Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα καταθέσει την Τετάρτη (23 Μαρτίου) προτάσεις που θα υποχρεώνουν τις χώρες της ΕΕ να γεμίζουν τις αποθήκες φυσικού αερίου τους τουλάχιστον κατά 90% πριν από την επόμενη χειμερινή περίοδο και θα εισαγάγουν ένα νέο σύστημα πιστοποίησης για την αποτροπή του ελέγχου των αποθηκών φυσικού αερίου από ξένους φορείς.
Η πρόταση θα κατατεθεί πριν από τη διήμερη σύνοδο κορυφής της ΕΕ αυτή την εβδομάδα (24-25 Μαρτίου), όπου οι ηγέτες της ΕΕ θα συζητήσουν για την ενεργειακή ασφάλεια εν μέσω εντάσεων στον εφοδιασμό με φυσικό αέριο.
«Η τρέχουσα γεωπολιτική κατάσταση απαιτεί πρόσθετα βραχυπρόθεσμα μέτρα για την αντιμετώπιση των ανισορροπιών της αγοράς ενέργειας και για τη διασφάλιση του εφοδιασμού τα επόμενα χρόνια», αναφέρει το σχέδιο κανονισμού για την ασφάλεια του εφοδιασμού (κανονισμός SoS), το οποίο τροποποιήθηκε τελευταία φορά το 2017.
«Το προτεινόμενο ποσοστό πλήρωσης 90% είναι ένα αναγκαίο και κατάλληλο επίπεδο προκειμένου να διασφαλιστεί η ασφάλεια του εφοδιασμού κατά τη διάρκεια του χειμώνα σε περίπτωση σοβαρών διαταραχών του εφοδιασμού», αναφέρει το σχέδιο κανονισμού.
Οι τιμές του φυσικού αερίου στις ευρωπαϊκές αγορές έχουν αυξηθεί απότομα από το φθινόπωρο, λόγω της συμπίεσης της προσφοράς αερίου από ρωσικούς αγωγούς και των ανεπαρκών επιπέδων αποθήκευσης κατά τους καλοκαιρινούς μήνες, τα οποία ήταν κατά 10% χαμηλότερα από άλλα έτη, ανέφερε η Επιτροπή.
Η αποθήκευση προμηθεύει το 25-30% του φυσικού αερίου που καταναλώνεται το χειμώνα και παρέχει ένα μαξιλάρι σε περίπτωση διαταραχών του εφοδιασμού, σημειώνει η Επιτροπή.
«Καθώς οι διαταραχές του εφοδιασμού με αέριο από αγωγούς μπορεί να συμβούν ανά πάσα στιγμή, θεσπίζονται μέτρα που εισάγουν μια ασφαλιστική πολιτική όσον αφορά στο επίπεδο πλήρωσης των εγκαταστάσεων αποθήκευσης της ΕΕ. Η καλά γεμισμένη αποθήκευση φυσικού αερίου συμβάλλει στην ασφαλέστερη προμήθεια φυσικού αερίου για τον χειμώνα 2022/2023», αναφέρεται.
Η πρόταση αναζητά επίσης λύσεις για τις χώρες της ΕΕ που δεν διαθέτουν εγκαταστάσεις αποθήκευσης φυσικού αερίου.
Σύμφωνα με την πρόταση, «τα κράτη μέλη που δεν διαθέτουν εγκαταστάσεις αποθήκευσης διασφαλίζουν ότι οι συμμετέχοντες στην εγχώρια αγορά έχουν συμφωνίες με διαχειριστές αποθήκευσης από τα κράτη μέλη που διαθέτουν εγκαταστάσεις αποθήκευσης», εξασφαλίζοντας ότι έχουν πρόσβαση σε διασυνοριακή ικανότητα μεταφοράς που αντιστοιχεί στο 15% της ετήσιας κατανάλωσης φυσικού αερίου της χώρας.
Πιστοποίηση διαχειριστών συστημάτων αποθήκευσης
Επιπλέον, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προτείνει την καθιέρωση ενός συστήματος πιστοποίησης για τους διαχειριστές συστημάτων αποθήκευσης φυσικού αερίου, το οποίο αποκλείει κάθε πρόσωπο ή οντότητα που μπορεί να θέσει σε κίνδυνο την ενεργειακή ασφάλεια της ΕΕ.
Σύμφωνα με αυτόν τον προτεινόμενο νέο κανόνα, οι εθνικές ρυθμιστικές αρχές «αρνούνται την πιστοποίηση εάν αποδειχθεί ότι ένα πρόσωπο που ελέγχει άμεσα ή έμμεσα ή ασκεί οποιοδήποτε δικαίωμα επί του διαχειριστή συστήματος αποθήκευσης… μπορεί να θέσει σε κίνδυνο την ασφάλεια του ενεργειακού εφοδιασμού ή τα βασικά συμφέροντα ασφάλειας οποιουδήποτε κράτους μέλους ή της Ένωσης».
Το ρωσικό κρατικό μονοπώλιο Gazprom λειτουργεί εγκαταστάσεις αποθήκευσης φυσικού αερίου στη Γερμανία, τις Κάτω Χώρες και άλλες χώρες της ΕΕ. Είναι ύποπτη ότι κράτησε σκόπιμα τα αποθέματά της σε χαμηλά επίπεδα κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού που προηγήθηκε της εισβολής στην Ουκρανία.
Τον Οκτώβριο, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή άρχισε να εξετάζει τους ισχυρισμούς ότι η Ρωσία χρησιμοποιεί τη θέση της ως ο πρώτος προμηθευτής φυσικού αερίου της Ευρώπης για να ωθήσει την τιμή του φυσικού αερίου.
«Υπάρχουν όλο και περισσότερες ενδείξεις ότι το Κρεμλίνο συνεχίζει να χρησιμοποιεί τις προμήθειες φυσικού αερίου ως πολιτικό μοχλό πίεσης», δήλωσε η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν σε σχόλια που έκανε στις αρχές Φεβρουαρίου, πριν από τη ρωσική εισβολή.
Frédéric Simon | EURACTIV.com
