Ο αγωγός φυσικού αερίου EastMed είναι ένα «περίπλοκο» έργο το οποίο θα πρέπει να λάβει επίσης υπόψη του τη νέα στρατηγική της ΕΕ για την απαλλαγή από τον άνθρακα και τη μελλοντική ζήτηση φυσικού αερίου, πηγή της ΕΕ είπε στη EURACTIV Ελλάδος.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή υποτίθεται ότι θα είχε δημοσιεύσει μέχρι το τέλος του 2021 μια μελέτη που θα διερευνούσε την εμπορική και οικονομική σκοπιμότητα του έργου.
Ωστόσο, αυτό δεν έγινε. Επίσημα, πηγές της Κομισιόν αποδίδουν την καθυστέρηση στην πανδημία. Ανεπίσημα, πηγές κάνουν λόγο για μια περίπλοκη κατάσταση.
Συγκεκριμένα, αξιωματούχος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής δήλωσε στη EURACTIV ότι ο EastMed είναι ένα «πολύπλοκο έργο» και ότι για να μπορέσει να προσδιοριστεί η εμπορική του βιωσιμότητα, η αξιολόγηση πρέπει να αντικατοπτρίζει τους στόχους της ΕΕ ως προς την απαλλαγή από τον άνθρακα και τη μελλοντική ζήτηση φυσικού αερίου.
«Η ανάλυση της Επιτροπής από την αξιολόγηση των επιπτώσεων του κλιματικού στόχου δείχνει ότι η αμείωτη χρήση του φυσικού αερίου δεν είναι συμβατή με τον μακροπρόθεσμο στόχο της απαλλαγής από τον άνθρακα», δήλωσε ο αξιωματούχος.
Πρόσθεσε μάλιστα ότι η μετάβαση προς την κλιματική ουδετερότητα θα βασιστεί σε ένα ευρύ φάσμα ενεργειακών πηγών και τεχνολογικών λύσεων, καθώς και στην εξυπνότερη χρήση των υφιστάμενων φυσικών πόρων.
Ο αξιωματούχος της ΕΕ εξήγησε, επίσης, ότι παρόλο που οι Βρυξέλλες βλέπουν σήμερα το ρόλο του φυσικού αερίου ως μεταβατικό καύσιμο, η κύρια εστίαση της χρηματοδότησης της ΕΕ θα είναι προς τις επενδύσεις σε εκείνες τις ενεργειακές λύσεις οι οποίες θα εγγυώνται την προστασία του κλίματος όπως τα απαλλαγμένα από τις εκπομπές άνθρακα αέρια σαν το υδρογόνο.
«Τα αέρια με χαμηλές εκπομπές άνθρακα, όπως το υδρογόνο, το βιοαέριο και το συνθετικό αέριο, θα πρέπει να αντικαταστήσουν σταδιακά το φυσικό αέριο. Αυτό που θα είναι το κλειδί είναι ότι οι υποδομές που διαθέτουμε ή αυτές στις οποίες επενδύουμε να είναι έτοιμες να υποστηρίξουν αυτούς τα νέα ενεργειακά φορτία», δήλωσε ο αξιωματούχος.
Άλλη πηγή, που παρακολουθεί στενά το εν λόγω θέμα, δήλωσε ότι το μείγμα φυσικού αερίου της ΕΕ θα αλλάξει σημαντικά στο πλαίσιο του στόχου της κλιματικής ουδετερότητας για το 2050.
«Η κατανάλωση φυσικού αερίου θα μειωθεί κατά 66-71% και η ζήτηση για ανανεώσιμα και χαμηλών εκπομπών άνθρακα αέρια, ιδίως βιοαέριο, υδρογόνο και συνθετικό αέριο, θα αυξηθεί περίπου στο διπλάσιο της ζήτησης για φυσικό αέριο», δήλωσε συγκεκριμένα η πηγή.
«Ως εκ τούτου, η εμπορική βιωσιμότητα του Eastmed θα εξαρτηθεί σε μεγάλο βαθμό, μεταξύ άλλων παραγόντων, από το πόσο φυσικό αέριο θα υπάρχει τελικά στην περιοχή που θα μπορεί να μεταφερθεί στην Ελλάδα και την Ιταλία και ποια θα είναι η ζήτηση για εισαγωγές», κατέληξε η πηγή.
«Όχι» των ΗΠΑ
Οι Ηνωμένες Πολιτείες δήλωσαν πως δεν υποστηρίζουν πλέον την κατασκευή του έργου του αγωγού φυσικού αερίου EastMed, καθώς το ενδιαφέρον της Ουάσινγκτον στρέφεται πλέον στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, σύμφωνα με ανακοίνωση του Στέιτ Ντιπάρτμεντ.
«Παραμένουμε προσηλωμένοι στη φυσική διασύνδεση της ενέργειας της Ανατολικής Μεσογείου με την Ευρώπη. Μεταθέτουμε το ενδιαφέρον μας σε διασυνδέσεις ηλεκτρικής ενέργειας που μπορούν να υποστηρίξουν και (την παροχή) φυσικού αερίου και ανανεώσιμων πηγών ενέργειας», ανέφερε το αμερικανικό ΥΠΕΞ.
Η ανακοίνωση προσθέτει ότι σε μια εποχή που η ενεργειακή ασφάλεια της Ευρώπης είναι περισσότερο από ποτέ ζήτημα εθνικής ασφάλειας, οι HΠΑ «δεσμεύονται να εμβαθύνουν τις περιφερειακές τους σχέσεις και να προωθήσουν τις τεχνολογίες καθαρής ενέργειας».
Οι ΗΠΑ υποστηρίζουν τώρα έργα όπως η σχεδιαζόμενη διασύνδεση EuroAfrica από την Αίγυπτο προς την Κρήτη και την ηπειρωτική Ελλάδα, καθώς και η προτεινόμενη διασύνδεση EuroAsia που θα συνδέει τα ισραηλινά, κυπριακά και ευρωπαϊκά ηλεκτρικά δίκτυα.
«Τέτοια έργα όχι μόνο θα συνδέουν ζωτικής σημασίας αγορές ενέργειας, αλλά θα βοηθούν και στην προετοιμασία της περιοχής για τη μετάβαση στην καθαρή ενέργεια», αναφέρει επιπρόσθετα η ανακοίνωση.
Η Κύπρος, η Ελλάδα και το Ισραήλ υπέγραψαν τον Ιανουάριο του 2020 την «ιστορική» συμφωνία για την κατασκευή του αγωγού της Ανατολικής Μεσογείου(EastMed), ο οποίος θεωρείται έργο κοινού ενδιαφέροντος των ενεργειακών υποδομών στην Ευρώπη.
Στόχος του είναι να μεταφέρει μεταξύ 9 και 12 δισεκατομμυρίων κυβικών μέτρων ετησίως φυσικού αερίου από κοιτάσματα της περιοχής μεταξύ Ισραήλ και Κύπρου προς την Ελλάδα και στη συνέχεια στην Ιταλία και σε άλλες χώρες της νοτιοανατολικής Ευρώπης.