Οι ενεργειακές εξελίξεις στην Ανατολική Μεσόγειο βρέθηκαν στο επίκεντρο της συνάντησης που είχαν το απόγευμα της Πέμπτης ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κώστας Σκρέκας, με τον πρέσβη των ΗΠΑ στην Ελλάδα, Geoffrey Pyatt.
Η συνάντηση έγινε γνωστή έπειτα από ανάρτηση που έκανε στο twitter o Αμερικανός πρέσβης, καθώς το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας δεν ανακοίνωσε την επίσκεψη του κ. Pyatt στη Λεωφόρο Μεσογείων.
Όπως έγραψε στην ανάρτησή του ο πρέσβης των ΗΠΑ, «υπογράμμισα την ακλόνητη στήριξη των ΗΠΑ στην ενεργειακή συνεργασία για την Ανατολική Μεσόγειο. Συζητήσαμε για την κοινή μας ατζέντα να προωθήσουμε την ενεργειακή ασφάλεια και τη διαφοροποίηση πηγών και οδεύσεων, το σχήμα 3+1 και την επιτάχυνση της πράσινης μετάβασης σε συνεργασία με πρωτοπόρους του κλάδου από τις ΗΠΑ».
Στον απόηχο του Eastmed
Η συνάντηση πραγματοποιήθηκε στον απόηχο του πρόσφατου non paper του State Department, με το οποίο οι ΗΠΑ εξέφραζαν ξεκάθαρα την άρνησή τους να στηρίξουν τον αγωγό φυσικού αερίου EastMed προκαλώντας δυσαρέσκεια στην Αθήνα, τόσο λόγω του περιεχομένου του όσο και λόγω της κοινοποίησής του και στην Άγκυρα.
Το τελευταίο διάστημα η αμερικανική διπλωματία προσπαθεί να αμβλύνει τις αρνητικές εντυπώσεις που έχουν δημιουργηθεί σε Ελλάδα, Κύπρο και Ισραήλ, εκπέμποντας μηνύματα μέσω διαφορετικών διαύλων ότι οι ΗΠΑ δεν θα ήταν απαραίτητα αρνητικά διακείμενες σε μια εναλλακτική όδευση του αγωγού μέσω της Αιγύπτου.
Παράλληλα, διαμηνύουν ξεκάθαρα ότι προτεραιότητα θα πρέπει να δοθεί στα έργα για την ηλεκτρική διασύνδεση Ελλάδας – Κύπρου – Ισραήλ (EuroAsia Interconnector) και Ελλάδας – Κύπρου – Αιγύπτου (EuroAfrica Interconnector).
Στις 10 Ιανουαρίου, η πρεσβεία των ΗΠΑ στην Ελλάδα εξέδωσε ανακοίνωση εκφράζοντας την υποστήριξή της στα δύο έργα, αναφέροντας ότι «projects σαν και αυτά δεν θα συνέδεαν μόνο κρίσιμες ενεργειακές αγορές, αλλά θα συνέβαλλαν στην προετοιμασία της ευρύτερης περιοχής για την πράσινη μετάβαση».
Η χρηματοδότηση
,
Η συνάντηση Σκρέκα Pyatt πραγματοποιήθηκε λίγες ώρες μετά την απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να εγκρίνει χρηματοδότηση ύψους 657 εκατ. ευρώ για την ηλεκτρική διασύνδεση Ελλάδας – Κύπρου, στο πλαίσιο του EuroAsia Interconnector.
Διπλωματικές πηγές τονίζουν ότι θα πρέπει να θεωρείται δεδομένη η έντονη αντίδραση από την πλευρά της Τουρκίας, η οποία δεν πρόκειται να συναινέσει στην πόντιση υποθαλασσίου καλωδίου που θα συνδέει την Κύπρο με την Κρήτη.
Οι ίδιες πηγές τονίζουν ότι πιο ρεαλιστική θεωρείται η ηλεκτρική διασύνδεση Ελλάδας – Αιγύπτου, δεδομένου ότι οι δύο χώρες έχουν καταλήξει σε συμφωνία από το καλοκαίρι του 2020 για τη μερική κήρυξη ΑΟΖ. Ενδεχόμενη αντίδραση της Άγκυρας στο έργο αυτό θα είναι δύσκολη για πρακτικούς λόγους και κυρίως λόγω της μεγάλης απόστασης που χωρίζει την Τουρκία με την Κύπρο και την Αίγυπτο.
Σε κάθε περίπτωση οι εξελίξεις από εδώ και στο εξής θα είναι εξαιρετικά ενδιαφέρουσες για το μέλλον των δύο έργων και την αντίδραση της Τουρκίας, μετά από τη δημόσια στήριξη των ΗΠΑ και της Ευρώπης Ένωσης.
