή.
Ο πόλεμος στην Ουκρανία έχει αλλάξει ριζικά το τοπίο απειλών σε ολόκληρη την Ευρώπη, ιδιαίτερα στις Βαλτικές και Αρκτικές Θάλασσες. Αυτή την εβδομάδα, το ΝΑΤΟ διοργάνωσε την Ετήσια Στρογγυλή Τράπεζα για την Ενεργειακή Ασφάλεια στα κεντρικά γραφεία του στις Βρυξέλλες. Ο Διευθύνων Σύμβουλος της WindEurope, Giles Dickson, συμμετείχε σε συζήτηση πάνελ για τις κρίσιμες ενεργειακές υποδομές στη θάλασσα και τις ευρύτερες απειλές για την ενεργειακή ασφάλεια.
Προστασία ανεμογεννητριών και δικτύων από εχθρικές πράξεις σαμποτάζ και κυβερνοπολέμου
Το πάνελ του ΝΑΤΟ εστίασε στις τρέχουσες φυσικές και κυβερνοαπειλές προς τα υπεράκτια αιολικά πάρκα και τα υποθαλάσσια καλώδια. Κατέληξε ότι οι υβριδικές επιθέσεις και το σαμποτάζ παραμένουν οι πιο πιεστικές απειλές για την κρίσιμη υποθαλάσσια υποδομή στην Ευρώπη. Ο Dickson τόνισε επίσης τη ζωτική σημασία της ασφάλειας δεδομένων. «Η Ευρώπη πρέπει να ενισχύσει τις προσπάθειές της για την προστασία των αυξανόμενων υπεράκτιων αιολικών υποδομών από φυσικές επιθέσεις και σαμποτάζ. Παράλληλα, δεν πρέπει να υποτιμούμε τις απειλές για την ασφάλεια στον κυβερνοχώρο και τα δεδομένα. Υπάρχουν 300 αισθητήρες σε μια σύγχρονη ανεμογεννήτρια. Τα δεδομένα από αυτούς τους αισθητήρες πρέπει να αποθηκεύονται και να αναλύονται αποκλειστικά στην Ευρώπη και σε φιλικές χώρες», δήλωσε ο Dickson.
Προειδοποιήσεις των Υπουργών Εξωτερικών του ΝΑΤΟ για εχθρικές ενέργειες από Ρωσία και Κίνα
Η εκδήλωση έλαβε χώρα μια εβδομάδα μετά τη συνάντηση των Υπουργών Εξωτερικών του ΝΑΤΟ στις Βρυξέλλες, οι οποίοι συζήτησαν τις εντεινόμενες εκστρατείες εχθρικών ενεργειών στις χώρες του ΝΑΤΟ. Παρουσιάζοντας τα αποτελέσματα αυτής της συνάντησης, ο Γενικός Γραμματέας του ΝΑΤΟ, Μαρκ Ρούτε, δήλωσε: «Η Ρωσία και η Κίνα έχουν προσπαθήσει να αποσταθεροποιήσουν τις χώρες μας και να διχάσουν τις κοινωνίες μας με πράξεις σαμποτάζ, κυβερνοεπιθέσεις και ενεργειακούς εκβιασμούς». Οι Υπουργοί Εξωτερικών του ΝΑΤΟ αναφέρθηκαν επίσης σε σημαντική αύξηση αυτών των επιθέσεων. «Υπήρξαν 500 ύποπτα περιστατικά στην Ευρώπη φέτος. Μέχρι και 100 από αυτά μπορούν να αποδοθούν σε ρωσικές υβριδικές επιθέσεις, κατασκοπεία και άσκηση επιρροής», δήλωσε ο Υπουργός Εξωτερικών της Τσεχίας, Γιαν Λιπάβσκι.
Στη Σύνοδο Κορυφής του 2023 στο Βίλνιους, το ΝΑΤΟ συμφώνησε να δημιουργήσει ένα Ναυτικό Κέντρο για την Ασφάλεια Κρίσιμων Υποθαλάσσιων Υποδομών (CUI) στο Συμμαχικό Ναυτικό Στρατηγείο του ΝΑΤΟ (MARCOM). Αυτό το Συντονιστικό Κύτταρο CUI έγινε λειτουργικό το 2023. Εστιάζει στην αποτροπή και άμυνα απέναντι στη βίαιη χρήση ενέργειας και άλλες υβριδικές ενέργειες. Συγκεντρώνει επίσης δορυφορική παρακολούθηση εχθρικών σκαφών που μπορεί να παρεμβαίνουν στις ενεργειακές υποδομές. Η συνάντηση των Υπουργών Εξωτερικών του ΝΑΤΟ συζήτησε την ενίσχυση της ανταλλαγής πληροφοριών, κοινές ασκήσεις, καλύτερη προστασία κρίσιμων υποδομών και την άμυνα στον κυβερνοχώρο.
Ο άνεμος ενισχύει την ενεργειακή ασφάλεια
Ο άνεμος αντιπροσωπεύει πλέον το 20% της ηλεκτρικής ενέργειας που καταναλώνεται στην Ευρώπη. Είναι κρίσιμος για την ενίσχυση της ενεργειακής ασφάλειας της Ευρώπης, όχι μόνο επειδή είναι εγχώριος αλλά και επειδή μειώνει την ανάγκη για εισαγωγές ορυκτών καυσίμων. Η αιολική ενέργεια που έχει παραχθεί φέτος έχει εξοικονομήσει για την Ευρώπη το ισοδύναμο 100 δισεκατομμυρίων κυβικών μέτρων εισαγωγών φυσικού αερίου. Η αποκεντρωμένη φύση της αιολικής ενέργειας – υπάρχουν 107.000 ανεμογεννήτριες σε όλη την Ευρώπη – την καθιστά λιγότερο ευάλωτη σε σαμποτάζ και ξένες παρεμβάσεις σε σχέση με πολλές άλλες μορφές ενέργειας. Ο γερμανικός στρατός πλέον συμβουλεύει γερμανικές εταιρείες να λειτουργούν τις δικές τους ανεμογεννήτριες.
Οι ανεμογεννήτριες και τα δίκτυα χρειάζονται επίσης προστασία
Οι φυσικές απειλές προς τις ανεμογεννήτριες, τα δίκτυα και άλλες υπεράκτιες ενεργειακές υποδομές της Ευρώπης είναι πραγματικές. Το ίδιο ισχύει και για τις κυβερνοαπειλές και τις απειλές στα δεδομένα προς τις αιολικές ενεργειακές υποδομές, τόσο στην ξηρά όσο και στη θάλασσα. Οι σύγχρονες ανεμογεννήτριες διαθέτουν έως και 300 αισθητήρες που παρακολουθούν την απόδοση των διάφορων εξαρτημάτων. Αυτοί οι αισθητήρες παράγουν τεράστιες ποσότητες δεδομένων και δίνουν τη δυνατότητα ελέγχου της λειτουργίας των αντίστοιχων εξαρτημάτων και, συνεπώς, των ανεμογεννητριών. Είναι απαραίτητο να μειωθούν οι εγγενείς κίνδυνοι εδώ και να διασφαλιστεί η μέγιστη ασφάλεια δεδομένων των αιολικών πάρκων της Ευρώπης. Και να προστατευτούν από κυβερνοεπιθέσεις. Αυτό απαιτεί εργαλεία κρυπτογράφησης, ασφαλή συστήματα SCADA και λύσεις διαχείρισης δεδομένων που βασίζονται στην ΕΕ.