Ανεβάζει ταχύτητες η Energean για να φέρει εις πέρας το καινοτόμο έργο της αποθήκευσης CO2 στον Πρίνο (επένδυση που αγγίζει το 1 δισ. ευρώ), μέχρι το 2027 σε πρώτη φάση. Το project ήδη προσελκύει τα βλέμματα και το ενδιαφέρον βιομηχανιών (emitters) από Ελλάδα και εξωτερικό.
Οι τεχνολογίες δέσμευσης, αξιοποίησης και αποθήκευσης άνθρακα (CCS) αφορούν τη δέσμευση του CO2 από τις βιομηχανικές εγκαταστάσεις ή τις μονάδες παραγωγής ενέργειας όπου εκπέμπεται, τη συμπίεσή του και τη μεταφορά του σε φυσικούς γεωλογικούς σχηματισμούς, είτε στην Ελλάδα είτε στο εξωτερικό, κατάλληλους για αποθήκευση.
Οι ενεργοβόρες βιομηχανίες με την αποθήκευση CO2 θα εξοικονομήσουν σημαντικά ποσά που καταβάλουν σήμερα για να αγοράζουν δικαιώματα ρύπων.
Η ανάπτυξη της τεχνολογίας CCS μπορεί να παράσχει ανταγωνιστικό πλεονέκτημα στις ελληνικές βιομηχανίες, δημιουργώντας έτσι ευκαιρίες απασχόλησης και προσελκύοντας χρηματοδότηση από την ΕΕ
Το μεγαλόπνοο project του Πρίνου έχει πάρει το πράσινο φως πρόσφατα για να λάβει χρηματοδότηση 120 εκατ. ευρώ από το ευρωπαϊκό ταμείο Connecting Europe Facility (CEF) ενώ θα διοχετευθούν και πόροι 150 εκατ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης.
Και ο ΔΕΣΦΑ στο παιχνίδι
Την ίδια στιγμή και ο ΔΕΣΦΑ μπαίνει στο… γήπεδο της αποθήκευσης CO2 με το project Apollo CO2 το οποίο αναζητά χρηματοδότηση από το Ταμείο Καινοτομίας της ΕΕ και μπορεί να λειτουργήσει συμπληρωματικά με την αποθήκη στον Πρίνο, με τις κατάλληλες συμπράξεις και συνέργειες που θα αναπτυχθούν.
Το έργο Apollo στοχεύει στην δημιουργία ενός αγωγού που θα μεταφέρει το δεσμευμένο διοξείδιο του άνθρακα από τους emitters σε ειδική μονάδα υγροποίησης στη Ρεβυθούσα ώστε στη συνέχεια να φορτώνεται σε πλοία με προορισμό την υπό ανάπτυξη αποθήκη διοξειδίου του άνθρακα στον Πρίνο.
«Λίγο πριν ή λίγο μετά το Πάσχα η περιβαλλοντική άδεια»
«Η περιβαλλοντική διαβούλευση για το έργο στον Πρίνο έχει ολοκληρωθεί, περιμένουμε να ολοκληρωθούν και οι γνωμοδοτήσεις των αρμόδιων φορέων για να πάρει το φάκελο η διεύθυνση περιβαλλοντικής αδειοδότησης του ΥΠΕΝ και να μας πει τις παρατηρήσεις της. Αυτό με ρυθμούς ελληνικού δημοσίου ελπίζουμε να γίνει σχετικά σύντομα γιατί τρέχουν και προθεσμίες για προγράμματα χρηματοδότησης από την ΕΕ, ελπίζουμε λίγο πριν ή λίγο μετά το Πάσχα να έχουμε τελειώσει και με την περιβαλλοντική άδεια», σημειώνουν στο energymag.gr πηγές της Energean, θέτοντας το πλαίσιο.
Η άδεια αποθήκευσης και το έντονο ενδιαφέρον από τις βιομηχανίες (και του εξωτερικού)
«Παράλληλα, περιμένουμε και την άδεια αποθήκευσης από την Ελληνική Διαχειριστική Εταιρεία Υδρογονανθράκων και Ενεργειακών Πόρων για την πρώτη φάση του έργου, μετά θα κινηθεί και η διαδικασία για την δεύτερη φάση. Κάποια στιγμή μέσα στο 2025 στοχεύουμε να έχουμε το δεσμευτικό market test της αγοράς, μέχρι στιγμής έχουν εκφράσει ενδιαφέρον βιομηχανίες, έχουμε 12 μη δεσμευτικές συμφωνίες κατανόησης (MoUs). Το ενδιαφέρον είναι τεράστιο για χώρους που θα μπορεί να αποθηκευτεί CO2, επί της ουσίας έχει ήδη υπερκαλυφθεί η δυναμικότητα του Πρίνου από το μη δεσμευτικό ενδιαφέρον. Ζήτηση υπάρχει και από το εξωτερικό (από Ιταλία, Κροατία). Αυτή τη στιγμή σε ευρωπαϊκό επίπεδο δεν επιτρέπεται σε μία χώρα της ΕΕ να στείλει και να εξάγει CO2 σε χώρα εκτός ΕΕ, βάσει θεσμικού πλαισίου», επισημαίνουν οι ίδιες πηγές.
Η άδεια λειτουργίας και τα ορόσημα του 2027 και του 2030
«Εφόσον όλα πάνε καλά ευελπιστούμε μέχρι τέλος του έτους, αρχές του 2026 να έχουμε την άδεια λειτουργίας και να ληφθεί και η τελική επενδυτική απόφαση για το έργο. Περιμένουμε να δούμε και ποιο θα είναι το θεσμικό πλαίσιο για την αποθήκευση CO2, έχει παρουσιαστεί ένα προσχέδιο από το ΥΠΕΝ το οποίο δεν ικανοποίησε κανέναν στην αγορά για διαφορετικούς λόγους. Οι δικές μας βιομηχανίες (Τιτάν, Lafarge, Motor Oil, Helleniq Energy) αρκούν για να υπερκαλύψουν τη χωρητικότητα του Πρίνου ο οποίος χωρά 3 εκατ. τόνους CO2, οι τέσσερις δικές μας βιομηχανίες χρειάζονται 4 εκατ. τόνους. Θα δούμε τι θα μας δείξει και το market test (ενδεχομένως να υπάρχει δυνατότητα για αύξηση της χωρητικότητας) αλλά ό,τι και να δείξει πρέπει να επιβεβαιωθεί και από μελέτες. Το πότε θα αποσβεστεί η επένδυση ύψους 1 δισ. ευρώ (από τα χρήματα της ΕΕ δεν έχουνε λάβει κάτι μέχρι στιγμής) θα εξαρτηθεί και από τις ταρίφες που θα καθοριστούν. Υπολογίζουμε ο Πρίνος να αρχίσει σε πρώτη φάση να λειτουργεί μέχρι τέλη 2026 - αρχές 2027, στόχος είναι το έργο να είναι πλήρως λειτουργικό (3 εκατ. τόνοι) το 2030 το αργότερο, έχουμε ακόμα δρόμο», αναφέρουν οι πηγές της Energean.
Η Αίγυπτος
Με τη δυναμικότητα του Πρίνου, να μη… χωρά το διοξείδιο του άνθρακα που θέλουν να «αποθηκεύσουν» οι emitters, η Ελλάδα κοιτά και προς Αίγυπτο μεριά, αναμένοντας βέβαια και τη συγκρότηση θεσμικού πλαισίου από την ΕΕ. H χώρα μας έχει ήδη υπογράψει Μνημόνιο Κατανόησης (MoU) με την Αίγυπτο για την δέσμευση και αποθήκευση CO2.
Υπό αυτό το πρίσμα, η κυβέρνηση από την άνοιξη του 2024 πιέζει την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να αναθεωρήσει την στρατηγική διαχείρισης των βιομηχανικών εκπομπών ώστε να δοθεί η δυνατότητα αποθήκευσης ποσοτήτων δεσμευμένου CO2 σε γεωλογικές αποθήκες ή άλλες υποδομές εκτός ΕΕ.
H χώρα μας, μέσω της ΕΔΕΥΕΠ, θα παρέχει τεχνογνωσία και την εμπειρία της γύρω από την ανάπτυξη μηχανισμού δέσμευσης και αποθήκευσης άνθρακα (CCS) και θα βοηθήσει στον συντονισμό των διαδικασιών που απαιτούνται και με την Κομισιόν, ώστε να ανοίξει ο δρόμος για τη δημιουργία αποθηκών CO2 στην Αίγυπτο και τη χρήση τους για την κάλυψη και ευρωπαϊκών αναγκών.
