Nέο τοπίο διαμορφώνεται στον κλάδο φυσικού αερίου και ηλεκτρισμού μετά την αποεπένδυση της Helleniq Energy από την ΔΕΠΑ Εμπορίας (που ολοκληρώθηκε και τυπικά χθες με την υπογραφή της σύμβασης μεταβίβασης για το 35% που κατείχε στον έτερο μέτοχο της ΔΕΠΑ Εμπορίας, το ΤΑΙΠΕΔ).
Η συμφωνία αυτή που βρίσκεται σε άμεση συνάφεια με την αποεπένδυση των Ιταλών της Edison από την Elpedison που περιέρχεται υπό τον πλήρη έλεγχο της Helleniq Energy σημαίνει από τη μια πλευρά ότι η ΔΕΠΑ Εμπορίας περιέρχεται στον πλήρη έλεγχο του Δημοσίου, με το Υπερταμείο (που θα διαδεχθεί το ΤΑΙΠΕΔ το επόμενο έτος) να αποκτά την ευθύνη για την περαιτέρω ανάπτυξη και την αξιοποίηση αυτού του asset. Και από την άλλη πλευρά ότι η Helleniq Energy -που είχε εκδηλώσει ενδιαφέρον στον διαγωνισμό του ΤΑΙΠΕΔ για τη διάθεση του 65% της ΔΕΠΑ Εμπορίας προτού αυτός οδηγηθεί σε ναυάγιο με τον CEO Ανδρέα Σιάμισιη να δηλώνει ότι εφόσον δεν μπορεί να αποκτήσει την εταιρεία η Helleniq θα ήθελε να απαλλαγείαπό τη μειοψηφική συμμετοχή της- ετοιμάζεται να συγκεντρώσει όλες τις δραστηριότητες του Power and Gas υπό τη σκέπη της «νέας Elpedison” (που θα αποκτήσει οσονούπω νέα επωνυμία), με το βλέμμα στην αξιοποίηση των συνεργειών που θα ξεκλειδωθούν και την αποκόμιση υπεραξιών.
Πρόκειται για μια ριζική αλλαγή στη δομή του Ομίλου, που μέχρι πρότινος είχε παρουσία στον εν λόγω κλάδο μέσω του 50% που κατείχε στην Elpedison (και υπό το πρίσμα της έλλειψης συναντίληψης με τον έτερο μέτοχο για διάφορες αποφάσεις) και μέσω του 35% που κατείχε στη ΔΕΠΑ Εμπορίας. Εμφανιζόταν δε το παράδοξο, ο ένας «πόλος» να ανταγωνίζεται ευθέως τον άλλον, στο μέτρο που η ΔΕΠΑ Εμπορίας δραστηριοποιείται τόσο στην εμπορία φυσικού αερίου, όσο και στην προμήθεια φυσικού αερίου και ηλεκτρισμού στη λιανική αγορά (μέσω της 100% θυγατρικής της Φυσικό Αέριο Ελληνική Εταιρεία Ενέργειας), ανταγωνιζόμενη την Elpedison !
Αυτή η κατάσταση λοιπόν παίρνει τέλος, κάτι που υπογραμμίζεται μετ’ επιτάσεως και στην ανακοίνωση που συνόδευσε την υπογραφή της συμφωνίας: ¨”H HELLENiQ ENERGY διασαφηνίζει το χαρτοφυλάκιό της, αποχωρώντας από μη πλειοψηφικές, ή και ανταγωνιστικές μεταξύ τους συμμετοχές. Καθετοποιεί πλήρως τις δραστηριότητές της και μετατρέπεται σε έναν ολοκληρωμένο πάροχο ενεργειακών προϊόντων, με δυνατότητα αυτόνομης χάραξης της στρατηγική της, έχοντας τον απόλυτο/πλήρη έλεγχο όλων των θυγατρικών της”, τονίζεται χαρακτηριστικά.
Στην ίδια ανακοίνωση, όμως, προδιαγράφεται και η επόμενη ημέρα για την ΔΕΠΑ Εμπορίας, με το ΤΑΙΠΕΔ να υπογραμμίζει δια στόματος του CEO Δημήτρη Πολίτη ότι ο πλήρης έλεγχος της εταιρείας από το Ελληνικό Δημόσιο αποτελεί αποφασιστικό βήμα για την στρατηγική ανάπτυξη της εταιρείας τα επόμενα έτη, επιταχύνοντας τον μετασχηματισμό της σε έναν καθετοποιημένο όμιλο ενέργειας, «Σε συνδυασμό με τη διευθέτηση των εκκρεμών νομικών ζητημάτων, οι προοπτικές αξιοποίησης της ΔΕΠΑ Εμπορίας θα αναβαθμιστούν αισθητά, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την αξία της συμμετοχής του Δημοσίου στην εταιρεία».
Η ΔΕΠΑ Εμπορίας, υπό την διοίκηση του Κώστα Ξιφαρά (η θητεία του οποίου ανανεώθηκε πρόσφατα, ένδειξη εμπιστοσύνης στο πρόσωπό του από τον βασικό μέτοχο), υλοποιεί ένα πολυσχιδές επιχειρησιακό πρόγραμμα που προβλέπει δυναμική είσοδο στις ΑΠΕ -με ανάπτυξη χαρτοφυλακίου φωτοβολταϊκών ισχύος άνω του 1 GW, εκ των οποίων τα πρώτα 500 MW μπαίνουν σύντομα σε τροχιά κατασκευής-, επέκταση στην ηλεκτροπαραγωγή με καύσιμο το φυσικό αέριο, μέσω της συμμετοχής της μαζί με τη ΔΕΗ στην μονάδα φυσικού αερίου 840 MW που κατασκευάζεται στην Αλεξανδρούπολη. Την ίδια στιγμή, η εταιρεία διαθέτει εξωστρεφή προσανατολισμό καθώς δραστηριοποιείται στη βουλγαρική αγορά φυσικού αερίου από το 2017, στην ιταλική αγορά από το 2022, στην ουγγρική -μέσω της εισόδου της ΔΕΠΑ Εμπορίας στο Χρηματιστήριο της Ουγγαρίας (CEEGEX) (ούσα η πρώτη ελληνική εταιρεία που δραστηριοποιείται στον βασικότερο κόμβο διαπραγμάτευσης φυσικού αερίου στην Κεντρική Ευρώπη) και στην αγορά της Ρουμανίας από το 2023. Η εταιρεία έχει επίσης υπογράψει συμφωνία για προμήθεια φυσικού αερίου με την «ΔΕΠΑ» της Σερβίας πέρυσι, ενώ σημαντικό asset που διαθέτει είναι και η μετοχική συμμετοχή της κατά 20% στο FSRU της Αλεξανδρούπολης.
Όλα αυτά συνθέτουν τον καμβά της μελλοντικής ανάπτυξης της ΔΕΠΑ Εμπορίας, με το μακροπρόθεσμο σχεδιασμό του Ελληνικού Δημοσίου -αν κρίνει κανείς και από τις κινήσεις του παρελθόντος- να περιλαμβάνει ως σενάρια την διάθεση πλειοψηφικού ποσοστού της εταιρείας σε στρατηγικό επενδυτή (δια της αναβίωσης ουσιαστικά του διαγωνισμού που ξεκίνησε το 2019 -παράλληλα με αυτόν για τη ΔΕΠΑ Υποδομών- αλλά ναυάγησε υπό την πίεση των δικαστικών εκκρεμοτήτων της ΔΕΠΑ Εμπορίας αλλά και τα νέα δεδομένα που έφερε η ενεργειακή κρίση του 2022), ή εναλλακτικά την εισαγωγή της στο Χρηματιστήριο. Όλα αυτά όμως τελούν υπό την αίρεση της επίλυσης δυο σημαντικών εκκρεμοτήτων που λειτουργούν ανασταλτικά για νέα μεταβολή του ιδιοκτησιακού καθεστώτος της ΔΕΠΑ Εμποριάς στο ορατό μέλλον: Η πρώτη έχει να κάνει με την πολυετή δικαστική διαμάχη με την ELFE (πρώην ΒΦΛ) και η άλλη με το «ανοιχτό μέτωπο» με την Gazprom για την τιμή προμήθειας του φυσικού αερίου και την ερμηνεία των ρητρών take or pay στη σύμβαση των δυο πλευρών. Η υπόθεση όπως είναι γνωστό έχει παραπεμφθεί σε διεθνή διαιτησία που βρίσκεται σε εξέλιξη, με την ετυμηγορία του διαιτητικού δικαστηρίου να αναμένεται εντός του 2025.
Οι δυο αυτές εκκρεμότητες ανάλογα με την έκβασή τους θα μπορούσαν είτε να προσαυξήσουν είτε να περιορίσουν την αξία της ΔΕΠΑ Εμπορίας. Όσο όμως δεν επιλύονται, δεν υπάρχει καθαρός ορίζοντας για τους δυνητικούς «μνηστήρες», οι οποίοι όπως όλα δείχνουν θα περιμένουν -όπως και το Δημόσιο- να ξεκαθαρίσει η κατάσταση για να αποσαφηνίσουν τις προθέσεις τους. Εδώ να σημειωθεί για την ιστορία ότι στην πρώτη φάση του παλιού διαγωνισμού του ΤΑΙΠΕΔ για το 65% της ΔΕΠΑ Εμπορίας είχαν εκδηλώσει μη δεσμευτικό ενδιαφέρον (το φθινόπωρο του 2020) εννέα επενδυτικά σχήματα από την Ελλάδα και το εξωτερικό: C.G GAS Limited, Met Holding AG, , Shell Gas B.V. Vitol Holding B.V, ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, Ηelleniq Energy & Edison International N.V., h κοινοπραξία Μotor Oil- ΔΕΗ- Μytilineos (νυν Metlen) και η Power Globe LLC. Βέβαια από τότε, πολλά έχουν αλλάξει…
