Στάση παραγωγής, εγκατάλειψη γαιών, εκτίναξη τιμών στο ράφι και βέβαια επισιτιστική κρίση είναι ορισμένα από τα πιθανά αποτελέσματα των εξελίξεων στο μέτωπο των ενεργειακών τιμών και της καμπύλης ακρίβειας σε διεθνώς εμπορεύσιμα αγαθά λόγω της Ουκρανικής κρίσης.
Μάλιστα ήδη η Γερμανία έχει προγραμματίσει, ως προεδρεύουσα χώρα, την Παρασκευή ψηφιακή σύνοδο των υπουργών Γεωργίας της G7 προκειμένου να συζητηθεί ο αντίκτυπος που έχει η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία στην παγκόσμια επισιτιστική ασφάλεια και το πώς μπορούν να σταθεροποιηθούν οι αγορές τροφίμων, ανακοίνωσε η γερμανική κυβέρνηση. «Η προμήθεια ζωοτροφών στη Γερμανία και στην Ευρωπαϊκή Ένωση είναι ασφαλής, όμως μπορούν να αναμένονται μεγάλες ελλείψεις σε ορισμένες χώρες εκτός της ΕΕ — ειδικά εκεί όπου καταγράφονται ήδη ελλείψεις σήμερα, εξαιτίας προβλημάτων όπως η ξηρασία», σημείωσε με βάση το ΑΠΕ - ΜΠΕ ο Τζεμ Έζντεμιρ, ο Γερμανός υπουργός Γεωργίας.
Στο φόντο αυτό με πλησμονή η αγορά αναμένει σε όλη την ΕΕ και βέβαια τη χώρα μας τις αποφάσεις της επικείμενης Συνόδου Κορυφής αλλά και το σχεδιασμό για τα πακέτα στήριξης της παραγωγής και των νοικοκυριών.
Με βάση τις πρώτες πληροφορίες, στην Ελλάδα το οικονομικό επιτελείο αναμένεται να ανακοινώσει πακέτο 350 εκατομμυρίων ευρώ για τη στήριξη των νοικοκυριών έναντι της ενεργειακής ακρίβειας για το Μάρτιο. Βέβαια είναι προφανές ότι δεν αρκεί καθώς η κρίση αναμένεται να κρατήσει και βέβαια οι πόροι του Ταμείου Ενεργειακής Μετάβασης θα εξαντληθούν και τα βάρη να περάσουν στον προϋπολογισμό.
Παράλληλα, ήδη, η Κομισιόν ήδη επεξεργάζεται ένα ειδικό πακέτο 750 δισ ευρώ ορίζοντα 5-10 ετών που στόχο έχει να βοηθήσει την Ευρώπη στον στόχο απεξάρτησης από το ρωσικό αέριο και ταυτόχρονα να ολοκληρώσει την διαδικασία της απανθρακοποίησης.
Το σχέδιο της ΕΕ
Σύμφωνα, δε, με δημόσιες αναφορές, της προέδρου της Κομισιόν η κ. Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν στην “εργαλειοθήκη” που αναμένεται να παρουσιαστεί σήμερα εν όψει της Συνόδου Κορυφής προβλέπονται τρεις άξονες πολιτικής:
- η διαφοροποίηση των προμηθευτών φυσικού αερίου ώστε να μειωθεί η εξάρτηση από τη Ρωσία
- η περαιτέρω προώθηση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, για να επιταχυνθεί η ενεργειακή μετάβαση προς την οικονομία χαμηλών εκπομπών άνθρακα και
- η βελτίωση της ενεργειακής αποδοτικότητας
Μείωση κατά 80% του ρωσικού αερίου
Αναλυτικά, σύμφωνα με προσχέδιο του ανακοινωθέντος της Κομισιόν για την αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης, το οποίο διέρρευσε στον Τύπο, θα επιβληθούν υποχρεωτικά ελάχιστα επίπεδα αποθεμάτων στους χώρους αποθήκευσης των κρατών-μελών πριν τον επόμενο χειμώνα. Τα ελάχιστα αυτά επίπεδα τίθενται με σκοπό να διασφαλιστεί ότι ως τις 30 Σεπτεμβρίου το επίπεδο των αποθεμάτων στην Ε.Ε. θα βρίσκεται στο 80% της συνολικής χωρητικότητας.
Ειδικότερα, με βάση το Bloomberg, προβλέπεται αύξηση των εισαγωγών υγροποιημένου φυσικού αερίου, εξοικονόμηση ενέργειας και μετατόπιση στην χρήση ηλεκτρικής ενέργειας. Στόχος είναι να αντικατασταθεί ένα μεγάλο μέρος από τα 155 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα αερίου που εισάγονται κάθε χρόνο από τη Ρωσία, με 112 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα από άλλες πηγές. Η υλοποίηση του σχεδίου θα απαιτήσει αποφάσεις από τις κυβερνήσεις των χωρών μελών της Ε.Ε. οι οποίες ήδη πιέζονται από την αύξηση του κόστους της ενέργειας και τις μεγάλες κρατικές δαπάνες που χρειάστηκαν για να καλυφθούν μέρος των αναγκών νοικοκυριών και επιχειρήσεων.
Προκειμένου να επιτευχθεί το φιλόδοξο σχέδιο, απαιτείται η λήψη μέτρων σε εθνικό επίπεδο, γεγονός που ενδέχεται να δημιουργήσει προβλήματα, αφού ήδη πολλά κράτη μέλη έχουν εκφράσει αμφιβολίες για το ύψος των επενδύσεων που απαιτούνται για την ευρωπαϊκή στρατηγική ενεργειακής μετάβασης. Η Κομισιόν υπολογίζει ότι η Ε.Ε. διαθέτει αρκετά αποθέματα φυσικού αερίου μέχρι το τέλος του χειμώνα, ακόμα και σε περίπτωση που διακοπεί απότομα η προμήθεια φυσικού αερίου, αλλά θα συστήσει στα κράτη μέλη να δημιουργήσουν αποθέματα για τον επόμενο χειμώνα.
Στο ίδιο πλαίσιο, η Κομισιόν αναμένεται να εξηγήσει πως η επιτάχυνση του Green Deal θα μειώσει παράλληλα την εκπομπή αέριων ρύπων, θα περιορίσει την εξάρτηση του μπλοκ από τις εισαγωγές ορυκτών καυσίμων και θα προστατεύσει την οικονομία από τις διακυμάνσεις στις τιμές ενέργειας. Οι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι συζητούν και την επιβολή αυστηρότερων μέτρων για μείωση των εκπομπών κατά τουλάχιστον 55% μέχρι το 2030 σε σχέση με τα επίπεδα του 1990. Προσωρινό πλαίσιο
Σύμφωνα με το Bloomberg, η Κομισιόν αναμένεται να δώσει προτεραιότητα σε έργα διασύνδεσης αγωγών φυσικού αερίου στην Ιβηρική Χερσόνησο με την υπόλοιπη Ευρώπη και τη διασύνδεση με την Ελλάδα και τη Βουλγαρία. Επίσης, αναμένεται να δώσει στα κράτη μέλη αναλυτικές οδηγίες για τον σχεδιασμό των μέτρων, τα οποία στοχεύουν στην προστασία των καταναλωτών και των μικρών επιχειρήσεων. Πρόκειται ακόμη να ανακοινώσει την δημιουργία ενός προσωρινού πλαισίου, που θα επιτρέπει την στήριξη της ρευστότητας για επιχειρήσεις που επηρεάζονται από την κρίση. Προκειμένου να χρηματοδοτήσουν τέτοιου είδους μέτρα, τα κράτη μέλη θα μπορούσαν να εξετάσουν την επιβολή προσωρινής φορολογίας σε απροσδόκητα κέρδη ενεργειακών επιχειρήσεων.
