Την έτι περαιτέρω βελτίωση των όρων και διαδικασιών αδειοδότησης των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας έχει στόχο η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας κι έτσι, όπως είχε αναφέρει στο πλαίσιο της συνολικής παρουσίασης των δράσεων και πρωτοβουλιών της Αρχής ο επικεφαλής της Αθ. Δαγούμας, την περασμένη Δευτέρα, 24/1, για σήμερα Δευτέρα 31/1 είναι προγραμματισμένη σχετική συνάντηση ΡΑΕ/ΑΔΜΗΕ/ΔΕΔΔΗΕ για επιτάχυνση της έκδοσης όρων σύνδεσης. Μάλιστα όπως είχε παρουσιάσει στο σχετικό πλάνο δράσεων της ΡΑΕ ο κ. Δαγούμας «δρομολογείται συνεργασία με ΥΠΕΝ και Διαχειριστές για επιτάχυνση με πιθανές νομοθετικές ρυθμίσεις από το ΥΠΕΝ», ουσιαστικά παραπέμποντας σε αναγκαίες δράσεις από όλες τις πλευρές, τόσο από το υπουργείο όσο και από τους ΑΔΜΗΕ - ΔΕΔΔΗΕ.
Ουσιαστικά, όπως αναφέρεται από παράγοντες της αγοράς, θα πρέπει να υπάρχει μια εικόνα για το διαθέσιμο «χώρο» στο δίκτυο, τις δυνατότητες σύνδεσης νέων μονάδων ΑΠΕ στους δυο Διαχειριστές, κάτι που με βάση, τουλάχιστον, τον ΑΔΜΗΕ, είναι αρκετά δύσκολο να γίνει, με δεδομένη τη «βροχή» αιτήσεων που καταγράφεται αλλά και τις ελλείψεις στα χωροταξικό των ΑΠΕ. Να σημειωθεί πάντως οι Διαχειριστές θεωρούν, ειδικά ο ΑΔΜΗΕ, που υποδέχεται τις αιτήσεις από ένα όριο ισχύος και άνω, ότι επιβαρύνεται με δουλειά ελέγχου δικαιολογητικών που δεν συνάδει με τον πυρήνα ευθύνης του, καθώς έχει "δεχτεί" το σχετικό μπαλάκι από την κεντρική διοίκηση.
Επίσης όπως είπε, τον περασμένο Δεκέμβριο στην εκδήλωση για την νέα εταιρική ταυτότητα του Διαχειριστή ο διευθύνων σύμβουλος του ΔΕΔΔΗΕ, Αναστάσιος Μάνος, το 2020 τριπλασιάστηκαν σε σχέση με το 2019 οι συνδέσεις ΑΠΕ στο δίκτυο, σε 1.619 στο 11μηνο, από 609 το 2019 και 1.072 το 2020.
Τα πεπραγμένα
Είναι ενδεικτικό, πάντως, ότι ο πρόεδρος της ΡΑΕ Αθ. Δαγούμας, τον περασμένο Αύγουστο σε συνέντευξή του στο Greece Investors Guide, εστιάζοντας ιδιαίτερα στην ανταγωνιστικότητα των ΑΠΕ είχε αναφέρει ότι «μια από τις προτεραιότητές μας ήταν να αναπτύξουμε την πλατφόρμα για την ψηφιακή αδειοδότηση των ΑΠΕ. Αυτό έγινε σε σύντομο χρόνο και καταφέραμε να αξιολογήσουμε 1.211 αιτήσεις από το παρελθόν και να εγκρίνουμε 21,5 γιγαβάτ ΑΠΕ μέσα σε ένα περίπου μήνα στα τέλη του 2020. Ήταν ένα σημαντικό κατόρθωμα. Έκτοτε προχωρήσαμε με αρκετούς αδειοδοτικούς γύρους. Ενδεικτικό του ενδιαφέροντος για τις ΑΠΕ στην Ελλάδα είναι ότι λάβαμε 1.865 αιτήσεις για 45 γιγαβάτ το Δεκέμβριο του 2020 και έπειτα λάβαμε 479 αιτήσεις για άλλα 9 γιγαβάτ το Φεβρουάριο του 2021. Τον Ιούνιο του 2021 λάβαμε 743 αιτήσεις για 17,5 γιγαβάτ» είχε αναφέρει ο κ. Δαγούμας που είχε προσθέσει:
«Αυτές οι ποσότητες περνούν μέσα από την πλατφόρμα μας που σημαίνει ότι ο ρυθμιστής καταβάλλει μια τεράστια προσπάθεια. Όμως, καταφέραμε να ανταποκριθούμε σε πολύ σύντομο χρονοδιάγραμμα. Είναι σημαντικό να σημειώσουμε ότι όλες αυτές οι επενδύσεις ανταγωνίζονται πολύ έντονα η μια την άλλη και μόλις το 10-20% θα υλοποιηθεί.»
«Από τεχνικής πλευράς, σκοπεύουμε να ενσωματώσουμε όλες τις αδειοδοτήσεις ΑΠΕ σε ένα αρχείο ώστε να έχουμε καλύτερο σύστημα οργάνωσης. Όμως σε όρους αδειοδότησης, ο ρόλος της ΡΑΕ στην εξίσωση έχει ολοκληρωθεί. Ο ρόλος μας σε αυτό το πλαίσιο είναι σαφής και έχει απλοποιηθεί με βάση τον πρόσφατο εν ισχύ ενεργειακό νόμο.
Τα κριτήρια που ελέγχουμε έχουν τυποποιηθεί και απλοποιηθεί για να εξασφαλιστεί η επιθεώρηση μέσω ενός πληροφοριακού συστήματος και αυτό επέτρεψε στον ρυθμιστή πρακτικά να αξιολογήσει όλες τις αιτήσεις που προανέφερα.
Πλέον, αυτό αφορά το πρώτο βήμα που λαμβάνουν οι επενδυτές. Έπειτα, οι επενδυτές προχωρούν στα επόμενα βήματα με την αίτησή τους για πρόσθετες άδειες που απαιτούνται για να ολοκληρωθεί μια επένδυση ΑΠΕ. Οι επενδυτές μπορούν να λάβουν μέρος στους διαγωνισμούς ΑΠΕ ή να ολοκληρώσουν διμερή συμβόλαια. Ο ρόλος των διαχειριστών μεταφοράς και διανομής είναι κρίσιμος, καθώς η προσφορά όρων σύνδεσης είναι σημαντική για τα διάφορα έργα ΑΠΕ.
Ενσωματώνοντας πρόσθετες διαδικασίες στο σύστημά μας θα μπορέσουμε να παρέχουμε επίσημη γνώμη στους επενδυτές σχετικά με περιβαλλοντικά ή χωροταξικά θέματα για παράδειγμα. Προχωράμε με μελέτες σε συνεργασία με το υπουργείο σχετικά με τον χωροταξικό σχεδιασμό που θα βοηθήσουν στον προσδιορισμό γεωγραφικών περιοχών που μπορούν να στηρίξουν ΑΠΕ, μειώνοντας το αδειοδοτικό ρίσκο.»
Ο ΑΔΜΗΕ
Στο μεταξύ την αναγκαιότητα ενεργοποίησης θεσμικών εργαλείων για τον συγχρονισμό του επενδυτικού ενδιαφέροντος για ΑΠΕ με τον 10ετή σχεδιασμό του συστήματος μεταφοράς, επιτάχυνσης των διαδικασιών χορήγησης προσφορών σύνδεσης επισήμανε από το βήμα του συνεδρίου "Renewable & Storage Forum" ο Αντιπρόεδρος του ΑΔΜΗΕ, Ιωάννης Μάργαρης στις 13 Οκτωβρίου 2021.
«Η όρεξη της αγοράς για νέα έργα ΑΠΕ είναι τεράστια. Από τον περσινό Οκτώβριο, έχουν υποβληθεί 355 αιτήματα προσφορών σύνδεσης ισχύος 8,5 GW, ένα πραγματικό «τσουνάμι». Αυτή τη στιγμή βρίσκονται σε ισχύ οριστικές προσφορές σύνδεσης για έργα 4,5 GW, το 50% δηλαδή του στόχου του ΕΣΕΚ για σύνδεση 9 GW έως το 2030. Αυτό σημαίνει ότι, ο ρυθμός πρόσβασης στο Σύστημα και το Δίκτυο Ηλεκτρικής Ενέργειας για τους παραγωγούς ΑΠΕ είναι πολύ καλός και υπερβαίνει τους ρυθμούς του ΕΣΕΚ. Το ερώτημα που τίθεται, βέβαια, εδώ είναι σε τι ποσοστό και με τι ρυθμό θα υλοποιηθούν τα έργα ΑΠΕ που έχουν λάβει όρους σύνδεσης.
Πέραν τούτου, κατανοούμε ότι η αγορά ζητά ακόμη μεγαλύτερη επιτάχυνση της διαδικασίας αξιολόγησης. Γι’ αυτό θεωρούμε ότι είναι σκόπιμο ο ΑΔΜΗΕ να απαλλαχθεί από την διενέργεια γραφειοκρατικών διαδικασιών όπως ο έλεγχος φακέλων και άλλων νομιμοποιητικών εγγράφων των επενδυτών. Αυτό θα μας επιτρέψει να «τρέξουμε» πιο γρήγορα τις αξιολογήσεις των προσφορών σύνδεσης για τις οποίες αδημονούν οι επενδυτές» σημείωσε ο κ. Μάργαρης που ανέφερε χαρακτηριστικά ότι: «Δεν είναι δική μας δουλειά ως Διαχειριστής να καθορίζουμε ποια είναι τα κριτήρια με τα οποία η αγορά παίρνει πρόσβαση στο δίκτυο. Προφανώς πρέπει να υπάρχουν κριτήρια ώστε ο διαθέσιμος ηλεκτρικός χώρος να μην μένει δεσμευμένος χωρίς να υλοποιούνται τα έργα».