Οικονομική βιωσιμότητα, διπλωματική θωράκιση και ισχυροί μέτοχοι, που διαθέτουν “πλάτες” από ισχυρούς διεθνείς γεωπολιτικούς “παίκτες” είναι οι τρεις παράγοντες, που όπως φαίνεται θα “κλειδώσουν”, με βάση την Κυπριακή Δημοκρατία, την υλοποίηση του μεγάλου έργου της ηλεκτρικής διασύνδεσης Ελλάδας- Κύπρου- Ισραήλ (Great Sea Interconnector).
Όπως φαίνεται, πάντως, το έργο που διαμορφώνει ένα πρώτο “βήμα” για τον “ενιαίο ενεργειακό χώρο” μεταξύ Ελλάδας - Κύπρου και βέβαια της ΕΕ, ακόμη έχει σημαντικές εκκρεμότητες. Αυτό, διαφάνηκε από τις δηλώσεις του υπουργού Ενέργειας της Κύπρου Γιώργου Παναστασίου, στο περιθώριο του Athens Energy Summit.
Μιλώντας σε “πηγαδάκι” δημοσιογράφων ξεκαθάρισε, βέβαια, ότι η Κυπριακή Δημοκρατία πιστεύει στο φιλόδοξο έργο καθώς είναι ύψιστης γεωπολιτικής σημασίας. Αναμένει, ωστόσο, την επίλυση των εκκρεμοτήτων, που υπάρχουν σε πνεύμα συνεργασίας και στο πλαίσιο της “τρίλιζας” που προαναφέρθηκε. Είναι χαρακτηριστικό ότι ο κ. Παπαναστασίου τόνισε ότι θα πρέπει το οικονομικό, τεχνολογικό και γεωπολιτικό ρίσκο που συνοδεύουν το έργο να αντιμετωπιστούν παράλληλα, ενώ αναφερόμενος στην αναζήτηση “ζωτικού χώρου” του Ισραήλ στο φόντο των εξελίξεων στη Μέση Ανατολή, έκανε λόγο για «ευθυγράμμιση των άστρων» και «παράθυρο ευκαιρίας», που θα πρέπει να αξιοποιηθούν για την προώθηση του έργου. Δεν παρέλειψε, δε, να σημειώσει με νόημα ότι οι Βρυξέλλες παρά την το ότι το κόστος του έργου έχει φτάσει στα στα 2 δισεκατομμύρια ευρώ, παραμένουν με την μέχρι στιγμής στην χρηματοδότηση των 657 εκατ. ευρώ. Κι αυτό την ώρα που στόχος της ΕΕ είναι η ενιαία αγορά ενέργειας. «Χρειάζεται να φροντίσουμε το έργο να είναι βιώσιμο με όρους που μπορείς να εξηγήσεις στους πολίτες» ανέφερε χαρακτηριστικά.
Αξίζει να σημειωθεί ότι το έργο, με βάση τα όσα είναι μέχρι τώρα γνωστά, θα κοστίσει 2 δισεκ. για να μεταφέρει ενέργεια σε μια αγορά που τον Αύγουστο, στην κορύφωσή της φτάνει τα 1,4 GW. Η διασύνδεση θα έχει συνολικό μήκος περίπου 1.200 χιλιοµέτρων και θα μπορεί να μεταφέρει 1.000 MW ηλεκτρικής ισχύος, µε δυνατότητα μελλοντικής αναβάθμισης στα 2.000 MW. Το έργο έχει σχεδιαστεί έτσι ώστε να μπορεί να μεταφέρει ενέργεια αµφίδροµα.
«Η σταθερότητα στην Ανατολική Μεσόγειο περνάει μέσα από τα μεγάλα ενεργειακά έργα και τις διασυνδέσεις», σημείωσε, παράλληλα, δίνοντας το στίγμα για τη συνάντηση που θα έχει σήμερα με τον Ελληνα ομόλογό του, Θεόδωρο Σκυλακάκη με αντικείμενο την προώθηση της ηλεκτρικής διασύνδεσης.
Είναι χαρακτηριστικό ότι χθες η κυπριακή πλευρά έλαβε αναλυτική επιστολή- απάντηση από τον κ. Σκυλακάκη σε ότι αφορά τα προαπαιτούμενα που έχει θέσει για την συμμετοχή της στο μετοχικό κεφάλαιο του Great Sea Interconnector και παρά το γεγονός ότι ο κ. Παπαναστασίου σημείωσε ότι δεν την είχε διαβάσει έως χθες το μεσημέρι, ωστόσο η συνολική στάση του εξέπεμπε κλίμα αισιοδοξίας για την περαιτέρω εξέλιξη του έργου.
Έτσι αντικείμενο της σημερινής συνάντησης των δυο υπουργών θα είναι και μια σειρά ζητημάτων που έχει θέσει η κυπριακή πλευρά για να προχωρήσει στο επόμενο βήμα, όπως η μεταβίβαση των παγίων του καλωδίου στο SPV από τον ΑΔΜΗΕ, καθώς και άλλα επιμέρους θέματα που αναμένεται να απαντηθούν, αλλά βεβαίως και οι γεωπολιτικές εξελίξεις με δεδομένη την παρουσία τουρκικού πλοίου το οποίο παρακολουθεί στενά τις ερευνητικές εργασίες των δυο σκαφών της Nexans στα ανοιχτά της Κρήτης.
Να σημειωθεί ότι η είσοδος του Κυπριακού Δημοσίου στο μετοχικό κεφάλαιο του φορέα υλοποίησης του έργου «Great Sea Interconnector» με 100 εκατ, δεν έχει γίνει πράξη, καθώς συναρτάται από μια σειρά παραμέτρων που κατά την άποψη της κυπριακής πλευράς παραμένουν ανοικτά και χρήζουν απαντήσεων από την ελληνική πλευρά, προκειμένου η Κύπρος να λάβει τις τελικές της αποφάσεις.
Πάντως, όσον αφορά τα ρυθμιστικά και άλλα ζητήματα που σχετίζονται με την υλοποίηση του έργου εκτιμάται ότι σύντομα θα υπάρξει πλήρης συμφωνία μεταξύ της ελληνικής και της κυπριακής πλευράς, αλλά όπως έλεγαν χαρακτηριστικά αναφέρθηκε από πηγές του υπουργείου Περιβάλλοντος «ο ελέφαντας στο δωμάτιο δεν είναι άλλος από το γεωπολιτικό ρίσκο».
