Η εξελισσόμενη ενεργειακή κρίση ανέδειξε τις αδυναμίες της εγχώριας αγοράς, αλλά και την σημασία του ρόλου της ΔΕΗ. Για το τελευταίο συμφωνεί και ο ΣΥΡΙΖΑ.
Το πρόβλημα είναι ότι επί ΣΥΡΙΖΑ σημειώθηκε η μεγαλύτερη καθυστέρηση, στην ανάπτυξη του target model και των διμερών συμβολαίων, αφήνοντας τους καταναλωτές του ρεύματος εκτεθειμένους στις ενεργειακές ανατιμήσεις σε μια έκτακτη κατάσταση όπως η σημερινή.
Σε αυτή την αγορά, την «άγουρη» λόγω των καθυστερήσεων, η ΔΕΗ όχι μόνο δεν μειώνει το μερίδιο της στην αγορά, αλλά κάθε μήνα αυξάνει τα ποσοστά της. Το πετυχαίνει προφανώς όχι γιατί είναι ακριβή, σε αυτή την περίπτωση δεν θα γίνονταν μάχη για την επιστροφή σε αυτήν καταναλωτών, αλλά γιατί είναι φτηνότερη από τους άλλους προμηθευτές.
Πως το πετυχαίνει αυτό; Δίνοντας μεγάλες εκπτώσεις. Εκπτώσεις που ξεπερνούν μέχρι στιγμής τα 800 εκατ. ευρώ. Μετέφερε δηλαδή με άμεσο τρόπο στους καταναλωτές πελάτες της το έκτακτο κέρδος που πέτυχε στην χονδρική αγορά. Και οι καταναλωτές την επιβραβεύουν αυξάνοντας, το μεριδιό της στην αγορά.
Είναι κανονικό όλο αυτό που συμβαίνει; Προφανώς όχι. Απλά η ΔΕΗ ασκεί τον ρόλο της σε μια νέα αγορά, σε μια κρίσιμη στιγμή, προκειμένου να στηρίξει τους Έλληνες καταναλωτές. Άρα μερικά εκατομμύρια καταναλωτών πελατών της ΔΕΗ πληρώνουν τις αυξήσεις (ρήτρα αναπροσαρμογής) με έκπτωση 30% στην πηγή και επιπλέον τυγχάνουν όπως και οι πελάτες των υπόλοιπων εταιρειών της κρατικής επιδότησης ρεύματος.
Τα σταθερού
Επιπλέον, ο καταναλωτής πελάτης της ΔΕΗ έχει τη δυνατότητα να επιλέξει κάποιο σταθερό τιμολόγιο (χωρίς ρήτρα αναπροσαρμογής), εφόσον το επιθυμεί. Το κάνουν πολλοί με μεγάλη εξοικονόμηση χρημάτων.
Ήδη, σύμφωνα με τα στοιχεία της ΔΕΗ, πάνω από 500.000 καταναλωτές έχουν «κλειδώσει» σταθερές τιμές σε συμβόλαια χωρίς ρήτρα αναπροσαρμογής. Θα πρέπει όμως να τονιστεί ότι σε μια υγιώς λειτουργούσα Αγορά Η/Ε οι τιμές της λιανικής (είτε είναι σταθερές είτε κυμαινόμενες) δεν μπορεί τελικά παρά να ακολουθούν τις τιμές χονδρεμπορικής.
Τα κέρδη
Σε αυτό το περιβάλλον η ΔΕΗ δεν πετυχαίνει κέρδη προς διανομή, αλλά λειτουργικά επαναλαμβανόμενα προ φόρων, τόκων και αποσβέσεων κέρδη (EBITDA) τα οποία μέσω των εκπτώσεων τα επιστρέφει στους πελάτης της. Άλλο το ένα, άλλο το άλλο.
Για το 2021 το πρώτο (EBITDA) θα είναι στα επίπεδα του 2020 (865 εκατ. ευρώ), ενώ όλες οι εκτιμήσεις των αναλυτών κάνουν λόγο για οριακά καθαρά αποτελέσματα (κέρδη ή ακόμη και ζημιές).
Οι επενδύσεις
Το πιο σημαντικό ωστόσο είναι ότι η ΔΕΗ παράλληλα με την προσπάθεια μείωσης της ζημιάς στους πελάτες της, επενδύει στην φτηνή ενέργεια.
Από 153 MW που ήταν η δυναμικότητα της σε Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας το 2019, μέχρι σήμερα έχουμε ξεπεράσει τα 250 MW σε λειτουργία, ενώ στο στάδιο κατασκευής βρίσκονται άλλα 315 MW. Επιπλέον προχωρούν διαγωνισμοί για έργα 600 MW εντός του 2022 και συνολικά έργα άνω των 2000MW για τους επόμενους 36 μήνες.
Θα έχει δηλαδή μέχρι το 2025 σε λειτουργία 4800 MW και θα επενδύσει πάνω από 7 δις. ευρώ στην φτηνή παραγόμενης ενέργειας από ΑΠΕ, με στόχο να μειώσει την ενεργειακή εξάρτηση της χώρας από τα ακριβά για τον καταναλωτή ορυκτά καύσιμα.
Οι αποκοπές
Οι καλές οικονομικές επιδόσεις της σημερινής ΔΕΗ την βοηθούν και σε κάτι άλλο, στο οποίο υποτίθεται διακρινόταν η προηγούμενη διοίκηση της ΔΕΗ: Κατάφερε να μειώσει τις αποκοπές ρεύματος καθώς έχει την δυνατότητα να στέκεται στο πλάι των πιο αδύναμων οικονομικά πελατών της.
Για να γίνει αντιληπτό, το 2021 οι αποκοπές μειώθηκαν σε 108.075 και σε 137.260 το 2020, όταν το 2018 ξεπέρασαν τις 194.000, το 2017 τις 223.000 και το 2016 τις 145.000.
Το πληρώνει
Όλη αυτή την παρέμβαση σε μια αγορά που το έχει ανάγκη η ΔΕΗ το πληρώνει. Η μετοχή της από τα υψηλά των 10,7 ευρώ της 9ης Νοεμβρίου 2021, έχει υποχωρήσει σε επίπεδα λίγο πάνω από τα 7 ευρώ ανά μετοχή. Την παρεμβασή της δηλαδή στην αγορά, αυτήν που αμφισβητεί ο ΣΥΡΙΖΑ, την είδαν οι επενδυτές και την τιμολόγησαν μειώνοντας την αξία της μετοχής της.
